Tijdens de Dutch Energy Day die afgelopen woensdag door energie-persbureau Energeia werd georganiseerd, werd duidelijk waar we op af stevenen: maximaal 12% duurzame energie in plaats van de oorspronkelijke 20%, en vervolgens 16%. André Jurjus, directeur van branchevereniging Energie-Nederland is de vader van die stelling. "16% duurzaam wordt niet gehaald, 14% ook niet." En het wordt doormodderen. "Het is geen kwestie van doormodderen in de zin van: we bereiken niks. We gaan een heel eind komen", aldus de directeur, maar het resultaat van alle inspanning zal niet de efficiënte totaaloplossing zijn waar we in de energiemarkt naar streven. “De koers in Nederland zal voortdurend interne kritiek blijven krijgen."
Kern van het probleem is dat de huidige situatie in Nederland gecreëerd is door zowel lokale als mondiale invloeden. De Verenigde Staten stevenen af op brandstofonafhankelijkheid, waardoor steenkool ten opzichte van aardgas zeer goedkoop is geworden. Tel daarbij op vraaguitval door de economische crisis en een slecht werkend Europees emissiehandelssysteem. Tijdens piekuren raakt Europa overspoeld door (Duitse) groene stroom. En tegen die achtergrond moeten de geïntegreerde energiebedrijven hun investeringsbeslissingen nemen, in de wetenschap dat de oude gas- en kolencentrales niet of nauwelijks hun operationele kosten terugverdienen, en de nieuwe centrales weliswaar een positief bedrijfsresultaat kunnen boeken, maar onvoldoende renderen om de investeringskosten terug te verdienen.
En zicht op verbetering is er niet, bericht Energeia. De Nederlandse doelstelling om 16% duurzame energie te realiseren, vertaalt zich voor de elektriciteitssector naar 42% duurzame opwekking. Met andere woorden: krimp van het huidige fossiele productiepark is onvermijdelijk.
Doormodderen dus. Ploeteren. Handjeklap. Een beetje naar links, een beetje naar rechts. Het energieakkoord waarover binnen de Ser wordt onderhandeld en waar reikhalzend naar wordt uitgekeken, schept volgens de Energie-Nederland directeur hooguit de kaders waarbinnen kan worden doorgemodderd.
Ook Remko Ybema, unitmanager beleidsstudies bij het Energieonderzoek Centrum Nederland (ECN) steunt die visie. Ondanks de constatering dat er in zijn optiek voldoende publiek geld voorhanden is om de duurzaamheidsdoelen wél te halen, verwacht Ybema dat het aandeel duurzaam op 11% à 12% blijft steken. Andere randvoorwaarden, zoals tijd en draagvlak voor de nodige maatregelen, steken een stok tussen de spaken.