Helemaal van het aardgas af, kun je dat alleen?

Wie in Nederland nog niet over het Klimaatakkoord heeft gehoord weet waarschijnlijk wel al dat we van het aardgas af moeten. Dat onderwerp is ondertussen wekelijks in het nieuws. Veel minder mensen weten echter hoe ze dat moeten aanpakken.

Massaal overschakelen op een huis dat helemaal elektrisch wordt verwarmd is nog lang niet vanzelfsprekend. Bovendien blijkt uit nieuw onderzoek onder het bewonerspanel van Feenstra dat 70% van de respondenten niet weet dat de gemeente binnen twee jaar met plannen moet komen voor een alternatieve warmtevoorziening.

Daarnaast geeft eenzelfde grote groep aan dat ze geen goed zicht hebben op de alternatieven om hun huis zonder aardgas te verwarmen. Er blijkt een grote behoefte aan duidelijke informatie.

Wie is verantwoordelijk?

Als het gaat over de verantwoordelijkheid voor de energietransitie, hebben de respondenten een duidelijke mening.

• 1/3 van de ondervraagden vindt dat de overheid volledig verantwoordelijk is voor het overgaan op nieuwe manieren van energievoorziening.
• Ruim de helft (54%) vindt dat de overheid verantwoordelijk is voor het regelen van de energievoorziening tot aan de voordeur.
• Bijna de helft (48%) vindt dat de overheid verantwoordelijk is voor de kosten van de transitie tot aan de voordeur.
• 42% vindt dat alle kosten (dus ook de kosten voor aanpassingen die nodig zijn in huis) door de overheid gedragen moeten worden.

Maar ook de overheid kan de overgang naar aardgasvrij niet alleen regelen. Daar heeft ze professionele partners bij nodig die haar in die taak effectief kunnen ondersteunen. Want voor welk alternatief er ook wordt gekozen, de kennis en ervaring van de uitvoerende installateur bepalen voor een groot deel het succes van de aanpak. Dat zie je ook terug bij de aanleg van warmtepompen.

Is een warmtepomp iets voor jouw huis?

Elektrische oplossingen, zoals warmtepompen, worden vaak genoemd als een goed alternatief voor aardgas. Wil je kiezen voor een warmtepomp, dan rijst direct de vraag of je huis daar voldoende geïsoleerd is daarvoor. En zijn de radiatoren en leidingen geschikt? Hoe zit het met de elektrische aansluiting? Om met een warmtepomp aan de slag te kunnen zijn er heel wat vragen te beantwoorden en dingen uit te zoeken.

Een betrouwbare en professionele installateur biedt in dat geval uitkomst en helpt in zo’n geval eerlijk en realistisch te kijken naar wat er mogelijk is. 

Vrijwel altijd moeten bewoners éérst het huis zelf energiezuiniger te maken, omdat het warmteverlies (veel) te groot is. Dat kan bijvoorbeeld door ramen met driedubbel glas aan te brengen en door alle kieren te dichten. Maar ook door daken, vloeren en spouwmuren te isoleren en een beter ventilatiesysteem aan te brengen. En zelfs wanneer ál die maatregelen worden genomen, blijkt in bestaande woningen een all-electric warmtepomp nog vaak een stap te ver.

Want een warmtepomp heeft minder vermogen dan de traditionele cv-ketel. Is een woning onvoldoende geïsoleerd, dan wordt het op winterdagen niet lekker warm in huis.

Hybride warmtepomp kan vaker

Een vaak wel haalbare tussenoplossing is een hybride warmtepomp. Die schakelt op de koudste dagen van de winter over op gas. Dat kan in bestaande, goed geïsoleerde huizen vaak wél een prima oplossing zijn. Je gebruikt dan weliswaar nog altijd (een beetje) gas, maar je brengt de CO2 uitstoot wel al flink terug. En je voelt aanzienlijk minder van de komende prijsstijgingen voor aardgas in je portemonnee.

Een punt om ook bij een hybride warmtepomp in de gaten te houden zijn de radiatoren. Ook die moeten geschikt zijn om met lagere temperaturen toch effectief te verwarmen. Zijn ze groot genoeg en zijn de leidingen voldoende dik? Voor een warmtepomp is een hoofdleiding van minimaal 28 mm nodig en radiatorleidingen van 22 mm.

Aanpassingen in de meterkast

Als veel meer functies dan voorheen overgaan op elektrisch heeft dat ook gevolgen voor de aansluiting en de hoeveelheid stroom die de woning van het elektriciteitsnet vraagt. Controleer daarom ook altijd of de meterkast voldoende capaciteit heeft of dat deze moet worden uitgebreid.

Vragen stellen over de warmtepomp

Wanneer je denkt aan een warmtepomp voor je woning als alternatief voor de oude vertrouwde cv-ketel, stel dan zeker de belangrijkste vragen aan je installateur:

• Houdt mijn huis voldoende warmte vast voor een (hybride of all-electric) warmtepomp?
• zijn de radiatoren en / of de vloerverwarming in mijn huis geschikt voor een warmtepomp?
• Zijn de leidingen in mijn huis dik genoeg voor een warmtepomp?
• Is mijn aansluiting op het elektriciteitsnet zwaar genoeg voor de nieuwe apparatuur?

Van de gemeente wil je ook zaken weten:

• Welke subsidiemogelijkheden zijn er (ook bij andere overheden)?
• Zijn er plannen om in mijn wijk een warmtenet aan te leggen? (In dat geval is het niet verstandig om nu te investeren in een warmtepomp.)

En aan de bank kun je het beste vragen of je in aanmerking komt voor een gunstige financiering.

Met de antwoorden die je zo samen met je installateur verzamelt kun je vervolgens een prima inschatting maken of jouw huis klaar is voor een warmtepomp. Dan kun jij alvast van het gas af.