In 2029 worden er weer verkiezingen gehouden voor het Europese Parlement. Dat gebeurt eens in de vijf jaar. Op deze pagina vind je informatie over het Europese Parlement, Nederlandse leden, fracties en stemwijzers, kieswijzers en andere stemhulpen.
De volgende informatie betreft de verkiezingen van 2024 en wordt op tijd bijgewerkt voor de aankomende datum.
Het rommelt op (extreem) rechts
De centrumrechtse Europese Volkspartij (EVP) blijft de grootste partij met 178 zetels. Ze worden nog steeds met een grote achterstand gevolgd door de centrumlinkse Progressieve Alliantie van Socialisten en Democraten (S&D) op 138, vooral omdat de Slowaakse HLAS eruit is gevallen. Renew Europe (RE), de centrum-liberale fractie, krijgt naar verwachting 86 zetels. Dit aantal kan nog veranderen, omdat er een discussie gaande is om de Nederlandse VVD te royeren nadat de partij een regering vormde met de PVV (ID). De drie centrum fracties die nu een informele coalitie vormen in het Europees Parlement, EVP, RE en S&D, hebben nu in totaal 402 van de 720 zetels, een comfortabele absolute meerderheid.
Op rechts overheersen discussies over het lidmaatschap van nationale partijen. De rechtse partij Identiteit en Democratie (ID) schrapte haar Duitse lid AfD, waardoor het in de peilingen daalde naar 73 zetels, een min van 16 zetels. Daarmee lijken ze geen enkele kans te hebben om de derde plaats te betwisten, maar groeien ze nog steeds ten opzichte van het huidige zeteltal (59).
De nationaal-conservatieve Europese Conservatieven en Hervormers (ECR) hebben nu 77 zetels.
Aan de linkerkant lijken de Groenen/Europese Vrije Alliantie (G/EFA) terug te komen nu de verkiezingen naderen, ze staan nu op 51 zetels, nog steeds meer dan 20 zetels verlies. Links in het Europees Parlement – GUE/NGL (LINKS) staat op 38 zetels.
De Non-Inscrits (NI) staan nu op 56 zetels, omdat alle uitgesloten partijen van andere fracties hier standaard op staan. En er zijn nog partijen waarvan de affiliatie (nog) niet bekend is.
(genoemde zetelaantallen zijn de gemiddelden van de peilingen)
Peilingen voor de Europese verkiezingen 2024
| Huidig | EU elects 24-5 | politico 31-5 | Euronews 23-5 | Gemiddeld | |
| Christen democraten EVP – CDA, Christen Unie | 177 | 183 | 170 | 181 | 178 |
| Socialisten en democraten S&D – PvdA | 139 | 138 | 142 | 135 | 138 |
| Renew Europe RE – VVD, D66 | 102 | 86 | 76 | 82 | 81 |
| EU Groenen – GroenLinks | 72 | 56 | 42 | 54 | 51 |
| Eu conservatieven en hervormers ECR – JA21, SGP | 68 | 75 | 75 | 80 | 77 |
| Identiteit en Democratie ID – PVV | 59 | 68 | 69 | 83 | 73 |
| Niet verbonden NI – BBB, NSC ? | 51 | 75 | 59 | 62 | 65 |
| Links – Partij voor de Dieren | 37 | 39 | 32 | 43 | 38 |
| Onafhankelijken | 0 | 0 | 55 | 0 | 18 |
| 705 | 720 | 720 | 720 |
Bronnen: EU Elects – Politico – Euronews
Stem- en kieswijzers
Zie ook www.europese-verkiezingen.eu
Praktische informatie
Het Europese Parlement bestaat maximaal uit 751 leden, waarvan 1 voorzitter. Sinds de Brexit zijn er 705 leden. In juni worden 720 leden gekozen. De leden worden als volksvertegenwoordigers rechtstreeks gekozen door de inwoners van de 27 lidstaten van de Unie.
De Nederlandse leden van het Europese parlement vind je hier. Nederland krijgt 31 zetels te verdelen.
Europa is belangrijk voor duurzaamheid. Denk aan de EU Green Deal en zaken als het verbieden van bestrijdingsmiddelen, stimuleren van schoner verkeer en het verlenen van subsidies. Duurzaamheid en klimaatbeleid staan onder druk. Rechtse partijen streven naar minder aandacht daarvoor en ook de voorzitter van de Europese Commissie, Ursula von der Leyen, buigt haar voorgenomen beleid voor een tweede termijn om. Andere belangrijke beleidsterreinen voor de EU zijn immigratie en defensie. Maar het allergrootste punt in de Europese Unie is de eenheid, of andersom, de verdeeldheid tussen de lidstaten. En naarmate de nationalistische agenda van landen toeneemt, groeit ook de verdeeldheid.
Nederlandse partijen in Europese allianties
In het Europese parlement worden nationale partijen vertegenwoordigd door allianties. Dit zijn de Nederlandse partijen die zich aan een alliantie hebben verbonden:
- Europese Volkspartij (EV): CDA, ChristenUnie
- Progressieve Alliantie van Socialisten en Democraten: PvdA
- Renew Europa: VVD, D66
- Groenen / Vrije Europese Alliantie: GroenLinks
- Europese conservatieven en hervormers: JA21, SGP
- Identiteit en democratie: PVV
- Linkse fractie: Partij vd Dieren
- Van BBB en NSC is nog niet bekend bij welke groepering ze zich aansluiten, of dat ze onafhankelijk blijven.
Belangrijke data in aanloop naar de Europese verkiezingen
In de aanloop van de verkiezingen zijn er een aantal belangrijke data voor het aanmelden van partijen en kandidaten. Meer informatie daarover vind je op de site van de Kiesraad.
De eerstkomende Europese verkiezingen vinden plaats in 2029.
Blijf op de hoogte met de nieuwsbrief. Meld je hier aan.
( Je kunt ons ook steunen door lid te worden of te doneren )
