Volgens een nieuw rapport van het Internationaal Energieagentschap (IEA) zal de wereldwijde energie-investering in 2025 stijgen tot een record van 3,3 biljoen dollar, ondanks tegenwind door geopolitieke spanningen en economische onzekerheid. Investeringen in schone energietechnologieën trekken daarbij tweemaal zoveel kapitaal aan als fossiele brandstoffen.
De investeringen in schone technologieën – waaronder hernieuwbare energie, kernenergie, netwerken, opslag, emissiearme brandstoffen, energie-efficiëntie en elektrificatie – zullen dit jaar naar verwachting een recordbedrag van 2,2 biljoen dollar bereiken. Dit weerspiegelt niet alleen de inspanningen om emissies te verminderen, maar ook de toenemende invloed van industrieel beleid, zorgen over energiezekerheid en de kostenefficiëntie van oplossingen op basis van elektriciteit. Investeringen in olie, aardgas en steenkool zullen in totaal rond de 1,1 biljoen dollar uitkomen.
Naast een uitgebreide analyse van het huidige investeringslandschap per brandstofsoort, technologie en regio, onderzoekt deze tiende editie van het World Energy Investment Report enkele van de belangrijkste veranderingen van het afgelopen decennium.
“Te midden van de geopolitieke en economische onzekerheden die de energiewereld overschaduwen, zien we dat energiezekerheid een belangrijke drijfveer is voor de wereldwijde investeringsgroei dit jaar tot een recordhoogte van 3,3 biljoen dollar,” aldus IEA-directeur Fatih Birol. “De snel veranderende economische en handelsomgeving zorgt ervoor dat sommige investeerders een afwachtende houding aannemen ten aanzien van nieuwe projecten, maar in de meeste sectoren zijn bestaande projecten nog nauwelijks beïnvloed.”
“Toen de IEA bijna tien jaar geleden haar eerste editie van het World Energy Investment Report publiceerde, was de energie-investering van China in 2015 net iets hoger dan die van de Verenigde Staten,” vervolgt Birol. “Vandaag is China veruit de grootste energie-investeerder wereldwijd, met uitgaven die tweemaal zo hoog zijn als die van de EU – en bijna evenveel als die van de EU en VS samen.”
In de afgelopen tien jaar is China’s aandeel in wereldwijde uitgaven aan schone energie gestegen van een kwart naar bijna een derde. Dit is te danken aan strategische investeringen in technologieën als zonne-energie, windenergie, waterkracht, kernenergie, batterijen en elektrische voertuigen (EV’s). Tegelijkertijd verschuiven wereldwijde investeringen in olie en gaswinning steeds meer richting het Midden-Oosten.
Een nieuw tijdperk van elektriciteit
De huidige investeringsstromen wijzen duidelijk op de komst van een nieuw tijdperk van elektriciteit. Tien jaar geleden lagen de investeringen in fossiele brandstoffen nog 30% hoger dan die in elektriciteitsopwekking, netwerken en opslag. In 2025 zullen de elektriciteitsinvesteringen naar verwachting 50% hoger zijn dan de totale uitgaven aan olie, gas en steenkool.
Wereldwijd is de investering in stroomopwekking met lage uitstoot in de afgelopen vijf jaar bijna verdubbeld, waarbij zonne-energie (PV) aan kop gaat. De investeringen in zonne-energie, zowel grootschalig als op daken, zullen in 2025 oplopen tot 450 miljard dollar – waarmee het de grootste afzonderlijke post in de wereldwijde energie-investeringsportefeuille is. Ook investeringen in batterijopslag groeien snel, en stijgen dit jaar naar meer dan 65 miljard dollar.
Kapitaalstromen naar kernenergie zijn in vijf jaar tijd met 50% gestegen en zullen in 2025 rond de 75 miljard dollar uitkomen. De snelle groei in elektriciteitsvraag ondersteunt daarnaast aanhoudende investeringen in steenkool, vooral in China en India. In 2024 is China gestart met de bouw van bijna 100 gigawatt aan nieuwe steenkoolcentrales, wat het wereldwijde goedkeuringsniveau op het hoogste punt sinds 2015 brengt.
Een zorgwekkend punt is dat investeringen in elektriciteitsnetten, die nu op ongeveer 400 miljard dollar per jaar liggen, achterblijven bij de investeringen in opwekking en elektrificatie. Om de elektriciteitszekerheid te waarborgen, zouden investeringen in netten richting pariteit met opwekkingsuitgaven moeten stijgen tegen het begin van de jaren 2030. Dit wordt echter belemmerd door lange vergunningsprocedures en knelpunten in de toeleveringsketen van transformatoren en kabels.
Fossiele brandstoffen en onevenwichtigheden
Volgens het rapport zullen lagere olieprijzen en teruggeschroefde vraagverwachtingen leiden tot de eerste jaar-op-jaar daling in investeringen in olieproductie sinds de Covid-crisis in 2020. De verwachte daling van 6% wordt vooral veroorzaakt door een forse terugval in investeringen in Amerikaanse schalieolie.
Daartegenover staat dat investeringen in nieuwe LNG-faciliteiten (vloeibaar aardgas) flink stijgen. Nieuwe projecten in de VS, Qatar, Canada en elders staan op het punt online te komen. Tussen 2026 en 2028 zal de wereldwijde LNG-markt haar grootste capaciteitsgroei ooit meemaken.
De investeringspatronen blijven wereldwijd zeer ongelijk verdeeld, zo stelt het rapport. Vooral veel ontwikkelingslanden, met name in Afrika, hebben moeite om kapitaal aan te trekken voor hun energie-infrastructuur. Afrika is momenteel goed voor slechts 2% van de wereldwijde investeringen in schone energie. Ondanks dat het continent 20% van de wereldbevolking huisvest en de energievraag er snel toeneemt, is de totale investering in Afrika in het afgelopen decennium met een derde gedaald – door afnemende investeringen in fossiele brandstoffen en onvoldoende groei in schone energie.
Om het financieringstekort in Afrikaanse landen en andere opkomende economieën te dichten, moet internationale publieke financiering worden opgeschaald en strategisch worden ingezet om grotere hoeveelheden privaat kapitaal aan te trekken, aldus het rapport.
Blijf op de hoogte met de nieuwsbrief. Meld je hier aan.
( Je kunt ons ook steunen door lid te worden of te doneren )
