Hoe de jaren 20 anders worden

De toekomst wordt altijd anders. Zo dachten we in 1970 dat we in 2000 allemaal in kleine helikoptertjes rond zouden vliegen, of dat alle auto’s overbodig zouden zijn vanwege de overal aanwezige roltrottoirs. Niet dus. De toekomst is altijd anders, anders dan nu, en anders dan we altijd al dachten dat ze zou zijn.

Een jaar of tien geleden hadden we iedereen nog voor gek verklaard die zou voorspellen dat we voor ons spaargeld op de bank zouden moeten gaan betalen. Zelfs adepten van alternatief geld zouden nooit hebben gedacht dat de economie zo snel renteloos zou worden. Dat zou de wereld wel een stuk eerlijker maken, dachten ze. Kijk nu eens om je heen. Het maakt vooral de rijken nog rijker.

Dat het in de jaren 20 anders gaat worden, dat is wel zeker. Hoe anders, daar worden we het waarschijnlijk niet snel over eens. Dat is overigens op zichzelf al een aardige trend aan het worden: de fundamentele verdeeldheid in de samenleving. Je kunt geen feit of mening meer openbaren of hele volksstammen vallen over je heen met andere, alternatieve of nepargumenten om het niet met je eens te zijn. En om je op grond daarvan te verdoemen of erger.

Dat heeft een serieuze keerzijde. Het maakt mensen terughoudend en bang. Als je informatie niet meer kunt vertrouwen, hoe kijk je dan naar de wereld om je heen? Terwijl waarheidsvinding met de dag moeilijker wordt en langer duurt, zwelt de informatiestroom per seconde aan tot een tsunami die zelfs door de grootste digitale systemen niet meer is bij te houden. We verzuipen in de informatie, en voor elk tegenargument is wel een stukje ondersteunend nepnieuws te vinden. Of echt nieuws, want zelfs dat bestaat nog. Wie het herkent mag het zeggen. Is het dan vreemd dat een nieuwe generatie die werkelijkheid buitensluit en zich terugtrekt in een zelfverzonnen computerwereld? 

Terug naar onze heilige koe, de auto. Net zomin als we nu allemaal rondvliegen, gaan we ons ook niet allemaal elektrisch en autonoom laten rondrijden. Jazeker zullen hier en daar in de rijkere delen van de aardbol wel wat meer accukarretjes verschijnen. Maar met z’n 8 miljard? Daar hebben we de stroom, de grondstoffen en de plek niet voor. En ook de ruimte in ons CO2 budget niet om al die dingen te fabriceren. Mijn tip: bouw fietstunnels met rugwind, waarin je op een mechanische fiets makkelijk 60 km / uur kan halen.

Gaan we naast de heilige koe ook de gewone koe afschaffen? Het zou beter zijn voor de planeet, maar een paar boeren lijken daar anders over te denken. Overschakelen op sprinkhanen of meelwormen staat nog niet in hun boerenbusinessplan. Laat staan dat ze kweekvlees zien aankomen. Dat kan, misschien nog niet helemaal voor 2030, de wereld van de veeteelt haar Kodakmomentje bezorgen. 

Naast het fotorolletje en de levende biefstuk wordt ook onze democratie met uitsterven bedreigd. Een beetje meerderheid is, behalve voor een of andere exit, nauwelijks nog te vinden. En evenwichtige en betrouwbare politici al evenmin. Van een overheid die nog niet in staat is om een paar boeren van de snelweg af te houden of een vreugdevuurtje binnen de perken, gaat geen gezag meer uit. Dat werkt meer onrust in de hand, en uiteindelijk ook een tegenreactie. Denk richting Den Haag als het Hongkong aan de Noordzee.

Ik kan nog wel even doorgaan, maar ik ben sowieso al ver over de gangbare 140 tekens heen die veel mensen kennelijk nog bereid zijn om te lezen. Bent u er nog? Diep respect! U beschikt over belangrijke skills om het einde van het komende decennium te halen. Daar hoop ik u weer te treffen, om samen te lachen over hoe verschrikkelijk we er weer naast hebben gezeten.

Een behouden 2020 en verder!

Peter van Vliet