Greenpeace, Natuur & Milieu, Milieudefensie en de Natuur- en Milieufederaties hebben de handen ineengeslagen bij de onderhandelingen over het nationale Energieakkoord en besloten om de achterban te raadplegen over onderwerpen die bij de onderhandelingen aan de orde komen. De uitkomsten van de peiling zijn voor Greenpeace, Natuur & Milieu, Milieudefensie en de Natuur- en Milieufederaties een belangrijke graadmeter bij de onderhandelingen.
Het af te sluiten akkoord moet maatregelen bevatten over de omslag naar een schone energievoorziening in Nederland, waarbij klimaatverandering wordt tegengegaan, Nederland minder afhankelijk wordt van fossiele brandstoffen en de economie duurzaam kan groeien. Aan de onderhandelingen wordt deelgenomen door de sociale partners, natuur- en milieuorganisaties, de energiesector en het groene bedrijfsleven. Het streven is om voor de zomer een akkoord te sluiten. De onderhandelingen zijn in januari gestart. Het idee is dat er in juni een akkoord is gerealiseerd.
Radicale omslag
‘Het belangrijkste signaal is dat het principe van de vervuiler betaalt voor 93 procent van de achterban nog steeds staat als een huis’, zegt Tjerk Wagenaar, directeur van Natuur & Milieu. ‘Dit principe geeft de juiste prikkels aan bedrijven en consumenten voor duurzame keuzes en onze achterban steunt een radicale omslag naar een schonere energievoorziening in Nederland.’ 'Tot nu toe wordt het debat over onze energievoorziening vooral gedomineerd door de belangen van een beperkte groep multinationals en energiebedrijven’, zegt Hans Berkhuizen, directeur van Milieudefensie. ‘In totaal hebben meer dan 47.000 mensen de moeite genomen om deze enquête in te vullen. Dat is een niet gering aantal en zij horen een stem te krijgen. Die stem moet tot uitdrukking komen in het uiteindelijke energieakkoord waar we in de SER over onderhandelen. Het is de hoogste tijd dat Nederland de omslag naar schone energie maakt.’
De vervuiler betaalt
Als het aan de achterban van de natuur en milieubeweging ligt, wordt het principe van het milieubeleid ‘de vervuiler betaalt’. Dat het principe ‘de vervuiler betaalt’ het algemene uitgangspunt moet zijn van milieubeleid is voor de achterban een uitgemaakte zaak. Praktisch alle deelnemers aan de peiling, 93%, hebben op de voorgelegde stelling gekozen voor het antwoord ‘mee eens’ of ‘zeer mee eens’. Het principe kan volgens een ruime meerderheid van de achterban met name worden toegepast bij vervuilende brandstoffen en bij vliegreizen. Zo kan 91% zich vinden in de uitspraak ‘hoe vervuilender de brandstof is, hoe hoger de prijs moet zijn’ en vindt 83% dat voor vliegen belasting moet worden betaald op de tickets en brandstof.
Belastingvrij opwekken van zonneenergie
De achterban vindt dat het opwekken van zonneenergie voor eigen gebruik belastingvrij moet zijn. De belasting op steenkool moet volgens een ruime meerderheid van de achterban juist omhoog. Voor wat betreft de toekomstige energievoorziening moet Nederland geen nieuwe
kerncentrales bouwen. En schaliegas is volgens weinigen een oplossing voor de toekomst. Kanttekening hierbij is wel dat nog niet iedereen voldoende lijkt te weten van schaliegas om een oordeel te kunnen vellen. Het toepassen van biomassa om energie op te wekken heeft volgens een ruime meerderheid van de achterban alleen zin als hierdoor de uitstoot van broeikasgassen substantieel vermindert.
