Afvalverwerking is een hot item – zeker nu gemeenten vanaf dit jaar niet langer alleen verantwoordelijk zijn voor het inzamelen van kunststofafval, maar dat ook het sorteren (en indien gewenst recyclen) van dit afval voor hun rekening moeten nemen. Dat vraagt om nieuwe voorzieningen, werkwijzen en procedures en dus om nieuwe aanbestedingstrajecten.
Een aanbestedingstraject is geen eenvoudig karwei om op te zetten en uit te voeren. In 2013 is de Aanbestedingswet in werking getreden die in 2014 nog aangevuld is met een nieuwe versie van het Verdrag voor Overheidsopdrachten. Hierin is vastgelegd welke aanbestedingsprocedures er mogelijk zijn en hoe deze moeten worden aangekondigd.
4 onlosmakelijk met elkaar verbonden elementen
Geen wonder dan ook, dat veel gemeenten veelal gebruik maken van gespecialiseerde advocatenkantoren om hen te helpen met het opzetten van een aanbestedingstraject.
Een dergelijke expert zal advies geven over de 4 elementen die een rol spelen bij de aanbestedingsprocedure:
- Marktsituatie
- Bestuurlijke uitgangspunten
- Praktische uitgangspunten
- Juridisch kader
De 4 elementen nader bekeken
Het kan niet anders dan dat er altijd een marktsituatie is, ook bij het aanbesteden van de verwerking van kunststofafval. Hierbij spelen de interesse van mogelijk betrokken partijen, reële mogelijkheden en de ontwikkelingen op de markt een belangrijke rol.
Ook de bestuurlijke uitgangspunten, zoals voorkeuren voor een regionale afvalverwerking of de mate waarin duurzaamheid een rol moet spelen, wegen mee in een aanbestedingstraject.
Aan dit aanbestedingstraject worden uiteraard ook praktische eisen gesteld, bijvoorbeeld welke onderdelen en factoren er allemaal meegenomen worden in de aanbesteding. Het laatste element, het juridisch kader, herbergt de wet- en regelgeving waaraan alle eisen en wensen met betrekking tot de aanbesteding aan moeten voldoen.
Hulp bij de aanbesteding
Gemeenten die dit jaar aan de slag gaan met een uitbestedingstraject voor het sorteren en eventueel hergebruiken van kunststofafval kunnen de 4 elementen van de aanbesteding gebruiken om hun eigen verwachtingspatroon in kaart te brengen. Zo wordt het voor de betrokken partijen in één oogopslag duidelijk welke zaken een rol spelen in het traject en helpt het de aanbesteding in goede banen te leiden. Een handig hulpmiddel dus om ingewikkelde materie inzichtelijker te maken.
Aanbesteding is vaak niet in het voordeel van de inwoners van die gemeente. Dat heb ik voor een grote gemeente met meer dan 100.000 inwoners zelf gezien.
De bestuurders van die gemeente dachten dat ze een koopje hadden en sloten een contract af voor 20 jaar. De afvalinzamelprijzen leveren steeds meer geld op voor het bedrijf. Waardoor de inwoners de komende 15 jaar een te hoge prijs gaan betalen. Voor kleine gemeente zou ik het kunnen voorstellen om met grote gemeenten samen te werken. In mijn gemeente gingen de kleine gemeente en de grote gemeente fuseren. Wat opvallend was dat de kleine gemeente juist goedkoper en beter recyclden dan de grotere gemeente. Dat zette de raadsleden van de beide gemeenten wel aan het denken.