Energiedialoog: Hoe krijgen we huishoudens van het aardgas?
Het Ministerie van Economische Zaken wil met de energiedialoog onder andere scherp krijgen wat er nodig is om de warmtetransitie in de gebouwde omgeving mogelijk te maken. In het Energierapport staat dat er in 2050 bij de voorziening van lage temperatuur-warmte per saldo geen CO₂-emissie meer mag optreden. Dat betekent dat Nederlands huishoudens van het aardgas af moeten. In het kader van de landelijke kick-off van de energiedialoog deelt Sible Schöne zijn visie op een effectieve aanpak in de notitie Wijken zonder aardgas.
Volgens Sible Schöne, directeur van het HIER klimaatbureau, zijn onderstaande drie onderdelen essentieel voor een zorgvuldige implementatie van de warmtetransitie. Uitgangspunt is dat de bewoner de kennis en instrumenten in handen heeft om zelf keuzes te maken tussen maatregelen op woning-, straat- en of wijkniveau.
Regierol bij gemeenten
De rijksoverheid moet gemeenten de opdracht en de bevoegdheid geven om de regierol op zich te nemen. Gemeenten krijgen de taak om met gebouweigenaren en -gebruikers, netwerkbedrijven en installatiebedrijven de lokale verwarming van de toekomst te plannen. Afhankelijk van de lokale situatie moet worden gekozen voor een optimaal alternatief voor de warmtevoorziening zoals restwarmte, biogas of warmte en elektriciteit uit hernieuwbare bronnen.
De keuze voor de vorm van de nieuwe warmtevoorziening wordt lokaal gemaakt, maar vastgelegd wordt dat deze uiterlijk in 2050 CO2-neutraal moet zijn. Het aardgasnet zal daardoor in veel bestaande buurten gaandeweg verdwijnen. Hiervoor is een wettelijke verplichting nodig, om in of bij alle bestemmingsplannen van gemeenten verplicht een strategie voor “CO2-neutraal in 2050” op te nemen. Omdat de warmtetransitie veranderingen in de infrastructuur vraagt, is het verstandig om de besluitvorming te koppelen aan de planning van de netwerkbedrijven voor de eventuele vervanging van oude gasnetten.
Proposities waar iedere wijkbewoner in redelijkheid mee uit de voeten kan
De grootste opgave ligt in het meekrijgen van bewoners. Aardgas is een zeer aantrekkelijke energiebron voor de verwarming van woningen en de transitie naar duurzame alternatieven is een ingrijpende en kostbare opgave. Aantrekkelijke proposities, op het gebied van geld, comfort en woningverbetering, en goede communicatie over de gevolgen voor individuele huishoudens zijn heel belangrijk. De duurzame alternatieven moeten onder andere worden gestimuleerd door de verschillen in fiscale behandeling en tarifering van gas en elektriciteit weg te nemen. Zonder uitgebreide subsidiëring moet de gasprijs omhoog naar ongeveer één euro per kubieke meter.
Een heldere lokale uitvoeringsorganisatie
Schöne pleit voor een professionele buurtgerichte aanpak met het gebruik van klantrelatiebeheersystemen. Hierbij kan worden voortgebouwd op ervaringen met grootschalige renovatieprojecten met bewonersparticipatie, de ervaringen met wijkbedrijven en met lokale energiedienstenbedrijven. Lokale energie-initiatieven en wijkgebonden bewonersorganisaties zijn onmisbaar voor voldoende draagvlak en kunnen hierbij een waardevolle rol spelen.
Meer artikelen uit de categorie: Inzicht, Opinie
Alvast bedankt - en blijf gezond!
Team Duurzaamnieuws
Uitfaseren gas… uitdagende gedachte. In de jaren ’50 en ’60 rolden we met zijn allen het gasnet uit. Top-down, op initiatief van de rijksoverheid.
Om nu het gasnet te laten verdwijnen, zal een vergelijkbare rol nodig zijn. Het initiatief ligt dan dus niet bij de gemeentes, maar landelijk.
Vraag is wel of het verstandig is? Misschien inzetten op groen gas in het bestaande net stoppen? Maar is er wel voldoende groen gas te maken? Is het niet verstandiger om te bouwen naar all-electric+warmtenetten en het groene gas dan maar te verstoken in wkk’s?
Inderdaad gemeentes kunnen en willen geen regierol voeren in de overgang naar aardgasvrij wonen vanwege gebrek aan kenis en varantwoordelijkheid.
Onderbelicht in het verhal blijven de gevaren en risico’s van aardgasnet en aansluitingen die nu zo’n zestig jaar oud zijn. Elk jaar weer meer ontploffingen, naast storingen door kapot getrokken of doorgeroeste grondleidingen.
De omschakeling van woningverwarming naar zonnewarmte met een aanvulling van elektrische warmtepompen zou voorgetrokken kunnen worden door
een hogere energiebelasting op aardgas en
een startsubsidie voor de aanleg van zonnecollectoren en warmtepompsystemen.
De energiebelasting op aardgas per kWh is nu slechts de helft van de Ebelasting op elektriciteit in kWh.
Hoe de uitvoering van de afkoppeling van het aardgasnet uitgevoerd moet worden is de eerste verantwoordelijkheid van de eigenaar van het aardgasnet die vast kan stellen of het voldoende lucratief is het net in de vereiste conditie te houden. Lijkt me wel verstandig om dit op rijks- of provincieniveau te coördineren en niet aan gemeentes over te laten.
Laat het gasnet het gasnet, bouw bij elke veeboer een mestvergister en pomp het methaan daarvan het net in… Moet genoeg zijn.
