De statenverkiezing op 20 maart brengt weer de nodige politieke reuring. De partijen profileren zich met krachtige one-liners en gaan naar hun eigen verwachting allemaal winnen. Zo niet, dan komt dat niet omdat ze iets fout doen maar doordat zij regeringsverantwoordelijkheid hebben gedragen.
Dit jaar zal het klimaat het belangrijkste thema zijn. Verder valt er in dit steenrijke land immers niets meer te wensen. Terwijl de kinderen van school spijbelen en de volwassen politici tot daden oproepen zonder daarbij een keus tussen rechts of links te willen maken, liggen de partijen overhoop en maken ze van het klimaat juist wel een politieke splijtzwam.
Het CDA is van 81 zetels in 1964 gestaag gezakt naar 14 in de laatste peiling voor 2019. Een soort vrije val vanuit een machtspositie naar een minderheidsgroepering, gaat niet in de koude kleren zitten. Er is nog net geen paniek maar als je in zo’n situatie de partij moet leiden, wordt van je verwacht dat je wel een hele slimme list zult bedenken. Maar waar haal je die vandaan?
In de BBC documentaire Dynasties is te zien hoe de alfa-man onder de chimpansees dat doet. Hij zoekt door middel van gevlei en gevlooi medestanders die kunnen helpen in de strijd tegen de concurrent. Voor wie niet van de natuur houdt, is in zo’n geval de Volvo Ocean race een goede inspiratiebron. Daar kun je van leren hoe je de wind uit de zeilen van de tegenstander kunt houden. Sybrand Buma past beide trucs toe. Aanschurken tegen de liberale koers van de VVD- vrienden en tegelijk als een soort PVV-light met een Christelijk sausje proberen de opkomende nationalistische populisten een slag voor te zijn.
Vind jij goede en onafhankelijke informatie over een duurzame en klimaatveilige toekomst belangrijk? En helpt Duurzaamnieuws.nl je daarmee? Help ons dan als ondersteunend lid. Dank je wel.
Liever eerst een tijdje volgen? Meld je dan aan voor de gratis nieuwsbrief.
Volgens een peiling van Ipsos op 30 januari staan FvD, PVV, VVD en CDA gezamenlijk op 73 zetels. Op het onderwerp klimaat zitten ze op dezelfde lijn. Zij hebben allemaal heel weinig op met de klimaatfatalisten en doemdenkers en vinden dat de rest van het politieke landschap uit drammers en dromers bestaat. Maar gelukkig zitten deze vier anti-klimaatpartijen niet samen in één regering en gunnen ze elkaar niets.
Snoepende populisten
De populisten zoals Wilders en Baudet snoepen steeds meer stemmen van de liberalen en van de Christelijken af en willen niets liever dan het kabinet Rutte ten val brengen, alle allochtonen het land uitzetten, lidmaatschap EU opzeggen en vervolgens net als Trump een dikke muur rondom Nederland bouwen. Zij ontkennen niet alleen de klimaatwetenschap maar manipuleren ook de feiten zoals dat dankzij moderne media gebruikelijk is geworden. De VVD en het CDA daarentegen vinden geld belangrijker dan een leefbare aarde. De VVD laat zich zonder schroom kennen als aanbidder van de economische groei met de grote bedrijven als hun heiligen. Het klimaat mag bij hen niet ten koste van de economische groei gaan. En “Die groenen moeten maar eens beseffen dat de leefbaarheid van de aarde nu eenmaal de prijs is die we moeten betalen om die economische groei en de werkgelegenheid te redden”.
Liberalisme en populisme gaan hier hand in hand. Demagogisch omdat er met forse investeringen in duurzaamheid veel meer werkgelegenheid ontstaat dan er door het afdwingen van klimaat maatregelen zal verdwijnen. Het CDA zoekt naar een eigen profiel en werpt zich op als barmhartige Samaritaan en goede herder van een kudde arme schapen, die na het zingen van het Wilhelmus toch vooral wel moeten kunnen blijven eten. Ook dat is demagogie omdat wij in Nederland nog maar heel erg weinig arme schapen hebben. VVD en CDA laten zich beide inspireren door de Republikeinen aan de overkant, waarbij vooral het grote geld van big fossil met de Bijbel als dekmantel leidend is. De diverse orthodox Christelijke groepen in de VS, geloven namelijk net als de orthodoxe Moslims dat God de problemen met het klimaat wel zal oplossen. Hun God zal de mensen niet in de steek laten, zeggen ze.
