Dankzij de recente overnames van energieleveranciers, staat de energiewereld op zijn kop. Leveranciers die zich profileren als 100% groen, worden overgenomen door grijze partijen. Nederlandse leveranciers komen in buitenlandse handen. Dat is niet waar de liberalisering van de energiemarkt voor bedoeld was. Klanten zijn daar nu juist de dupe van in plaats van dat ze profiteren van een marktwerking op gebied van prijs en transparantie. Maar er is een andere beweging gaande: Coöperatieve energie, waarbij Nederlandse burgers de energie weer in eigen handen krijgen.
De energiemarkt is op dit moment voornamelijk in handen van enkele grote energieleveranciers. Allemaal hebben zij een commerciële insteek, waarbij winstbejag voorop staat. De commerciële partijen hanteren daarvoor cashbacks, waarmee zij een model in stand houden, waarbij een groot deel van de mensen jaarlijks switch van energieleverancier. Op lange termijn slecht voor alle betrokken partijen en met name slecht voor de consument. Minder investeringen groenere energie en de energietarieven worden daar niet interessanter van
Maar er is ook een alternatief in opkomst, waarbij wel op een structurele manier wordt omgegaan op het gebied van verduurzamen én in hun portemonnee. Een leverancier die wel bijdraagt aan de eigenlijke doelstellingen van de liberalisering. Dit is de beweging die nu vanuit de burgers zelf ontstaat in de vorm van burgerinitiatieven: lokale energiecoöperaties. Een goed voorbeeld hiervan zijn om| nieuwe energie en Energie van Ons.
Het om| nieuwe energie collectief bestaat uit meer dan 40 lokale energiecoöperaties die het samen anders doen. Hiermee maken ze impact in de Nederlandse energievoorziening en de transitie naar 100% duurzaam – en dat zonder winstoogmerk. Hoe meer het collectief groeit, hoe meer duurzame opwek ze kunnen realiseren en hoe scherper de tarieven worden. Dit kan doordat het collectief geen winstoogmerk heeft. Hierdoor wordt de energieprijs bij groei juist wel goedkoper en wordt dit collectief zelfs de goedkoopste leverancier in de totale markt. En laten we vooral ook niet vergeten waarom we een duurzame energievoorziening moeten willen; om onze kinderen en kleinkinderen een gezonde planeet na te laten. Zij zijn hierom al 5 jaar beoordeeld met een 10 in Stroomranking van de Consumentenbond en Greenpeace.
Het opwekken gebeurt op lokaal niveau door nieuwe projecten ten behoeve van zon- en windenergie. Daarbij worden de lokale bewoners betrokken om draagvlak en verbinding te creëren. Dat kan door lid en/of klant te worden van de coöperatie en/of door te investeren in zonnepanelen door bijvoorbeeld een postcoderoos project. Op dit moment wordt er al opgewekt voor honderdduizenden huishoudens, die deze energie kunnen afnemen.
Nog weinig mensen in Nederland zijn bekend met deze manier van opwekken en afnemen van energie, terwijl zowel de klant als het milieu profiteert. Daarnaast is het de enige manier om de verduurzaming in Nederland op het gebied van energieverbruik te bewerkstelligen: de energie voor iedereen betaalbaar maken en iedereen mee te laten profiteren.