De plannen van het Klimaatakkoord rekenen op biomassa die helemaal niet beschikbaar is. Dit blijkt uit de biomassavisie die Natuur & Milieu presenteerde. In het rapport is gekeken naar het duurzaam beschikbare aanbod van biomassa en naar de vraag in 2030. Daaruit blijkt dat er geen biomassa duurzaam beschikbaar is voor extra toepassingen, hoewel onderhandelaars in het Klimaatakkoord daar wel op mikken.
Biomassa is materiaal uit natuurlijke bronnen, zoals hout, mest, mais en afval. Meerdere sectoren azen op deze biomassa, bijvoorbeeld als vervanger van fossiele brandstoffen of als grondstof in de circulaire economie. Ook aan de onderhandeltafels van het Klimaatakkoord wordt fors ingezet op biomassa om de CO2-uitstoot mee omlaag te brengen, vooral voor mobiliteit, elektriciteit en in de industrie.
Duurzaamheid
Biomassa wordt vaak gezien als duurzaam en klimaatneutraal, planten nemen immers CO2 op. In werkelijkheid leidt de productie van biomassa vaak tot milieu- en sociale risico’s als ontbossing, verlies van biodiversiteit, landroof en concurrentie met voedselteelt. Ook is de inzet van biomassa vrijwel nooit klimaatneutraal, omdat er veel CO2 vrijkomt bij de productie en verwerking. Er zijn biomassastromen waar deze nadelen minder aan kleven, maar die hoeveelheid is zeer beperkt.
Twee tot vier keer overvraagd
Uit het onderzoek blijkt dat er jaarlijks ca. 200 PJ (petajoule) aan biomassa duurzaam beschikbaar is voor Nederland. Momenteel verbruikt Nederland 120 PJ per jaar. In 2030 wordt het totale beschikbare aanbod van 200 PJ per jaar al opgesoupeerd door huidige toepassingen en plannen die nu al vastliggen. De onderhandeltafels van het Klimaatakkoord mikken samen echter op nog eens 340 – 570 PJ extra in 2030, bleek deze zomer. Daarmee wordt het totale aanbod minstens twee tot bijna vier keer overvraagd en worden de plannen van het Klimaatakkoord volstrekt onhaalbaar.
Betere alternatieven
Er zijn voldoende duurzame alternatieven voor de toepassingen waar de klimaattafels op mikken. Biomassa staat nu in de plannen als manier om stroom op te wekken, huizen te verwarmen en auto’s te laten rijden. Zon en wind, warmtepompen, fiets, OV en elektrisch rijden zijn veel betere, en wel beschikbare, alternatieven. Biomassa moet vooral ingezet worden daar waar geen alternatieven zijn: voor een gezonde bodem, voedsel voor mens en dier en voor de circulaire economie.
Oproep
Natuur & Milieu roept het kabinet op maatregelen te nemen om de groeiende vraag naar biomassa als brandstof in te dammen. Om problemen te voorkomen, moet Nederland nu al duidelijke criteria en randvoorwaarden opstellen die de duurzaamheid van gebruikte biomassa garanderen en die sturen op de meest wenselijke inzet van de beschikbare biomassa. De eerste stap daarbij is het afschaffen van de SDE-subsidie voor biomassa. Dat geld kan beter besteed worden aan echt duurzame energie.