In tegenstelling tot de Republikeinen denken alle vier de Nederlandse anti-klimaatpartijen wel een paar kei-harde argumenten te hebben: “We zijn maar zo klein dat het toch niets uitmaakt” en “Als wij ons uitsloven en de andere landen doen niets, is dat gekkenwerk” en tenslotte “De gewone hardwerkende Nederlander kan het niet betalen, dus is er geen draagvlak en dus moet het maar een tandje lager”. Het zijn deze argumenten die ik eens wil toetsen aan wat getallen.
Calimero 1
Dat we maar klein zijn klopt helemaal. Onze bevolking is slechts 0,2 % van de wereldbevolking. Dus hebben we recht op de klassieke Calimero-rol. “Zij zijn groot en Ik ben klein en dat is niet eerlijk.” Het kuikentje uit de kinderfilmpjes op TV is intussen al 56 jaar, maar het argument is nog springlevend.
Ik hoor dat argument nog vaak en in vele varianten. Bijvoorbeeld als ik me door een stinkende rookpluim worstel om iemand aan te spreken die voor de winkel in zijn auto met de motor en de airco of de kachel aan op z’n vrouw staat te wachten. “ Wat maakt dat kleine beetje uitlaatgas van mijn auto uit, laat ze eerst alle Diesels maar eens van de weg halen.” Vreemd genoeg krijg ik dezelfde redenering ook vaak in omgekeerde vorm te horen, bijvoorbeeld als ik vraag om voor mij één keer een uitzondering te maken op een regel, kan dat niet want “Stelt u zich eens voor dat iedereen dat gaat doen.”
Beide redeneringen zijn natuurlijk even onzinnig. Ik vind dat mensen alleen Calimero mogen spelen als ze geen auto rijden, geen TV, computer en telefoon hebben, geen vlees en zuivel eten, geen wasmachine, droogtrommel en bladblazer gebruiken en geen verwarmd en verlicht huis hebben. Oh ja, en ze mogen ook niet op vakantie naar de zonnige stranden vliegen en al helemaal niet voor de fun naar Australië en Nieuw Zeeland.
Ik vermoed dat er weinig CDA en VVD kiezers in die categorie zitten. Voor de rest draagt iedereen gewoon een beetje bij aan de uitstoot van broeikasgassen en aangezien we met 7,5 miljard zijn, tellen alle beetjes bij elkaar op tot ruim 33 miljard ton CO2 per jaar en dat moeten we dus ook met z’n allen stoppen. In ieder geval zou iedereen op zijn minst verantwoording moeten nemen voor zijn eigen aandeel in de vervuiling. Maar er zijn inderdaad landen die het bonter maken dan gemiddeld en daar zou je als kleine vervuiler met de vinger naar kunnen wijzen.
Nederland is zo’n land. We vervuilen niet minder omdat we als land maar klein zijn, maar wel beduidend meer omdat we per persoon veel meer vervuilen dan gemiddeld. Wij Nederlanders leven een factor 2,5 tot 7 luxer dan gemiddeld, waardoor we ook veel meer energie gebruiken en broeikasgas uitstoten.
Calimero 2
Het tweede Calimero-argument: dat we toch wel moeten kunnen blijven eten, is eigenlijk ernstiger. Het aantal Nederlandse huishoudens met minder dan € 10.000 per jaar om van rond te komen is relatief klein. Vergeleken met de veel rijkere Nederlanders en een modaal inkomen van € 64.000 per gezin, hebben zij het slecht. Waarschijnlijk zal hun CO2 footprint dan ook veel lager zijn. Ik zou er dan ook voorstander van zijn dat de kosten voor de energietransitie naar draagkracht verdeeld worden en dat elke vervuiler alleen betaalt naarmate hij vervuilt. Ook daarom is een koolstofheffing voor alle burgers inclusief de bedrijven op basis van de werkelijke hoeveelheid CO2 uitstoot eerlijker dan een vaste last voor alleen de burgers. Helaas is het CDA daar niet voor want dat zou tegen het zere been van de liberale VVD-vriendjes zijn.
