Huib Stam (Velsen, 1956) werkte in de schoolvakanties bij de Hoogovens/Tata Steel, studeerde Rechten en Neerlandistiek in Amsterdam. Hij schreef 25 jaar over film, onder meer voor de Volkskrant. Hij maakte tv-programma's en documentaires voor de VPRO, IKON en HUMAN. Sinds 2000 schrijft hij over voeding en gezondheid en publiceerde non-fictie boeken, waaronder Haring – een liefdesgeschiedenis en Eetsprookjes. Hij is getrouwd, heeft één zoon en rijdt in een Prius uit 2007.
De voedseltransitie is door de hoogste instanties ingezet: de WHO en de FAO, de Green Deal van de EU, wetenschappelijk ondersteund door universiteiten en researchcentra zoals de WUR. De doelen zijn helder: minder dierlijke producten, minder voedselverspilling. Duurzamere teelt, productie en transport. Vooral meer plantaardige eiwitten. Respect voor mens en dier.
De grond en het oppervlaktewater worden ernstig vervuild, niet alleen door stikstofverbindingen en andere chemicaliën. Een weiland met raaigras (heel eiwitrijk voor de melk) dat overbemest wordt, groeit als een gek, maar is qua microbiële biodiversiteit armer dan de woestijn.
We eten steeds meer vis. Om die honger te stillen werd de zee zwaar overbevist en is de helft van de vis op ons bord inmiddels gekweekt. Met gevolgen.
Voedingsmiddelenbedrijven gooien voortdurend hun chemische, proces- en marketing-creativiteit in de strijd om met nieuwe producten in de smaak te vallen van de consument. Of die kopers die producten ook echt nodig hebben, is vers twee. Of een nieuw trendy artikel behalve voor het bedrijf en misschien voor de consument ook gunstig is voor de planeet, is zelden een overweging. Over eiwitten aardappelen, onze gezondheid en die van de planeet.
De oplossingen om Nederland van het stikstofslot te halen zijn duidelijk. Maar het politieke klimaat is nog nooit zo ongunstig geweest als onder radicaalrechts, dat zo bruin als koeienstront is.
Gaan we met de nieuwe regering verder op weg naar een duurzaam voedselsysteem? Of worden we door de lobbyisten van de agrarische industrie in het kabinet jaren teruggeworpen in de transitie naar gezondere en duurzame voeding? De Gezondheidsraad zou ons die weg kunnen wijzen. Maar wat gaat de club van Schoof er mee doen?
In 2019 werd door de Europese Unie een verbod ingesteld op de pulsvisserij. Dat is in Nederland als een enorme blunder, een bewijs van het falen van de Europese samenwerking en een voorbeeld van het politieke gekonkel in Brussel gezien.
Het drinkwater in Nederland is zo goed, zorgvuldig door onze waterbedrijven ontdaan van chemicaliën en microben, dat mineraalwater uit flessen helemaal niet nodig is. Gewoon dat flesje bijvullen uit de kraan dus.
Hoe breng je de natuur weer terug in ingeklonken veenweidegebied en ontwikkel je daarvoor productieve systemen voor andere vormen van landbouw? Door onvermoeibaar te experimenteren.
Niet langer is ‘dood door niet-optimale temperaturen’ een probleem van de arme bevolking van tropische landen, ook de Nederlandse vakantieganger loopt gevaar op zijn favoriete bestemming.
De formule van Kipster is behalve een voorbeeld voor verandering in andere takken van veeteelt ook een duidelijke les voor het denken in geleidelijkheid.
Als de afgelopen halve eeuw van studies en publicaties over voeding en gezondheid iets heeft opgeleverd, dan is het wel het inzicht dat de wisselwerking tussen beide heel complex is.
Waarom duurt de doorbraak van kweekvlees zo lang? Wat gaat er mis? In potentie is kunstmatig geproduceerd vlees een game changer, behalve diervrij ook vrij van ethische bezwaren.
De vraag is niet óf, maar wanneer zich een humane pandemie door het vogelgriepvirus zal voordoen – met de gevolgen van een coronacrisis. Wetenschappers zijn nu nog redelijk optimistisch, het zal zo’n vaart niet lopen. Of toch?
Waarom krijgen jonge mensen kanker? Dat is gissen. In het ene geval is het misschien een van de twee beruchte BRCA-genen, die erfelijk zijn en voor sommige jonge dragers een reden om preventief de borsten te laten verwijderen. In het andere geval is het misschien domme pech.
Vertical farming zou meerdere vliegen in één klap slaan op weg naar een duurzamer voedselproductie. Maar ook in Nederland zijn de eerste bedrijven al failliet en blijft het hoogtechnologische wonder vooral een mooie belofte. Maar Growy zet door.
Het is de taak van de overheid de burger te beschermen tegen onveiligheid en ziekte. Het voorkomen en behandelen van obesitas op basis van Nederlands overheidsbeleid zijn mede door hardnekkige misverstanden over de aard van de ziekte jammerlijk mislukt.
Met een armzalige 4,5 procent aan biologische landbouw blijft Nederland ver onder het Europese gemiddelde van 10 procent. En onder minister Adema zal dat niet snel verbeteren.
Te veel suiker ondermijnt de gezondheid. Kunstmatige zoetstoffen moesten dat voorkomen. Maar de nepsuikers brachten nog meer chemie mee, want ze smaakten nergens naar. En met al die chemie kwamen nieuwe risico’s en nieuwe onderzoeken die de gevaren al dan niet konden verklaren of wilden erkennen. Een Odyssee langs de kusten van de nepsuikers, hun beloftes en de realiteit.
De aantasting van de natuur door menselijk handelen heeft vergaande gevolgen voor de economie. In rijke landen wordt dat misschien niet zo gevoeld, daar zorgt de handel wel voor aanvoer van voedingsmiddelen. Maar wereldwijd is de financiële schade enorm.
Het in stand houden van de intensieve ‘ondernemerslandbouw’ in Nederland leidt tot grote ontwrichting van de samenleving, beweert Jan Douwe van der Ploeg in zijn nieuwe boek ‘Gesloten vanwege stikstof’. Een uitgebreide samenvatting met commentaar van Huib Stam.
Voorspellen van trends in voeding blijft lastig, ook voor 2024. Maar we gaan minder, maar wel beter, duurzamer en lekkerder eten zo lijkt het. En minder verspillen.
De komst van medicijnen als semaglutide stelt ons medisch-ethische kompas op de proef. Is het wel goed om de welvaartsziekte obesitas met medicijnen te lijf te gaan?
FAO, de voedsel- en landbouworganisatie van de Verenigde Naties, heeft met de marktgegevens van 154 landen berekend wat de verborgen kosten van ons voedsel zijn. Die bedragen maar liefst 10 biljoen dollar per jaar.
Ultra processed food, of UPF, waar de schappen vol van liggen, zou ongezond zijn. Is dat zo, en komt dat door bewerken, of door wat erin zit? Huib Stam zocht het uit.
CC uitsluitend van toepassing op tekst redactie. Overige content alle rechten voorbehouden aan auteurs / producenten.
is een uitgave van stichting iNSnet.
Om de privacy van de gebruikers van Duurzaamnieuws.nl zo goed mogelijk te beschermen plaatsen we geen tracking cookies op de site. Meer over cookies en privacy vind je in ons privacy reglement.
Privacy verklaring