Welke invloed heeft de razendsnel groeiende deeleconomie-gigant Airbnb op de sociale structuur van een stad? Het motto van Airbnb: Deel je huis, maak nieuwe vrienden en wordt slapend rijk. Wie het kan betalen koopt een appartement, huurt een schoonmaker en verhuurt het hele jaar door aan toeristen. Geen bank of aandeel geeft een beter rendement. Wat blijft er over van een stad als veel van haar bewoners er slechts een paar dagen verblijven? Een portret van Amsterdam door Tegenlicht ten tijde van Airbnb, met blije toeristen, grove misbruikers, perfecte gastheren, slachtoffers en verklikkers.
Airbnb plaats billboardcampagnes met teksten als ‘Verdien extra geld door je woning in Amsterdam te delen’ en pleegt wervende telefoontjes vanuit het hoofdkantoor in Engeland. Word onderdeel van de nieuwe deeleconomie: Deel je huis, verdien geld en maak nieuwe vrienden. Er is voor Airbnb nog altijd een wereld te winnen: zoveel mensen die de marktwaarde van hun eigen huis niet inzien, zoveel dieven van hun eigen portemonnee. Massaal bieden bewoners hun (slaap)kamers aan wanneer ze zelf op vakantie gaan. Het levert geld op voor de wasmachine die je niet kon betalen, je ontmoet nieuwe mensen en het voorkomt de bouw van nieuwe hotels. Al snel is Airbnb lucratiever geworden dan wie dan ook kon vermoeden.
Dat heeft verstrekkende gevolgen: in hartje Amsterdam schieten de huizenprijzen met gemiddeld 100.000 euro omhoog. Wie het nu nog kan betalen koopt een appartement, huurt een hostingbedrijf in en verhuurt het aan toeristen. Geen bank of aandeel geeft een beter rendement. Chinezen en Russen kopen blind Amsterdamse studio’s louter als investering. Wie geld heeft, kan geld maken.
In een stad waar de discussie over toerisme, gentrificatie en de balans tussen arm en rijk steeds dringender gevoerd wordt, roept de toenemende verhuur aan toeristen vragen op. In de Haarlemmerbuurt in Amsterdam proberen winkeliers en bewoners het tij te keren door een inventarisatie te maken van woningen die gebruikt worden voor illegale vakantieverhuur en treedt de gemeente stevig op tegen illegale bewoning. Huiseigenaren schakelen een gespecialiseerd detectivebureau in om illegale verhuur van sociale woningbouw te kunnen vaststellen. Zo worden de ergste uitwassen aangepakt maar uiteindelijk gaat het om de vraag van wie de stad eigenlijk is? En hoe wij, met elkaar, willen dat die er in de toekomst uit zal zien. Want wat blijft er over van een stad als veel van haar bewoners er slechts een paar dagen verblijven? Een portret van Amsterdam ten tijde van Airbnb; met blijde toeristen, grove misbruikers, perfecte gastheren, slachtoffers en verklikkers.
Waarom is verhuren in Amsterdam illegaal? Omdat de gemeente allerlei regels heeft verzonnen die verhuur beperken en buiten die beperking onwettig heeft verklaard. Het is zover gekomen omdat in Nederland het hele woningbouw beleid decennia lang heeft gefaald.
Oorspronkelijk werden huren laag gehouden om de loonkosten te beperken. Fiscaal werd verhuren onaantrekkelijk gemaakt. Ook de woningbouw werd door allerlei RO bepalingen beperkt. Gevolg te weinig bouw van verhuurbare woningen.
Ook de sociale woningbouw werd beperkt om door de huidige regering als melkkoe te worden gebruikt. Minister Blok met al zijn VVD stokpaardjes heeft er ook helemaal niet van gebakken.