De mode van Shein blijft kritiek uitlokken. Onderzoekers van Public Eye hebben al eerder gerapporteerd over arbeidsomstandigheden die in strijd zijn met talloze arbeidswetten. Nu ligt het bedrijf met zwaar giftige producten, een voorgenomen en verhinderde beursgang in de VS, een nieuwe poging tot beursgang in Londen en lobbyactiviteiten van een ex-commissaris opnieuw onder vuur.
[update] Welkom bij het grootste textielbedrijf waar je misschien nog nooit van hebt gehoord. De TikTok-generatie associeert Shein mode echter al lang met een breed assortiment trendy kleding tegen de laagste prijzen, die op agressieve wijze op sociale media aan de man worden gebracht en toppers als H&M of Zara ouderwets doen lijken.
Het zwaar bekritiseerde bedrijf onderneemt de laatste tijd stappen om zijn imago te verbeteren, maar die stappen lijken de kritiek alleen maar groter te maken.
Sommige damesaccessoires die worden verkocht door Shein en enkele andere populaire Chinese online winkelbedrijven blijken giftige stoffen te bevatten die soms honderden keren boven acceptabele niveaus liggen, aldus de autoriteiten in Seoul op 14 augustus (2024).
De explosieve groei heeft geleid tot meer onderzoek naar hun bedrijfspraktijken en veiligheidsnormen, ook in de Europese Unie en Zuid-Korea. Ambtenaren in Seoul voeren wekelijks inspecties uit van producten die door online platforms worden verkocht.
Bij de meest recente inspectie werden 144 producten van Shein, AliExpress en Temu getest, en meerdere producten bleken significant hoge gehaltes aan ftalaten te bevatten – chemicaliën die worden gebruikt om plastic flexibeler te maken – waarbij één paar schoenen van Shein 229 keer boven de wettelijke limiet zat.
EU-lobby en giftige financiering
Om haar imago op te poetsen heeft Shein onlangs een voormalig EU-politicus aangesteld als lobbyist, haar hoofdkantoor verplaatst naar Singapore en geprobeerd aandelen te verkopen via de New York Stock Exchange. De Amerikaanse autoriteiten verhinderden dat vanwege de banden met de Chinese overheid en beschuldigingen van het gebruik van dwangarbeid.
Shein kijkt nu naar de beurs van Londen als toegangspoort tot de financiële markten. Ook hier niet zonder ophef te veroorzaken.
Er werden beschuldigingen geuit aan het adres van de leider van de London Stock Exchange Group (LSEG), dat de beurs haar standaarden verlaagde in de jacht op de 50 miljard pond ($64 miljard) initial public offering (IPO) in het Verenigd Koninkrijk.
In februari deden geruchten de ronde dat het bedrijf Londen als een levensvatbaar alternatief voor de beursgang zag en Reuters meldde dat Shein begin juni vertrouwelijk papieren had ingediend bij de Britse toezichthouder voor de markten.
Ondertussen is een nieuwe campagne, gesteund door de Britse retailconsultant en televisiepersoonlijkheid Mary Portas, een online petitie gestart waarin de nieuwe Labourregering wordt opgeroepen om de beursnotering van fast fashion retailer Shein in Londen tegen te houden.
Volgens Reuters beschuldigt de campagne Shein van uitbuiting van arbeiders, milieuschade en belastingontduiking. Sommige hooggeplaatste Britse wetgevers hebben twijfels geuit over de geschiktheid van Shein om naar de Britse beurs te gaan en hebben opgeroepen tot een strenger onderzoek naar de arbeidspraktijken, de toeleveringsketen en het gebruik van een vrijstelling van importbelasting.
Shein heeft ook een voormalige topambtenaar van de Europese Unie aangetrokken om haar lobbyactiviteiten in de regio te versterken. De voormalige EU-begrotingscommissaris Günther Oettinger is ingehuurd als consultant om het bedrijf te helpen bij het navigeren door de beleidsomgeving van het blok, vertelde een vertegenwoordiger van het bedrijf aan Bloomberg News. Shein wordt geconfronteerd met een reeks problemen, waaronder een debat over de vraag of er douanerechten moeten worden geheven op goedkope pakketten – een potentiële game-changer voor Shein en andere goedkope online retailers zoals Temu van PDD Holdings Inc.
EU president Ursula von der Leyen hekelde Shein eerder als “vergif” vanwege de milieu-impact van goedkope wegwerpkleding.