Geen nieuwe kerncentrales
Als het om energiebronnen gaat, zien we dat het standpunt over het belastingvrij kunnen opwekken van zonneenergie voor eigen gebruik kan rekenen op een zeer breed draagvlak. Maar liefst 92% is het met de voorgelegde stelling (zeer) eens. De achterban is ook uitgesproken over de bouw van nieuwe kerncentrales ; 83% vindt dat dit niet moet gebeuren in Nederland. Ook vindt een ruime meerderheid, 79%, dat de belasting op steenkool omhoog moet, waardoor stroom uit kolencentrales duurder wordt. Het toepassen van biomassa heeft volgens driekwart (74%) alleen zin als de uitstoot van broeikasgassen substantieel vermindert.
Windmolens op land acceptabel bij delen in de winst
Als het gaat om windenergie, zien we dat 64% van mening is dat windmolens op het land gemakkelijker worden geaccepteerd als omwonenden kunnen delen in de winst. Iets minder uitgesproken is men over het standpunt dat de overheid de aanleg van windmolenparken niet financieel moet steunen. Iets meer dan de helft (57%) is het met dit standpunt (zeer) oneens, 15% heeft gekozen voor (zeer) eens. Schaliegas is volgens 7% een goede oplossing voor de toekomstige energievoorziening in Nederland. Relatief veel respondenten, 16%, hebben nog geen standpunt ingenomen over de inzet van schaliegas, en hebben gekozen voor het antwoord ‘weet niet’
CO2 reductie niet af laten hangen van Europa.
Mocht het niet lukken om in Europees verband afspraken te maken over CO2 reductie , dan vindt 10% dat Nederland zelf ook geen maatregelen moet nemen. Een forse meerderheid van 80% is het hier (zeer) mee oneens. Als het om maatregelen gaat, dan vindt men dat de overheid deze voor bedrijven moet verplichten indien zij minder energie besparen dan beloofd. Bedrijven moeten, samen met consumenten, de kosten voor de investeringen in schone energie dragen. De meningen zijn enigszins verdeeld over de vraag of de overheid energiebesparing moet verplichten, als dit niet op basis van vrijwilligheid lukt. De meningen zijn ook enigszins verdeeld over het stimuleren van elektrisch autorijden en over het verplichte eisen stellen ten aanzien van woningisolatie.
Nederland: “Bezint eer ge begint”
Deze oude spreuk kwam in me op toen ik dinsdagavond – 23 juni – bij het programma “Altijd wat” van de NCRV de gevolgen zag van de proefboringen naar schaliegas in Polen. Volgens dit programma heeft Polen de grootste schaliegas reserves (voor 100 tot 200 jaar) waardoor zij verwachten dat zij, voor hun eigen energievoorziening, niet langer afhankelijk van Rusland zijn. Veel mensen in Polen zijn blij met de mogelijkheden van de nieuwe energie, maar bij het deel van de bevolking die al met de proefboringen te maken kreeg zijn de meningen anders. Zo zijn bijvoorbeeld boeren daar in eerste instantie lekker gemaakt door een borend gasbedrijf dat hen vertelde dat zij zo rijk als oliesjeiks konden worden als er in hun grond geboord mocht worden, maar juist daar in die streek zijn door boringen vooral schades ontstaan, en zij blijven daarmee zitten.
De zoektocht naar schaliegas in Polen verloopt dan ook moeizaam. Verschillende boorplekken zijn alweer verlaten door de naar gas borende bedrijven. Zo gaan bedrijven als Exon – Mobil, Talisman – Energie en Martin – Oil daar weer vertrekken omdat er niet genoeg gemakkelijk winbaar gas in de bodem is om omhoog te halen, zoals in de Verenigde Staten. Het gas zit veel te diep. De bewoners blijven achter met scheuren in, en schades aan hun gebouwen, zoals schuren en kerken, die ontstaan zijn door seismische onderzoeken ten behoeve van de mogelijkheid tot gaswinning, die met nogal veel geweld gepaard schijnen te gaan. Nogmaals Nederland: ” Bezint eer ge begint!”
In onderstaande link kunt uw reacties lezen op deze uitzending van het Nederlandse onderzoeksbureau TNO en van de topman van het Poolse Staatsgasbedrijf.
http://www.uitzendinggemist.nl/afleveringen/1352721