De concentratie van broeikasgassen is in 2023 opnieuw naar een recordhoogte gestegen. Dat zet de aarde op koers voor verder stijgende temperaturen in de komende jaren. Volgens het recente rapport van de Wereld Meteorologische Organisatie (WMO) hoopt CO₂ zich sneller op in de atmosfeer dan ooit. De concentratie is in slechts twintig jaar met meer dan 11% gestegen.
In 2023 zorgden grote CO₂-emissies door natuurbranden en een mogelijke afname in de opnamecapaciteit van bossen, gecombineerd met aanhoudend hoge fossiele CO₂-uitstoot, voor de stijging van broeikasgasniveaus, aldus het jaarlijkse WMO Greenhouse Gas Bulletin.
420 PPM
De gemiddelde CO₂-concentratie wereldwijd bereikte in 2023 420,0 delen per miljoen (ppm), methaan 1.934 delen per miljard en lachgas 336,9 delen per miljard. Deze waarden liggen respectievelijk op 151%, 265% en 125% van het pre-industriële niveau (voor 1750), zoals berekend op basis van langetermijnobservaties binnen het Global Atmosphere Watch-netwerk.
WMO-secretaris-generaal Celeste Saulo: “Weer een jaar, weer een record. Dit zou een wake-upcall moeten zijn voor beleidsmakers. We liggen duidelijk niet op schema om het doel van het Akkoord van Parijs te halen. Elke ppm en elke fractie van een graad temperatuurstijging heeft een echte impact op ons leven en onze planeet.”
Vind jij goede en onafhankelijke informatie over een duurzame en klimaatveilige toekomst belangrijk? En helpt Duurzaamnieuws.nl je daarmee? Help ons dan als ondersteunend lid. Dank je wel.
Liever eerst een tijdje volgen? Meld je dan aan voor de gratis nieuwsbrief.
De CO₂-stijging in 2023 was hoger dan in 2022, maar lager dan in de drie jaren daarvoor. De jaarlijkse stijging van 2,3 ppm betekende het twaalfde opeenvolgende jaar met een toename van meer dan 2 ppm.
Het WMO Greenhouse Gas Bulletin is een van de belangrijkste publicaties van de WMO ter informatie van de VN-klimaatconferentie COP, nu met de 20e editie. Sinds de eerste publicatie is het CO₂-niveau met 11,4% gestegen, wat neerkomt op een toename van 42,9 ppm ten opzichte van 2004.
Het Greenhouse Gas Bulletin rapporteert over broeikasgasconcentraties, niet over emissieniveaus. Uit gegevens blijkt dat iets minder dan de helft van de CO₂-uitstoot in de atmosfeer blijft, terwijl iets meer dan een kwart wordt opgenomen door de oceanen en net onder 30% door ecosystemen op het land. Dit varieert echter per jaar door natuurlijke fenomenen zoals El Niño en La Niña.
WMO waarschuwt voor een vicieuze cirkel
Natuurlijk variaties spelen een rol in de koolstofcyclus, maar in de nabije toekomst zou klimaatverandering zelf ervoor kunnen zorgen dat ecosystemen grotere bronnen van broeikasgassen worden. Bijv. bosbranden kunnen meer koolstof uitstoten en warmere oceanen kunnen minder CO₂ opnemen, waardoor de opwarming versnelt.
Sinds 1990 is de stralingsforcering – het opwarmende effect op ons klimaat – door broeikasgassen met 51,5% gestegen, waarvan CO₂ ongeveer 81% van deze stijging veroorzaakt.
Zolang de uitstoot aanhoudt, zullen broeikasgassen zich blijven ophopen in de atmosfeer, wat leidt tot een wereldwijde temperatuurstijging. Aangezien CO₂ lang in de atmosfeer blijft, zal het huidige temperatuurpeil nog decennia aanhouden, zelfs als de uitstoot snel wordt teruggebracht naar netto nul.
De laatste keer dat de aarde een vergelijkbare CO₂-concentratie had, was 3-5 miljoen jaar geleden, toen de temperatuur 2-3°C hoger lag en de zeespiegel 10-20 meter hoger was.
Globaal gemiddelde concentraties van CO₂, methaan en lachgas zijn in de loop der jaren blijven stijgen, met pieken in de groeisnelheid van CO₂ en methaan in bepaalde perioden. Deze gegevens benadrukken de urgentie voor een effectieve aanpak om de uitstoot te verminderen en de gevolgen van klimaatverandering te beperken.
