De StemWijzer 2023 en andere kieswijzers voor de Tweede Kamer verkiezingen van 2023 worden na de vakantie geactualiseerd. Daarnaast vind je hier ook een overzicht van de partijprogramma's en de lijsttrekkers, voor zover die al bekend zijn.
Het worden andere Tweede Kamerverkiezingen dan anders, na de val van het kabinet. De periode om die voor te bereiden is kort, en daar valt ook de hele zomervakantie in. Naast het overzicht van StemWijzer en andere kieswijzers houden we je in de aanloop er naartoe op de hoogte van ontwikkelingen en standpunten, vooral waar het om duurzaamheid en democratie gaat.
Momenteel hebben er 17 partijen zitting in het parlement en in totaal gaan er waarschijnlijk meer dan 30 partijen meedoen aan de verkiezingen 2023.
Natuurlijk wordt er al volop gepeild. Wil je meteen zien hoe jouw favoriete partij (of je grootste horror) er voor staat, kijk dan op onze overzichtspagina met alle peilingen.
Veel nieuwe lijsttrekkers
De verkiezingen zullen ook om veel nieuwe gezichten gaan. Er is een ware leegloop van lijsttrekkers bij de belangrijkste partijen: inmiddels weten we al dat naast Mark Rutte ook Sigrid Kaag (D66), Wopke Hoekstra (CDA) en Carola Schouten (Christen Unie) weggaan. En nu ook Sylvana Simons en Farid Azarkan. Door wie ze worden opgevolgd is nog niet bekend.
Verkiezingsprogramma's
Kijk hier voor de verkiezingsprogramma's per partij:
BBB - Bij1 - CDA - CU - D66 - Denk - FvD - GroenLinks / PvdA - JA21 - NSC - Partij voor de dieren - PVV - SGP - SP - Volt - VVD - 50plus
Het CPB en het PBL hebben verkiezingsprogramma's voor 2021 doorgerekend op klimaatimpact, economisch en maatschappelijk effect. Daaruit blijkt onder andere dat de meeste partijen hun eigen klimaatdoelen niet zullen halen en dat de kosten voor economisch herstel doorgeschoven worden naar de toekomst. Meer daarover vind je hier.
Aandacht voor klimaat een must
Het ziet er meer dan ooit naar uit dat politieke partijen ook worden afgerekend op hun klimaatbeleid bij de verkiezingen, zelfs de VVD. Want maar liefst 91% van de Nederlanders vindt dat een nieuwe regering meer moet doen tegen de klimaatcrisis. De overheid moet zorgen dat grote vervuilende bedrijven zich aan het klimaatakkoord van Parijs houden. Dat blijkt uit een kiezersonderzoek van I&O Research in opdracht van Milieudefensie.
Dit zijn de lijsttrekkers in 2023:
Gekozen in de Tweede Kamer
- BBB: Caroline van der Plas
- Bij1: Edson Olf
- CDA: Henri Bontenbal
- ChristenUnie: Mirjam Bikker
- D66: Rob Jetten
- Denk: Stephan van Baarle
- Forum voor Democratie: Thierry Baudet
- GroenLinks / PvdA: Frans Timmermans
- JA21: Joost Eerdmans
- Nieuw Sociaal Contract NSC: Pieter Omtzigt
- Partij voor de Dieren: Esther Ouwehand
- PVV: Geert Wilders
- SGP: Chris Stoffer
- SP: Lilian Marijnissen
- Volt: Laurens Dassen
- VVD: Dilan Yeşilgöz
- 50plus: Ellen Verkoelen
Nu niet vertegenwoordigde deelnemers aan de verkiezingen 2021:
- Code Oranje
- De Feestpartij (DFP)
- De Groenen
- Jezusleeft
- JONG
- Lijst Henk Krol
- LP (Libertaire Partij)
- Modern Nederland
- NIDA
- NLBeter
- OPRECHT
- Partij van de Eenheid
- Partij voor de Republiek
- Piratenpartij
- Splinter
- Trots op Nederland (TROTS)
- U-Buntu Connected Front
- Vrij en Sociaal Nederland
- Wij zijn Nederland
Duurzaam gedrag: milieulabel politiek
In de verkiezingsprogramma's lees je een opsomming va beloften. Dat is mooi, maar je kan ook kijken naar het daadwerkelijke stemgedrag van partijen als het op duurzaamheid aankomt. Dat is in kaart gebracht door Kiesklimaat.nl en zichtbaar gemaakt in een milieulabel, zoals je dat ook kent van elektrische apparaten.
