Is de voorziening van ons drinkwater nog wel veilig? Twee alarmerende uitzendingen van Nieuwsuur vestigden de aandacht op berichten die de laatste weken her en der opduiken: de EU wil dat we ons drinkwater privatiseren. En in de kleine lettertjes van nieuwe EU regelgeving wordt dat stilletjes voorbereid. In mei stemt het Europese parlement over de wet.
Verschillende burgerorganisaties hebben al in mei 2012 een brief gestuurd aan eurocommissaris Oli Rehn, schrijft Dewereldmorgen.be. Daarin benoemen de organisaties de onrechtvaardigheid van de druk om te privatiseren die de Europese Commissie, als onderdeel van de trojka, oplegt aan landen in financiële nood zoals Griekenland en Portugal.
De briefschrijvers halen case studies aan van de landen Bulgarije, Griekenland, Portugal, Spanje en Italië waaruit blijkt dat mensen na privatisering van water er alleen maar slechter op worden. Prijzen gaan omhoog en de kwaliteit van het water gaat achteruit.
Vier maanden en ettelijke verstuurde herinneringen later, in september 2012, ontvingen de organisaties een reactie van de Europese Commissie. Daarin wordt ronduit toegegeven dat de Commissie een voorstander is van privatisering.
Zoals de briefschrijvers wel weten, aldus de reactie, leidt de privatisering van publieke bedrijven tot een vermindering van de staatsschuld en andere regeringskosten, en zal deze dus de competitiviteit van de economie verbeteren. Op de sociale en economische consequenties van privatisering van water wordt niet ingegaan.
Overigens ontkent initiatiefnemer Michel Barnier de plannen zelf weer in een persbericht.
De Duitse ARD wijdde in december 2012 al een kritische uitzending aan het onderwerp, waarin het ook de belangenverstrengeling met de industrie blootlegt.
Emeritus hoogleraar Drinkwatervoorziening en lid van de Raad van Commissarissen van drinkwaterbedrijf Oasen prof. ir. Hans van Dijk waarschuwde al tijdens zijn afscheidsrede in 2011 voor de dreigende privatisering van de drinkwaterbedrijven. Dat standpunt lijkt hij nu af te zwakken, gezien zijn uitspraken in een interview op Waterforum:
“Ik geloof niet dat het in de watersector zo’n vaart zal lopen. De ophef lijkt mij een storm in een glas water. […] Daarbij zijn ze bij de EU ook niet gek. Er zijn veel negatieve ervaringen met privatisering van de waterleiding. Je ziet dat er een kentering plaatsheeft in het denken over privatisering van de waterbedrijven. Her en der wordt het teruggedraaid.”
Maar als je kijkt naar de manier waarop de wetgeving wordt voorbereid, hoe expertcommissies zorgvuldig zijn bemand met uitsluitend vertegenwoordigers van de industrie en hoe de belangen van de burgers en lokale overheden worden genegeerd, dan lijkt deze ontwikkeling toch wel degelijk te leiden tot zware storm in de totale Europese watervoorziening.
De stormballen zijn gehesen.