Ondanks het Calimero-complex van Sybrand Buma, en het bestaan van een groep met lage inkomens zijn we echter niet zielig. Vergelijken we onze inkomens met de wereldwijde inkomensverdeling of met die in andere delen van de wereld (in US Dollars), dan is een (voor ons idee marginaal) inkomen van €10.000 best wel heel erg goed. Om onze welvaart nog duidelijker te illustreren, heb ik in onderstaande tabellen wat cijfers over een aantal kenmerken van onze consumptie bij elkaar gegoogled.
Uit deze cijfers blijkt niet echt dat we op het randje van de hongerdood leven of dicht bij de armoede grens. We zitten met onze consumptie per capita in of vlak onder de top 10. Ook ons BNP per capita bevindt zich op plaats 13 – 15 afhankelijk van de geciteerde bron.
Maar volgens de demagogische propaganda van de politici in de vier anti-klimaatpartijen zou het onverantwoord zijn als we als klein en arm landje voor de muziek gingen uitlopen met het terugdringen van de uitstoot van broeikas-gassen.
Voor de muziek uit?
Daarmee komt dan gelijk de derde demagogische onwaarheid naar boven: Dat wij voor de muziek uitlopen.
Hoewel we al sinds 1990 weten dat we er iets aan moeten doen, laat de onderstaande grafiek zien hoe ver we na 25 jaar in 2015 gekomen zijn.
Volgens de demagogische propaganda-praatjes van de vier partijen zouden we voor wat betreft duurzame energie voorlopen op de andere OECD landen zodat wij niet nog harder hoeven te lopen. Niets is minder waar.
Nu zijn dit al wat oudere gegevens. In 2018 zijn we al weer verder. In China is ondanks een economische groei van gemiddeld 10% per jaar in de afgelopen 25 jaar, waardoor de consumptie vertienvoudigd is, intussen toch 37 % van de elektriciteit duurzaam opgewekt en zit men voor het totale energie gebruik al op 15 % duurzaam.
De VS bereikten ondanks Trump in 2017 al 17% van hun elektriciteitsproductie en 11 % van hun totale energie gebruik met duurzame middelen. India, met een percentage economische groei tussen 5 en 8 % per jaar in de afgelopen 25 jaar heeft 20% van de elektriciteit uit zon en wind en 13 % uit waterkracht. Voor de 28 EU lidstaten spreekt de onderstaande figuur voor zich. Nederland staat op de 27e plaats.
Nederland springt er inderdaad uit, maar als hekkensluiter. In het jaar 2018 hebben wij ongeveer 10 TWh stroom opgewekt met windturbines en ongeveer 2,5 TWh met PV. Daarnaast is er ook nog 2 TWh opgewekt met afvalverbranding en 5 TWh via biomassa. Ons primaire energieverbruik aan fossiele bronnen bedroeg nog maar ca 765 TWh, dus samen zorgden wind en zon, afval en biomassa voor 2,5 % duurzame energie!
De Calimero-rol die Buma speelt berust op onwaarheden. We hoeven ons geen zorgen te maken over het eten, we eten hoogstens te veel en verkeerd. Greta Thunberg heeft wel recht op die Calimero-rol en met haar al de jongeren die voor het klimaat spijbelen. Hun toekomst staat op het spel en wordt verkwanseld door een nationalistich gekruide zogenaamd Christelijke politiek met een liberale dressing. Bij : “We moeten wel kunnen blijven eten” denkt Buma aan zijn aanhangers met dik belegde boterhammen, maar niet aan de kinderen die straks met de gebakken peren zullen zitten.
Kijk voor meer cijfervoorbeelden in de bijlage.
Han Blok