De Energieagenda van minister Kamp van Economische Zaken geeft aan hoe in Nederland in 2050 nauwelijks nog CO2 wordt uitgestoten. In de energietransitie stuurt het kabinet op het verminderen van de uitstoot van broeikasgassen (CO2). Daarbij is het belangrijk dat de investeringen die de komende jaren in Nederland worden gedaan, passen bij een CO2-arme energievoorziening. Op deze manier benutten we de economische kansen die de energietransitie met zich meebrengt.  

Minister Kamp: ‘De transitie naar een CO2-arme energievoorziening is definitief ingezet, er is geen weg terug. We moeten ons realiseren dat de omschakeling naar een CO2-arme economie grote investeringen vereist. Het kabinet zet in op beleid waarmee de energietransitie kosteneffectief gemaakt kan worden. De kostenbesparing die gemaakt is bij wind op zee heeft al laten zien dat dit mogelijk is.’

In 2013 is met 47 partijen het Energieakkoord gesloten. Deze afspraken lopen tot 2023. ‘Met de Energieagenda beschrijven we het einddoel dat we moeten bereiken in 2050 en de route daarnaartoe. Bedrijven en lokale overheden hebben zekerheid nodig zodat zij hun plannen erop kunnen afstemmen. Volgende kabinetten zullen nog veel moeten uitwerken, maar wij leggen het fundament waarmee zij straks verder kunnen werken’, aldus de minister.

Geleidelijke en tijdige overgang

Nederland heeft zich gecommitteerd aan de afspraken van het klimaatakkoord van Parijs.  Dat betekent een drastische beperking van de CO2-uitstoot naar bijna 0 in 2050. ‘Als we de ontwikkeling in de periode 2013 en 2023 doorzetten, groeien we in een geleidelijk tempo toe naar een CO2-arme economie in 2050. Dan behalen we het maximale rendement uit de noodzakelijke investeringen en krijgt ons innovatieve bedrijfsleven de beste kansen op de Europese- en wereldmarkt’, licht minister Kamp toe.

Energiebesparing, minder aardgasgebruik en meer investeringen in hernieuwbare energie  

Het kabinet zet in op het terugbrengen van de energievraag door middel van energiebesparing en het terugdringen van het gebruik van aardgas door het stimuleren van duurzaam opgewekte elektriciteit en duurzame warmte. Een breed pakket aan maatregelen wordt ingezet om dit te bereiken. Zo wordt gekeken hoe we verwarming van woningen, gebouwen en tuinbouwkassen kunnen verduurzamen. Nu nog wordt 30 % van de gebruikte energie in Nederland hiervoor gebruikt Een belangrijke besparing is bijvoorbeeld te behalen door het laten vervallen van de wettelijke verplichting voor aansluiting van huizen en gebouwen op het gasnetwerk.
Ook worden er niet meer automatisch nieuwe gasnetten aangelegd voor nieuwbouwwijken. En ook de bron van energie gaan we verder verduurzamen: stroomopwekking van windmolens op zee is succesvol en zal de komende jaren verder worden uitgebreid, ook met windparken die verder uit de kust liggen.

Routekaart na 2023

Het aantal volledig elektrische auto's en auto's op waterstof zal verder toenemen en  het is de ambitie vanaf 2035 alleen duurzame auto’s in Nederland te verkopen. De spoorsector zal volledig overschakelen op groene stroom. Vanaf 2025 maken nieuwe OV-bussen gebruik van hernieuwbare energie of biobrandstof. Om het fietsen aantrekkelijker te maken komen er meer veilige fietsverbindingen en een extra impuls voor fietsenstallingen in steden.

Het wegtransport zal moeten overschakelen van fossiele naar biobrandstoffen en zuinigere  motoren. Ook de luchtvaart zal moeten overgaan op CO2-arme brandstoffen en zal efficiënter moeten vliegen. Daarnaast blijft de overheid de  energiebesparing door de industrie krachtig stimuleren. Productieprocessen moeten veranderen zodat er minder CO2 wordt uitgestoten. De CO2 die toch nog wordt geproduceerd kan worden opgeslagen in lege aardgasvelden in de Noordzee.

Burgers kunnen volop meedoen

Voor consumenten die zelf energie opwekken wordt het aantrekkelijker de energie op te slaan en te verkopen op momenten dat de vraag naar energie groot is. Opslag maakt het ook mogelijk de energie te gebruiken op het moment dat de consument zelf nodig heeft, bijvoorbeeld in de avonduren.

Betaalbaar voor burgers en bedrijven

Er bestaan verschillende berekeningen over de kosten die gemoeid zijn met de energietransitie. Vanwege de grote verschillen hiertussen is uitgebreider onderzoek noodzakelijk. Daarbij zal ook gekeken worden naar de mogelijkheden voor financiering van de benodigde investeringen. De eerste uitkomsten daarvan worden medio 2017 verwacht. Uitgangspunt is dat de energietransitie betaalbaar blijft voor burgers en bedrijven.

Windsector reageert positief

Voorzitter Hans Timmers van de Nederlandse WindEnergie Associatie (NWEA) op de Energieagenda van minister Kamp van Economische Zaken:

“Het extra doel van 10.000 megawatt windenergie op zee is een belangrijke stap richting een volledig duurzame energievoorziening. Dit doel biedt de windsector de benodigde zekerheid om te investeren in innovatie en nieuwe exportmarkten. Dat schroeft de kosten nog verder naar beneden waardoor windenergie op zee binnen afzienbare tijd concurrerend wordt met fossiele energie. Naast de toename van windenergie op zee ziet NWEA ook voldoende ruimte voor groei van windenergie op land.”

Natuur en Milieu: schrale agenda die problemen niet oplost

Een schrale energieagenda die te weinig bouwstenen bevat om het klimaatprobleem daadwerkelijk aan te pakken. Dat is de reactie van Natuur & Milieu op de Energieagenda van minister Kamp. Concrete doelen voor energiebesparing, duurzame energie en een hogere CO2-prijs ontbreken in de Energieagenda.

Bleekjes

‘Deze energieagenda voor Nederland steekt bleekjes af tegen de ambitieuze maatregelen die vorig jaar in Parijs zijn afgesproken,’ stelt Geertje van Hooijdonk, hoofd Energie bij Natuur & Milieu.

‘Met deze agenda neemt Nederland geen serieuze maatregelen tegen het klimaatprobleem. Terwijl er geen tijd te verliezen is: nu moet de minister maatregelen nemen op het gebied van duurzame energie, energiebesparing en een effectieve CO2 prijs. In plaats van afscheid te nemen van kolen of aardgas uit de gebouwde omgeving, houdt deze agenda alle mogelijkheden open. Dit komt niet tegemoet aan de wens voor een duidelijk lange termijn beleid voor energie en klimaat.’

Energievisie Natuur & Milieu

Eerder dit jaar presenteerde Natuur & Milieu haar eigen Energievisie en berekende welke maatregelen Nederland voor 2035 moet nemen om in 2050 fossielvrij te zijn. Maatregelen waren onder andere: 3.000 extra windmolens, alle kolencentrales dicht en een 20x hogere CO2-prijs. Van Hooijdonk: ‘Deze maatregelen kosten Nederland geen geld, maar brengen juist geld op: 1,7 miljard euro per jaar. Hierin zijn gezondheidsbaten, werkgelegenheid en innovatie niet meegerekend. Het werkelijke bedrag ligt dus nog hoger. We bieden minister Kamp graag handreikingen om Nederland daadwerkelijk fossielvrij te maken op een kostenefficiënte manier.’