Wat betekent het voor vrouwen, nu en straks, om vruchtbaar te zijn in de 21ste eeuw? Vrouwen krijgen op steeds hogere leeftijd kinderen, en soms lukt dat dan niet meer. Daarom beslissen steeds meer vrouwen om eicellen in te vriezen, om zo hun fertiliteit te managen. Daardoor is een nieuwe werkelijkheid ontstaan: die van de baby-maakindustrie. VPRO Tegenlicht onderzoekt: denken we voldoende na over hoe de toekomst van het kinderen maken eruit zal zien? En wie laten we die toekomst vormgeven?
De gemiddelde leeftijd waarop vrouwen hun eerste kind krijgen ligt in Nederland rond de dertig. Die leeftijd stijgt sinds de jaren zeventig en daarmee stijgt ook het aantal vrouwen dat onvruchtbaar wordt door ouderdom, maar tóch nog moeder wil worden. Hoewel er voor oudere ‘wensmoeders’ een scala aan behandelingen beschikbaar is, zijn de kansen op succes vaak klein. Specialisten adviseren daarom steeds vaker: begin jong met het invriezen van je eicellen, dan heb je een gezonde voorraad voor later. Een slimme meid, vriest op tijd, lijkt het devies. Ook de meid die niet zeker weet of ze moeder wil worden, maar wel haar opties wil openhouden.
In de VS zijn egg freezing parties steeds gangbaarder. Een soort Tupperware-parties van de toekomst, voor ambitieuze twintigers en dertigers die hun kinderwens nog even uit willen stellen. In Nederland organiseert Medisch Centrum Kinderwens in Leiderdorp vruchtbaarheidscafe’s: avonden waarin vrouwen in informele setting al hun vragen kunnen stellen over een invriestraject.
Volgens Martin Varsavsky, de Argentijns-Amerikaanse oprichter van Prelude Fertility, is eicellen invriezen een manier om de biologische klok van mannen en vrouwen gelijk te zetten. Bovendien vindt hij het veel veiliger om kinderen maken aan professionals over te laten. Onlangs vestigde Varsavsky zich in Spanje, om vanuit daar ook de Europese markt te kunnen bedienen.
Simon Fishel is een van de wetenschappers achter de geboorte van de eerste IVF-baby in 1978. Volgens hem levert het invriezen van een deel van de eierstok, naast de eitjes, veel grotere kansen op succes. Hij opent klinieken in Engeland, Thailand en Brazilië.
Lucy van de Wiel, onderzoekster aan Cambridge en schrijfster van het boek Freezing Fertility, ziet ook de voordelen van het invriezen. In een maatschappij waarin bepaalde zekerheden, een huis, baan, relatie, steeds langer op zich laten wachten, is invriezen voor sommige vrouwen een uitkomst. Maar hoe verhouden zich de kosten van een invriestraject (emotioneel en fysiek) zich met de kansen op succes? En: wanneer slaan we door in het maakbaarheidsdenken?
Met o.a.: Vruchtbaarheidsondernemers Martin Varsavsky (Madrid) en Simon Fishel (Londen), fertiliteitsarts Enrique Criado (Marbella), onderzoekster aan Cambridge Lucy van de Wiel, Marta Jansa Perez embryoloog bij vruchtbaarheids-NGO BPAS (Londen), de artsen en patiënten van Medisch Centrum Kinderwens (Leiderdorp) en egg-whisperer Dr. Aimee (Californië). Credits: Regie: Maren Merckx Research: Keshia Hederman Productie: Marie Schutgens Montage: Michiel Hazebroek Eindredactie: Doke Romeijn en Geert Rozinga N.B.