De laatste grote wouden die onze aarde nog telt, gaan in snel tempo verloren. Vooral in Canada is dat het geval, niet in Brazilië of Indonesië, waar de ontbossing vaker het nieuws haalt.
Een nieuwe satellietstudie toont aan dat sinds 2000 meer dan 104 miljoen hectare bossen, een gebied dat drie keer zo groot is als Duitsland, werd vernield.
"Elke vier seconden gaat een gebied ter grootte van een voetbalveld verloren", zegt Christoph Thies van Greenpeace International.
De omvang daarvan is duidelijk zichtbaar op de satellietbeelden. "Absoluut verschrikkelijk", luidt het commentaar van Thies. "Bossen spelen immers een cruciale rol voor de regeling van het klimaat."
CO2
De snelheid waarmee er vandaag ontbost wordt, doet meer CO2 in de atmosfeer vrijkomen dan al de vrachtwagens, auto’s, schepen en vliegtuigen samen, zegt hij.
"Overheden moeten zeer snel actie ondernemen om intacte bossen te bewaren" door meer gebieden te beschermen, strengere regels inzake bossen en wouden uit te vaardigen en de houtindustrie ervan te overtuigen geen hout uit oerwouden te gebruiken.
Greenpeace is samen met onder meer de universiteit van Maryland en WWF Rusland, initiatiefnemer in het Intact Forest Landscapes-project, dat satelliettechnologie gebruikt om de laatste overgebleven wildernis te lokaliseren.
De meest recente studie toonde aan dat de helft van het verlies zich situeert in drie landen: Canada, Rusland en Brazilië. Deze landen zijn samen goed voor 65 procent van de overgebleven oerbossen ter wereld.
Een vijfde wildernis verloren
De ontbossing van het Amazonewoud en de bossen in Indonesië, kregen veel aandacht in de media. Nochtans blijkt vooral Canada hard getroffen door ontbossing. Sinds 2000 ging daar 21 procent van de wereldwijde wildernis verloren, tegenover 4 procent in Indonesië, waar het thema vaker het nieuws haalt.
"De enorme toename van teerzanden en ontwikkelingen van schaliegaswinning, die naar verwachting nog minstens zal verdubbelen de komende tien jaar, en ook houtkap en de aanleg van wegen leidden tot de massale ontbossing in Canada", zegt Peter Lee van Global Forest Watch Canada, een onafhankelijke ngo.
Ook bosbranden leidden tot verliezen. De klimaatverandering zorgde voor een snelle opwarming van het noorden van Canada, de uitdroging van boreaal woud (koud en vochtig naaldbosgebied) en moerassen, waardoor deze zones meer kwetsbaar werden voor vuur.
In de wilde bossen waar geen mens ooit activiteiten verrichtte, leven nog dieren zoals de Siberische tijger, de orang-oetang en de boskaribou. Zij kunnen enkel overleven in grote, uitgestrekte wouden. "Het verliezen van deze topsoorten leidt tot een daling van het gehele bos-ecosysteem", zegt Nigel Sizer van het Forest Programme van het World Resources Institute.
"Bomen, planten en dieren die onderdeel zijn van een gezond bos-ecosysteem voorzien de mensheid van zuiver water, schone lucht, zuurstof en de opslag van CO2. Deze diensten zijn onvervangbaar en veel meer waard dan de prijs van hout of de opbrengsten van graasland", zegt Sizer.
Zonder dringende actie zal er tegen het einde van deze eeuw geen enkel uitgestrekt oerwoud meer overblijven, concludeert Sizer.
Stephen Leahy