StemWijzer, kieswijzers en stemhulpen
StemWijzer en kieshulpen worden doorgaans pas kort voor de verkiezingen geopend. We houden ze voor je bij.
 |
Kieskompas.nl stelt gebruikers in staat om een uitgebreide analyse te maken van de keuzemogelijkheden. Voor gebruikers moet het volkomen helder zijn wat de beste keuze is en waarop deze is gebaseerd.
|
 |
De stemkeuzehulp Stemwijzer.nl heeft weinig toelichting nodig. De bekende en veel besproken website die je helpt bij de keuze van de partij die het best bij je past, inclusief kleine partijen. Nu online. |
 |
De kieswijzer van het AD (en andere kranten) |
 |
De jongerenkieswijzer van de NJR - de Nationale Jeugdraad |
 |
De Kieswijs Ouders is er om een beter beeld te krijgen over wat de diverse politieke partijen en andere ouders vinden over thema’s als onderwijs, kinderopvang en de combinatie werk en gezin. |
 |
YoungVoice Swipe de stellingen naar links (oneens) en rechts (eens) om te ontdekken waar jij voor staat en welke politieke partijen hier het best mee matchen. |
 |
De Technologie Kieswijzer: Er wordt veel geschreven over fake news, online privacy en de macht van bedrijven als Facebook en Google. Maar hoe gaan politieke partijen hier eigenlijk mee om? Vul de Technologie Kieswijzer in en kom erachter. |
Stemcheckers
Stemcheckers werken anders dan kieswijzers. Ze checken hoe partijen in het verleden hebben gestemd, en vergelijken dat met jouw stemgedrag op dezelfde moties.
 |
Slimmerkiezen is een nieuweling tussen de stemwijzers. Het is een project van studenten van Fontys Eindhoven die je laten kiezen per motie, net zoals partijen in de kamer dat doen. Zo krijg je een match op basis van overeenkomen stemgedrag. De pers sprak al van de politieke Tinder... |
 |
De stemchecker van de Volkskrant |
Overzichten
Naast de interactieve stemwijzers en kieswijzers zijn er ook een aantal websites die schematisch de verschillende standpunten van partijen in beeld brengen. Breed, of gericht op een specifiek onderwerp.
- Op partijgedrag.nl kun je zien hoe partijen zich hebben gedragen. Lees partijprogramma's en andere kieswijzers om de uitgedragen koers van partijen te vergelijken. Zo kun je de partij vinden wiens gedrag je vertrouwt én volgens jou de juiste visie heeft voor de toekomst.
- Studentikeus helpt je te ontdekken wat de invloed is van jouw stem op jouw studententijd. Als student kom je een aantal hobbels tegen in je studententijd. Het ISO neemt je mee langs die hobbels en laat zien wat politieke partijen voor standpunten hebben in hun verkiezingsprogramma's over studenten en het hoger onderwijs.
- Voor Rainbowvote staan bij de verkiezingen ook de belangen van lesbiennes, homo’s, bi’s, trans- en intersekse personen (LHBTI’s) op het spel. Op deze website lees je hoe partijen denken over LHBTI-kwesties. Daarmee kan je straks in het stemhokje een goed geïnformeerde keuze maken!
- Revolutie.nu-stemwijzer
- Stemwijzer Sport en Bewegen
- Boerderij Kieswijzer
- Woonkieskompas
- Stemwijzer voor Nederlanders in het buitenland
- Kieswijzer voor Modern Werkenden
- ZiPconomy
- De Plastic Soup kieswijzer
- De onderwijs stemhulp
- De klimaatwijzer
- De Ongemakkelijke kieswijzer van het Humanistisch Verbond
- Jij Kiest Wijzer van Milieudefensie
- De kieswijzer van Rover
- De kieswijzer privacy en online veiligheid
Podcasts
En het kon niet uitblijven: er verschijnen nu naast stemwijzers en kieswijzers ook podcasts over de verkiezingen. Voor wie niet lezen wil maar luisteren kan hier terecht.
In de aanloop naar de Tweede Kamer verkiezingen gebeurt er veel in de Nederlandse politiek. Hoe is dat van invloed op het kiezersgedrag?
Kijk hier voor ons overzicht van alle peilingen.