In mijn geval wil ik van het aardgas af i.v. m. verwarming via zonnepanelen en infrarood panelen maar moet daar volgens Liander tussen de 5 en 600€ voor betalen.
Wil ik weer terug naar aardgas moet ik ruim 800€ betalen.
De meter gaat er dan uit en zonodig later weer in.
Bij andere netbeheerders kost het maar 2x 75€ dan komt er alleen een slotje op de meter.
Hier zou eenheid moeten zijn.
Vr. Gr. Henk
Jan, blij met de informatie, blijven doen. Horizon vergroot hiermee.
Hendrik Geerling
Prijs de CO2 kunstmatig hoog (gas naar 2€/m3 brandstof voor auto’s naar 5€/ltr en de markt vult het vanzelf in.
Elektrische auto’s, zonnepanelen met UPS/elektrische auto’s, smart grids met smart toepassingen daarin, gasinfra gewoon laten liggen, groen gas daarin, E-overschot uit zonnepanelen in H2 omzetten, H2 in gas infra of methanolproductie etc etc.
Huidige E-infra is absoluut onvoldoende, toekomstig benodigde E-infra niet te betalen/is geen ruimte voor.
Geen gemeentelijke regie nodig, internationale overheden zullen het moeten doen (dat CO2 prijzen).
Bio-gas (NH4), product gas omgevormd (SNG), Cokes gas (CO), Methanol (CH3OH, ook voor opslag, hervormen tot CO en 2 H2), Watergas (H2, door hydrolyse, gasificatie van bio-coal, NH3 als opslag, hervormen tot N2 + 3H2, N2 opslaan als koude middel). Enz. Enz.
Gasnet nog niet wegdoen. Meer invoer punten maken en (lege) gasvelden voldrukken met CO2 en H2 (wordt CO,CH4,H2O bij voldoende druk.
Zelf electrische energie opwekken,elk huishouden heeft voldoende organische materialen voor een kWh of 5 per dag en wat uit de schoorsteen ontsnapt is niet beroerder wat een CV naar buiten spuugt. Opslag in een UPS batterij systeem waarbij de (toekomstige) EV in the garage zowel als bron als ontvanger kan werken (2×5 kWh UPS die ik heb zijn voldoende voor alle (kleinere) huishoudelijke apparaten tot 1.5 kW.
Alles is er (geld zat, we kunnen Griekenland 3x uitkopen all vluchtelingen herbergen), alleen de wil niet.
Rol ligt ook bij de aannemer/projectontwikkelaar.
Zolang zij nog standaard CV-ketels plaatsen zit je al vast aan aardgas.
Als deze partijen al beginnen met een elektrische warmtepomp kan de koper de keuze maken om geen gas te gebruiken.
Steeds vaker wordt er elektrisch gekookt.
En dan ben je er al.
Goedendag,
Ik wil op voorhand aangeven dat ik ten aanzien van energiebesparing, nieuwe ontwikkelingen en duurzaamheid een groot voorstander ben.
Dat iets dergelijks als hier staat aangegeven dient te gebeuren snap ik dan ook maar al te goed.
Echter, en nou niet gelijk denken “weer zo’n negatieveling” er dient wel reëel een aantal dingen te worden besloten.
1. Regierol bij de gemeenten, waar halen deze het specialisme vandaan? We hebben het in de zorgsector al zien gebeuren, de zorgverleners kunnen voor de gestelde budgetten niet de zorg verlenen die benodigd is. Hoe gaan we dit borgen wanneer we het over energie hebben.
2. U geeft aan “Zonder uitgebreide subsidiëring moet de gasprijs omhoog naar ongeveer één euro per kubieke meter”. Volgens mij werkt dit nu iets anders, de grootste kostenpost op een kuub gas is de belasting van het rijk (wie subsidieert wie??). Wanneer we stoppen met kolen en gas centrales om elektriciteit op te wekken hebben we een groot aandeel in duurzaamheid gewonnen.
Daarbij komt nog dat, wanneer we direct in de woning het gas omzetten naar warmte met een cv ketel rendement van 109% gas veel nuttiger wordt gebruikt dan wanneer we dit eerst in de centrales omzetten naar elektra (rendement ca. 50% en nog veel transportverliezen)
3. Salderen van elektraopbrengsten uit zonnepanelen stopt per 2020. Het zou in het kader van dit artikel de overheid sieren om ook te doen aan “duurzaamheid” door eens een helder en langdurend project op te zetten om daadwerkelijk iets aan deze kwestie te doen. slechts een zeer klein deel van de bevolking heeft kunnen profiteren van deze maatregel, door welke reden dan ook.
4. het wegvallen van inkomsten van belastingen uit gas wordt zeker op een andere wijze gecompenseerd, ook hier dient door de overheid een lange termijn visie op te worden gegeven.
5. Er is voor de komende 50 jaar voldoende gas aanwezig om dit op verantwoorde wijze uit te faseren, doe dit niet te snel, want technieken achter zonnepanelen staan nog in de kinderschoenen, telkens worden er nieuwe inzichten gekregen voor verbetering van de rendementen (2-zijdige zonnepanelen, 3-dimensionale zonnepanelen, 20 voudige opbrengst ga zo maar door. Verder is er in Nederland een uitstekend distributienet voor gas aanwezig, welke misschien op enkele punten na wat achterstallig onderhoud heeft. Overigens dient het hoofdnet wel intact te blijven voor door distribueren van gas binnen Europa.
Ik kan zo nog een hele poos doorgaan, mijn advies is om de door u gestelde stap niet zondermeer in te voeren en hier met onafhankelijke kennis van energiezaken beslissingen over te nemen.
Met vriendelijke groet,
Jan Zwier