De Wereldbank werkt aan een hervorming van haar beleid dat ervoor moet zorgen dat haar ontwikkelingsprojecten de mensenrechten en het milieu beschermen. Een eerste ontwerptekst lekte vorig weekend (27-7-2014) uit. Mensenrechtenorganisaties zijn bezorgd dat de Wereldbank stappen achteruit zet.
Het nieuwe beleidskader van de Wereldbank moet maatregelen herzien en versterken die de voorbije vijfentwintig jaar in het leven werden geroepen om te verzekeren dat projecten in ontwikkelingslanden, gesteund door de Wereldbank, kwetsbare bevolkingsgroepen, de mensenrechten en het milieu zo goed mogelijk beschermen.
"Het huidige beleid heeft ons goed gediend, maar de problemen waarmee onze cliënten geconfronteerd worden, zijn de voorbije twintig jaar veranderd", zegt Kyle Peters, vicepresident van de Wereldbank voor Operationeel Beleid en Landendiensten. Hij benadrukt dat de kladversie van het nieuwe document het bestaande kader wil uitbreiden met clausules rond onder meer sociale inclusie, anti-discriminatie, werknemersrechten en klimaatverandering.
Mensenrechtenorganisaties denken daar anders over. "Deze ontwerptekst betekent een sterke afzwakking en een ondermijning van internationale mensenrechtenstandaarden", zegt de ngo-coalitie Bank on Human Rights in een brief die ze deze week bezorgde aan de directie van Wereldbank. De koepel vertegenwoordigt meer dan twintig mensenrechten-, armoede- en milieuorganisaties, waaronder Amnesty International en Human Rights Watch.
De Wereldbank wil niet ingaan op de vraag van de organisaties om het document te herzien. Het Comité voor Effectiviteit van Ontwikkeling binnen de Wereldbank keurde de ontwerptekst nog niet officieel goed, maar gaf wel al haar zegen voor verdere consultatie met regeringen, ngo's en andere betrokken partijen gedurende de komende maanden. Het hele proces zal twee jaar duren.
Inheemse volkeren
Vooral op het beleid rond de raadpleging van inheemse volkeren komt kritiek. Door een nieuwe clausule staat het regeringen die lenen bij de Wereldbank vrij om een standaard rond inheemse volkeren naast zich neer te leggen. Die standaard was juist aangenomen door de Bank om te verzekeren dat haar projecten de landrechten van inheemse gemeenschappen beschermen.
"We zijn al twintig jaar in gesprek met de Wereldbank over sociale en milieustandaarden en hebben nooit een voorstel gezien met zo'n grote potentiële negatieve impact op inheemse volkeren wereldwijd", zegt Joji Carino, directeur van de ngo Forest Peoples Programme. "Deze 'opt-out-regeling' schroeft de belangrijke vooruitgang op het vlak van de rechten van inheemse volkeren in nationale wetgeving terug".
Mark King, hoofdverantwoordelijke voor ecologische en sociale standaarden bij de Wereldbank, ontkent dat. Hij zegt dat de Wereldbank voorafgaande raadpleging aanmoedigt bij projecten die ze steunt.
De Wereldbank blijft een belangrijke bron van projectfinanciering voor ontwikkelingslanden, ondanks de opkomst van andere grote investeerders gedurende de laatste twintig jaar, zoals privékapitaal en investeringen door groeilanden zoals China. Jaarlijks geeft ze zo'n 37 miljard euro aan subsidies en leningen.
Bron: IPS - Jim Lobe
