Solarplaza is al jarenlang betrokken in de Nederlandse zonne-energie markt. Op 26 mei organiseren we dan ook - voor de achtste keer - The Solar Future NL, de voornaamste conferentie met betrekking tot PV in Nederland. Ter voorbereiding van dit evenement duiken we weer in de cijfers om een beknopte analyse te maken van onder andere de nieuwe projecten en trends. In dit artikel zullen we een globale vergelijking maken tussen de gerealiseerde en aangekondigde zonne-energie projecten, om weer te geven hoe de markt volwassen aan het worden is en zich ontwikkelt.
| Top 25 | Huidige situatie | Aangekondigde projecten |
|---|---|---|
| Totale grootte [MW] | 36.69 MW | 288.9 MW |
| Gemiddelde project grootte [MW] | 1.47 MW | 11.55 MW |
| Toonaangevende ontwikkelaars (gebaseerd op het aantal ontwikkelde projecten in de gekozen tijdspanne) | Oskomera (3x), SolarAccess (3x), Siemens/Engie/Scheuten Solar (2x) | Powerfield (3x), SolarEnergyWorks (3x), Groenleven (2x) |
| Toonaangevende eigenaren (gebaseerd op het aantal projecten in eigendom in de gekozen tijdspanne) | Eneco (3x), Nuon (2x), Engie (2x), Electrabel (2x) | |
| Leidende regio's | 1. Zuid-Holland: 6 projecten | 1. Groningen: 6 projecten |
| 2. Brabant: 6 projecten | 2. Noord-Holland: 5 projecten | |
| 3. Gelderland: 4 projecten | 3. Zuid-Holland: 4 projecten | |
| Verdeling type projecten | Field: 6 | Field: 19 |
| Roof 19 | Roof 4 | |
| Floating: 0 | Floating: 2 |
Een kleine vrijwaring
Een bepaalde mate van voorzichtigheid lijkt verstandig als we kijken naar een aantal van de grootste projecten in de tabel. Ook al is het zo dat de intenties en de plannen voor deze projecten publiek zijn gemaakt, bestaat het risico dat niet al deze projecten volledig ontwikkeld zullen worden zoals aangekondigd. Verder geldt ook dat voor sommige projecten geen tijdspanne is aangekondigd voor de daadwerkelijke ontwikkeling.
Verschuiving dak- naar grondprojecten
Desondanks geeft de data ons een interessant inzicht in de voortdurende groei van de Nederlandse PV markt in de komende jaren, en een overzicht van de nieuwe spelers die de markt betreden als ontwikkelaars van ‘greenfield’(grootschalige - op de grond gemonteerde) projecten.
Kijkend naar het type projecten, wordt al snel duidelijk dat de realisatie van de aangekondigde projecten een verschuiving van de huidige focus op dakprojecten naar grondprojecten zou betekenen. Dankzij de vernieuwde subsidie-regelingen (die grootschalige projecten aantrekkelijker maken), lijkt het erop dat de grote zonneparken populairder worden.
Het afgelopen jaar werd de zogenaamde SDE+ subsidie voornamelijk toegewezen aan kleinere projecten of grotere projecten die gebruik maken van andere technologiën, zoals windmolens. Nu de kosten van zonne energie snel aan het dalen zijn en er een groter SDE+ budget toegewezen is door de overheid, worden grote zonneparken een veel beter uitvoerbare en meer kostaantrekkelijkere optie dan voorheen.
De komende jaren zullen uitwijzen of de huidige lijst van aangekondigde projecten een correct beeld van het toekomstige zonne energie landschap schetste. Wat verder opvalt is dat de coöperatieve projecten, projecten in samenwerking met burgers, zijn teruggekeerd in de lijst van grootste plannen. De nieuwe lijst bevat drie coöperatieve zonneparken, die zijn voorgesteld voor Haarlemmermeer, Hengelo en Breda.
De regio's die een leidende rol opeisen op het gebied van grootschalige projecten, zijn ook enigszins verschoven. Waar tot dusver de meeste grote projecten gerealiseerd werden in het zuiden van het land, lijkt het noorden de komende jaren een groter aandeel te nemen. De gemiddelde grootte van de projecten neemt ook significant toe.
Floatovoltaics
Drijvende zonneparken, aka “Solar Floatovoltaics” - De wereldwijde zonne energie markt is al vaker van focus veranderd, met trends die verschoven van dakgebonden projecten naar grondgebonden projecten en weer terug. De nieuwe lijst van de 25 grootste aangekondigde zonne projecten reflecteert een nieuwe wereldwijde trend: drijvende zonneparken. Zulke projecten hebben een aantal significante voordelen. Drijvend op het wateroppervlak, zijn dergelijke zonne energie projecten gemakkelijker in staat om door middel van rotatie constant een betere positie tot de zon te vinden.
Verder zorgen de reflecties van het zonlicht op het water tezamen met het verkoelende effect van het water voor een hogere opbrengst van de panelen. Tenslotte blijken drijvende zonneparken ook een uitstekende oplossing te zijn voor gebieden waar weinig ruimte beschikbaar is op het land, zoals... Nederland! Momenteel zijn een aantal plannen publiek gemaakt voor drijvende zonneparken in Nederland. Hieronder vallen onder meer plannen voor projecten in het IJsselmeer, ‘De Slufter’ (onderdeel van de Rotterdamse haven) op de Maasvlakte, en een klein project op het bedrijventerrein Agriport A7. De drijvende panelen in het IJsselmeer zouden de potentie hebben om tientallen of zelfs een paar honderd MW te genereren, en het zonnepark in ‘De Slufter’ 85 MW. Uiteraard moeten we afwachten of deze projecten daadwerkelijk gerealiseerd zullen worden volgens plan.
Momenteel is ontwikkelaar en start-up SunFloat bezig met een pilot project met 120 zonnepanelen in ‘De Slufter’ om de potentie van een volledig park in te kunnen schatten. Tot nu toe heeft met name Japan zich geprofileerd als een van de voornaamste landen waar drijvende zonneparken worden geïnstalleerd. Daar is in Januari gestart met de aanleg van de Yamakura Dam power plant, op weg om het grootste drijvende zonnepark wereldwijd te worden. Het project zal bestaan uit 50.000 zonnepanelen (13.7 MW) die 180.000 m2 water oppervlakte zullen beslaan. De huidige kampioen van de trend is recent gerealiseerd in Groot-Britannië. In het Queen Elizabeth II, reservoir gelegen bij Heathrow, werden 23.000 zonnepanelen geplaatst (6.3 MW).
Conclusie
De Nederlandse zonne-energie markt blijft een dynamische markt met veel ruimte voor verdere groei. Het zal zeer interessant zijn om te zien hoe 2016 zichzelf zal ontvouwen als het jaar waarin de eerste Nederlandse multi-megawatt projecten gerealiseerd zullen worden.