Binnen een paar dagen tijd hebben burgers en organisaties al bijna 20 miljoen euro toegezegd voor overname van de aandelen van Eneco, waar vier gemeentes van af willen (update 24-8). De gemeenten Rotterdam, Den Haag, Dordrecht en Leidschendam-Voorburg hebben bekendgemaakt hun aandelen in het grootste duurzame energiebedrijf van Nederland te willen verkopen.
Een belangrijke afweging die alle drie de gemeenten noemen, is de wenselijkheid van aandeelhouderschap op grond van het publieke belang: kunnen de doelen die het productie- en leveringsbedrijf nastreeft alleen maar via publieke aandeelhouders worden gerealiseerd en dienen deze de lokale publieke belangen?
De vier gemeenten, die samen 60% en dus de meerderheid van de aandelen Eneco houden, beantwoorden deze twee vragen met ‘nee’ en willen, mede daarom, af van hun belang in Eneco.
Publiek belang
Er is echter wel degelijk een zwaarwegend publiek belang om Eneco te houden. Eneco is één van de voorvechters van duurzaamheid. Niet sinds korte tijd en uit nood geboren, maar al jaren en bewust. Eneco zet sinds het aantreden van Jeroen de Haas in 2007 volledig in op duurzame energie en onderscheidt zich daarmee van ALLE andere, traditionele energiebedrijven.
Deze week werd bekend gemaakt dat Schiphol, net als eerder de NS en nog eerder Google, volledig overstapt op Hollandse Wind van Eneco. Eneco heeft meer dan 1 Gigawatt aan windproductie staan waarmee zij op jaarbasis, afhankelijk van de wind, zo’n 2,3 Terawattuur duurzame elektriciteit produceert. De windturbines van Eneco zijn goed voor het jaarverbruik van bijna 700.000 huishoudens op jaarbasis, meer dan alle huishoudens van Rotterdam, Den Haag en Dordrecht samen.
Begin dit jaar is Eneco in Rotterdam de mijlpaal van 10 miljoen Gigajoule warmtelevering gepasseerd. Dit staat gelijk aan de levering van warmte aan 330.000 huishoudens per jaar.
Eneco heeft ook meer dan 100 MW aan zonne-energie-vermogen liggen, waarmee zij op jaarbasis meer dan 90 Gigawattuur duurzame elektriciteit produceert, goed voor nog eens ongeveer 30.000 huishoudens op jaarbasis. Deze duurzame elektriciteit wordt onder meer geleverd aan PostNL, nog zo’n grote Nederlandse naam. Op het gebied van zonne-energie heeft Eneco ook zwaar ingezet op het versneld uitrollen van zonnepanelenprojecten ‘op daken van anderen’ voor mensen die zelf geen zonnepanelen op hun dak kunnen (of willen) plaatsen. Hiervoor heeft Eneco ZonneHub ontwikkeld, een landelijk opererende energiecoöperatie die gebruikmaakt van de Regeling Verlaagd Tarief, beter bekend als de postcoderoosregeling. ZonneHub heeft inmiddels vier projecten die binnenkort gebouwd worden en er volgen nog veel meer.
Naast de investering in wind- en zonne-energie investeert Eneco ook in innovaties. Voorbeelden hiervan zijn de batterij die Eneco samen met Mitsubishi gaat bouwen; dit wordt direct de grootste van Europa. En wat te denken van de lancering van Jedlix, waarmee slim en duurzaam de accu van de auto geladen kan worden? Ook de ontwikkeling van de Warmtewinner, waarmee een huishouden eenvoudig 30% van het gasverbruik kan besparen, is noemenswaardig. En wat te denken van Crowdnett? Gebruikmaken van de thuisbatterij om het net te balanceren.
Eneco investeert dus in innovaties waarvan netbeheerders uiteindelijk profiteren: dankzij de innovaties van Eneco kunnen de netbeheerders hun investeringen in het verzwaren van de netten uitstellen en misschien zelfs wel afstellen. Dat geld blijft dus in hun zakken en kan weer worden doorgesluisd naar de gemeenten in de vorm van dividend. Ook dit is een voorbeeld van publiek belang.
Mede dankzij Eneco wordt invulling gegeven aan de klimaatdoelstellingen van de BV Nederland. Dit blijkt ook uit het bericht van Eneco aan haar aandeelhouders. Dit bericht kunt u hier inzien.
Desondanks blijft het realiseren van de klimaatdoelstellingen een enorme uitdaging in ons land.
Gezien de ervaringen met de verkoop van de andere grote Nederlandse energiebedrijven zijn Eneco én de BV Nederland beter af in publieke handen dan in handen van een buitenlands energiebedrijf of private-equity-partij.
Burgerparticipatie
Greencrowd wil daarom de EneCoöperatie oprichten; een coöperatie van burgers en bedrijven die samen de aandelen van in ieder geval de gemeenten Rotterdam, Den Haag, Dordrecht en Leidschendam-Voorburg over gaan nemen. Hiermee vergaart de coöperatie 60% van de aandelen Eneco en heeft zij dus de meerderheid.
Het overnemen van deze belangen is echter geen sinecure. De waarde van heel Eneco wordt geschat op een bedrag tussen de 2,5 en 3 miljard euro. Banken kunnen deel van de overnamesom financieren, maar dan nog resteert een behoorlijk bedrag aan op te halen vermogen. Hierbij moet gedacht worden aan circa 250 tot 750 miljoen euro wanneer de aandelen van alle gemeenten worden overgenomen.
Om de aandelen te kopen van alleen de vier gemeenten die nu al hebben aangegeven hun belang te willen verzilveren, zal daarom een bedrag nodig zijn van ongeveer 150 tot 450 miljoen euro.
Mocht jij mee willen helpen om Eneco in publieke handen te houden, dan kun je registreren en hier aangeven voor hoeveel je mee wilt doen. Je hoeft pas echt je inleg te voldoen wanneer een koopovereenkomst tot stand is gebracht.
