De staatssecretarissen Sharon Dijksma en Wilma Mansveld hebben geen boodschap aan bijensterfte, of aan de meerderheid van Tweede Kamer en de Nederlandse bevolking. In een brief aan de Tweede Kamer naar aanleiding van vragen van de Partij voor de Dieren (PvdD) laten de beide staatssecretarissen weten dat ze geen aanleiding zien om het gebruik van de beruchte neonicotinoiden te verbieden. Hiertoe was opgeroepen in een motie van de PvDD, die door een Kamermeerderheid werd ondersteund.
Neonicotinoiden hebben negatieve effecten op de natuur. Dat komt omdat bijen en andere insecten doodgaan door neonicotinoiden. Ook vogels en andere diersoorten krijgen last van voedselgebrek als er minder insecten zijn. Vorig jaar toonde onderzoek van de Radboud Universiteit een correlatie aan tussen hoge concentraties imidacloprid (een neonicotinoïde) in het oppervlaktewater en een dalende trend van populaties van insecten etende vogels. Uit Europees onderzoek blijkt dat 10% van de wilde bijensoorten en een kwart van de hommels met uitsterven wordt bedreigd.
Dijksma wil wachten met maatregelen totdat er “meer duidelijkheid wordt verkregen over de effectiviteit van de al eerder genomen maatregelen om normoverschrijdingen van imidacloprid in oppervlaktewater terug te dringen.” Maar uit metingen van de waterschappen blijkt dat er nog steeds vaak sprake is van normoverschrijdingen. Imidacloprid en de andere neonicotinoiden figureren prominent op de lijst van de probleemstoffen die het vaakst normoverschrijdingen laten zien in de Bestrijdingsmiddelenatlas (die op grond van meetgegevens van waterschappen een landelijk beeld geeft van bestrijdingsmiddelen in het oppervlaktewater).
Natuurorganisaties waarschuwen dat de vervuiling van het water met imidacloprid dusdanig is dat de doelstellingen met betrekking tot libellen, dagvlinders en broedvogels in deze gebieden in gevaar komen. Uit een recente opiniepeiling die door Ipsos is uitgevoerd in opdracht van AVAAZ blijkt dat driekwart van de Nederlanders voor een verbod is op bijendodende pesticiden. Dijksma beroept zich erop dat er geen rechtsgrond zou bestaan om de pesticiden te verbieden. Maar een memo van advocate Bondine Kloostra bestrijdt die stelling, Dijksma heeft voldoende juridische middelen vanuit het in de EU verankerde voorzorgsprincipe om in te grijpen.
Jo Dufay van AVAAZ: “Bijna 20.000 mensen hebben de afgelopen weken een email gestuurd aan Dijksma om haar te bewegen een verbod op de neonicotinoiden in te voeren. Het besluit om dit landbouwgif geen halt toe te roepen is een klap in het gezicht voor de natuur en voor de bijen.”
Kees Kodde van Greenpeace: “Dijksma en Mansveld geven voortdurend het voordeel van de twijfel aan de pesticidenindustrie. Vanuit het voorzorgsprincipe moet er nu ingegrepen worden. Wij roepen de Tweede Kamer op om de regering tot de orde te roepen.”
