Zo, het zit er weer op. Kerstpullen weer opgeborgen, huis gelucht vanwege alle verschraalde luchtjes, goede wensen nog eens goed bekeken en deels al weer bij het vuil gezet. Januari. Zo’n maand met een kater; van beginnen en niks. Donker. Nat. Spekglad. Maar ook een maand om een goed begin te maken. Niet gelijk in de stress te raken. Dingen die zijn blijven liggen op te pakken en eindelijk eens af te werken. En omdat het toch nog een beetje rustig is een soort van ‘mini grote schoonmaak’ te houden. Dat doe ik graag. In de keukenkastjes van mijn hoofd en huis.
Geen idee hoe dat zit, maar keukenkastjes hebben een neiging verzamelplaats te worden van alles en nog wat. Topper wordt daarbij gevormd door bepaalde keukenlaatjes. Daar hoopt zich van alles op - van sleutels tot elastiekjes, van kaarsenaanstekers tot bonnetjes van een of andere allang vergeten actie van drie of meer jaar geleden. Maar de kastjes zelf kunnen er ook wat van. Daar bevindt zich naast niet bederfelijke borden en bestek een voorraad aan ingeblikte en verpakte etenswaar die daar niet zelden tot ver over datum nog staan. Toastjes van een Kerst van jaren terug, een blikje sardientjes als souvenir aan een vakantie of een pot vruchten op siroop, maar al zo ver over datum heen dat het echt de vraag is of dit nog geconsumeerd kan worden.
Het heeft iets aardigs en tegelijkertijd nostalgisch om een voor een die kleine ‘schatten’ en souvenirs ter hand te nemen en te beoordelen op wegdoen of toch om vaak emotionele redenen nog even blijven. Zeker, eten weggooien is echt ‘not done’ maar er zijn grenzen. Zo op een krukje staan of zitten, de keukentafel vol met wat er uitkomt en dan de boel na een doekje erdoor weer terug; dat ruimt toch op. Levert mooie gedachten en geheugensteuntjes op. Is een beetje zonde; een stomme en in de grond van de zaak nutteloze vorm van kapitaal vernietiging. Maar is uiteindelijk vooral afscheid nemen.
Het helpt me echter wel als een soort van loutering ook ruimte in mijn hoofd te krijgen. In het reine te komen met zaken die in het afgelopen jaar niet gelukt zijn. Voornemens nog eens goed op hun houdbaarheid te bekijken. Scherp te zijn op de toch altijd weer beperkte tijd die we hebben en wat daarmee gerealiseerd kan worden. Waar wil ik nu echt aan bijdragen én waar heb ik effect tegenover het opslorpende karakter van de dagelijkse dingen die gewoon gaan en komen maar ondertussen zoveel tijd en ruimte in beslag nemen.
En ja, zeker het wordt weer druk. Maar dat is prima, leven in de brouwerij, van hot naar haar rennen, de ontwikkelingen op de voet volgen, met je neus vooraan staan en invloed proberen uit te oefenen op de weerbarstige loop van de dingen. Beperkt, zeker, maar wel de moeite waard om te proberen dat kleine beetje verschil te maken. We gaan er aan beginnen, het nieuwe jaar. We hebben geen andere keuze. Er is werk aan de winkel. De moedige voornemens om met elkaar de wereld duurzamer te maken zijn wel uitgesproken, maar het echte werk moet nog beginnen. Daar past een opgeruimd gemoed bij dat niet vol zit met de muizenissen van overjarige denkbeelden en opvattingen. Die staan maar in de weg. Dus weg ermee. Er moet ruimte zijn voor het nieuwe, voor de veranderingen, in ons hoofd en in onze habitat, anders blijven we ronddraaien in het vertrouwde comfort van het bekende. Ik wens u een prachtig, sprankelend, verschilmakend jaar toe. Laten we met elkaar de grote maatschappelijke verbouwing die transitie heet een flinke impuls geven. Dat is een hele klus en we zijn er amper aan begonnen.
Jan Jonker