Ultrasnelle Shein mode
De rijzende ster wist H&M en Zara’s moederbedrijf Inditex ook qua omzet in te halen, maar door het directe leveringsmodel zijn er geen betrouwbare cijfers over marktaandeel of winst. Met een productiecyclus van drie tot vier weken staat Zara tot op heden synoniem voor fast fashion. Shein zou binnen een week een jurk kunnen produceren – van ontwerp tot verpakking. Public Eye besloot uit te zoeken wie de prijs betaalt voor deze supergoedkope, ultrasnelle mode.
Onderzoekers, die om veiligheidsredenen anoniem moeten blijven, tonen de andere kant van de blitse Shein-wereld. Ze reisden naar de smalle straatjes van de megastad Guangzhou, waar het hoofdkantoor van Shein Fashion is gevestigd en waar zich de belangrijkste leveranciers bevinden. De onderzoekers vonden 17 van de 1.000 bedrijven die voor Shein produceren, waaronder tal van informele werkplaatsen zonder nooduitgangen en met getraliede ramen die bij brand fatale gevolgen zouden hebben.
Overtredingen en uitbuiting
De medewerkers, die zonder uitzondering uit de provincie komen, werken 11 tot 12 uur per dag en hebben slechts één vrije dag per maand. Dat komt neer op 75 uur werk per week, wat niet alleen in strijd is met de gedragscode voor leveranciers van Shein, maar ook met de Chinese arbeidswetgeving, op tal van punten. Wie bereid is twee banen te nemen – en bovendien zonder contract of overwerkpremie te werken – verdient niet meer dan 10.000 Yuan (1.400 EUR), zelfs in goede maanden.
Soortgelijke omstandigheden heersen in het enorme hoofdmagazijn van Shein, op een uur rijden van Guangzhou. Er werken meer dan 10.000 mensen en is 24/7 actief. Werkdagen van twaalf uur zijn gebruikelijk. Ook in het logistiek centrum in Luik in België, waar tot voor kort Europese retouren werden verwerkt en waar we [ Public Eye, red.] de situatie zelf hebben gezien, klagen medewerkers over dergelijke ‘Chinese normen’.
De meest voorkomende reden voor ontslag is het niet halen van onrealistische prestatiedoelstellingen, die gehaald moeten worden om het loon van 12,63 euro per uur te verdienen. Tot juni werden hier dagelijks 30.000 retourzendingen omgepakt. Sindsdien hebben pakketten waarschijnlijk de volledige reis terug naar China gemaakt. Public Eye nam ook de complexe bedrijfsstructuur van het nieuwe mode-imperium onder de loep. Het ontdekte dat veel offshore-entiteiten de eigendom verhullen en belastingen ontwijken, wat ook in China gebruikelijk lijkt te zijn.
Recent onderzoek van Bloomberg wijst ook op productie in Xinjang, waar China ervan wordt verdacht de Oeigoerse bevolking tot dwangarbeid te verplichten.
Geen verantwoordelijkheid
Het bedrijfsmodel van Shein Fashion is opgezet om zoveel mogelijk controle te hebben over de waardeketen en zo min mogelijk verantwoordelijkheid op zich te nemen. Door de combinatie van een hypermoderne online strategie en archaïsche werkuren perfectioneert de Chinese nieuwkomer de fast fashion-industrie op een bijzonder verraderlijke manier. Daarmee tilt ze de traditie van de sector om verantwoordelijkheid te mijden naar een ander niveau. De enige manier om deze ontwikkeling tegen te gaan is het opleggen van een eis van transparantie met betrekking tot toeleveringsketens en het introduceren van politieke richtlijnen voor maatschappelijk verantwoord ondernemen. Het is aan overheden en brancheorganisaties om hiervoor op te treden.
Lees het volledige verhaal van Public Eye
Afbeelding: @PanosPictures / PublicEye
Eerste publicatie 21-11-2021
Samen bepalen we de richting van de toekomst, elke dag weer. Koelen we het klimaat weer af? Blijven we veilig? Maken we de samenleving eerlijker? Als je kunt, help dan mee. Steun ons als lid of donateur. Want zonder voldoende ondersteuners redden we het niet. Dank je wel.
Wil je ons liever eerst een tijdje volgen? Meld je dan hier aan voor de gratis nieuwsbrief.
Alvast bedankt - en blijf veilig en gezond!
Team Duurzaamnieuws
