Hoe zou het zijn om een kunstwerk te maken dat pas over 100 jaar klaar is? Wat als dieren, planten en andere levende wezens dezelfde rechten zouden krijgen als mensen? Dat rivieren en bergen ons kunnen aanklagen over de vervuiling die wij aanbrengen? Wat als je eerst naar de stemmen van de bewoners van de Noordzee luistert en pas dan windmolens in zee plaatst? Of je luistert naar kinderen die onomwonden zeggen dat lamsvlees eten hetzelfde is als een baby slachten, en vinden dat we zelf de klimaatcrisis hebben veroorzaakt en het dus ook zelf moeten oplossen.
In de tentoonstelling The World As We Don’t Know It – A New Bond Between Human and Earth verbeelden 22 internationale kunstenaars een andere visie op de klimaatcrisis. Ze pleiten voor een andere verhouding tussen mens en aarde, een andere inrichting van de maatschappij. Er lopen twee denklijnen door de tentoonstelling die nauw met elkaar zijn verweven. De rode draad is: een bescheiden plek voor de mens op deze aarde en een sterke verbinding tussen ecologie en ethiek. The World As We Don’t Know It – A New Bond Between Human and Earth is te zien @droog in Amsterdam van 24 september 2021 tot en met 12 januari 2022.
Langetermijn denken
De eerste denklijn is dat het menselijk leven slechts een stipje is op de geologische tijdschaal. Kunstenaars nemen ons mee naar onze voorouders of maken kunstwerken die pas in de verre toekomst voltooid zijn. Katie Paterson plantte in 2014 een bos in Noorwegen dat in 2114 het papier zal leveren voor een bloemlezing van boeken die in de tussentijd worden geschreven. Andere kunstenaars vestigen hun hoop op de volgende generatie, zoals Maria Friberg die foto´s maakte van stuurs kijkende, in hoodies verscholen tieners en daar een stille revolutie in ziet, en Melanie Bonajo die kinderen aan het woord laat over prangende kwesties in haar film Progress vs Sunsets.
Gelijke rechten
De tweede lijn in deze tentoonstelling wordt gevormd door de overtuiging dat alle levende wezens in en op deze aarde gelijke rechten hebben om te floreren. De kunstenaars laten het landschap aan het woord, zoals Cristina Lucas in haar film The People That Is Missing. Ze luisteren naar de stemmen van de bewoners van de Noordzee, zoals Ziega van den Berk, en verhalen van rechtszaken tussen mens en landschap, zoals Ursula Biemann en Paulo Tavares in de film Forest Law.
Nieuwe samenleving
Het is een breed palet van stemmen. Soms zijn ze utopisch, soms dystopisch. Soms zijn ze politiek geladen, soms filosofisch of literair. Maar samen geven ze een beeld van een inclusieve samenleving waarin de mens niet de hoofdrol speelt, maar een samenleving die alle levende wezens recht geeft te floreren, die rekening houdt met het welzijn van toekomstige bewoners van deze aarde en zorgt dat zij niet met onze rotzooi worden opgescheept. Kortom, een samenleving die geen schade berokkent aan het ecosysteem van onze planeet.
Is dit de samenleving waarin we zouden willen leven? Is het een utopie of kunnen we deze wereld ook echt realiseren?
Randprogramma
Bij de tentoonstelling The World As We Don’t Know It – A New Bond Between Human and Earth wordt een randprogramma georganiseerd. Speciaal voor deze tentoonstelling hebben filosoof Maarten Doorman en filmmaker Eva van Pelt drie korte films gemaakt waarin het thema van de tentoonstelling kritisch wordt belicht. Deze films zullen op de tentoonstelling worden getoond.
Onder de titel “Revolutie!” organiseert Studio Zeitgeist (Farid Tabarki en Rindert de Groot) een programma met doortastende gesprekken over grootscheepse verandering ten behoeve van het Goede Leven.
Ook worden er tijdens de tentoonstelling live Artist Talks georganiseerd.
Deelnemende kunstenaars
Melanie Bonajo (NL), Otobong Nkanga (NG/BE), Terike Haapoja & Laura Gustafsson (FI), Carlijn Kingma (NL), Katie Paterson (SCO), Maria Friberg (SE), Eric Klarenbeek & Maartje Dros (NL), Ziega van den Berk (NL), Hans op de Beeck (BE), Jonas Staal (NL), Giulia Cenci (IT/NL), Ursula Biemann (CH) & Paolo Tavares (BR/GB), Marina Zurkow (VS), Superflux (IN/GB), Cristina Lucas (ES), Tomáš Libertíny (SK/NL), Julia Lohmann (DE/UK), Mirte van Laarhoven (NL) en Rachel Sussman (VS).
De tentoonstelling The World As We Don´t Know It – A New Bond Between Human And Earth opent op 23 september in aanwezigheid van de meeste kunstenaars en de curator Renny Ramakers.
Locatie: @droog: Staalstraat 7B, Amsterdam.
Beeld: Nightvision door Maria Friberg, 2019 (detail)