• Service
  • Over ons
  • Leden
  • Vacatures
  • Contact
Duurzaamnieuws
  • Home
  • Nieuws
  • Kort nieuws
  • Inzicht
  • Opinie
  • Klimaat
  • Economie
  • Vakantie
  • Corona
  • Kantelpunten
  • Zoek
  • Menu Menu

Zorgplicht voor bedrijven kan Green Deal écht duurzaam maken

27 december 2019|doorIPS|induurzaam ondernemen

circl abn amro circulair

Een duurzaam beheer en efficiënt gebruik van natuurlijke hulpbronnen realiseren tegen 2030, zo luidt SDG12. De internationale gemeenschap rekent daarbij op de goodwill van multinationals. Maar die vrijwilligheid volstaat niet, zegt Wies Willems, beleidsmedewerker natuurlijke rijkdommen bij Broederlijk Delen. “Het is tijd voor een zorgplicht rond mensenrechten en milieu.

Ons productie- en consumptiemodel botst op ecologische grenzen. Tussen 1970 en 2017 nam volgens het International Resource Panel van de Verenigde Naties de totale jaarlijkse extractie van materialen wereldwijd toe van 27 naar 92 miljard ton – een verdrievoudiging. Grondstoffen zijn niet oneindig beschikbaar, en dus moeten we op zoek naar oplossingen.

Europa draagt een grote verantwoordelijkheid: het is een rijk continent met een European way of lifedie een enorm beslag legt op de natuurlijke rijkdommen van de hele planeet. Met de aangekondigde Green Deal komt het grondstoffenprobleem hoog op de Europese agenda. De nieuwe Commissie gaat voluit voor een circulaire economie, en dat is uiteraard goed nieuws. Het Europees Milieuagentschap waarschuwde in haar recente rapport over de toestand van het milieu nog dat we onze productie- en consumptiepatronen drastisch moeten herzien.

Spreidstand

Maar met haar grondstoffenbeleid staat de Europese Unie in een lastige spreidstand. Enerzijds wil de EU inzetten op zogenaamde "grondstoffensoevereiniteit". Naast de uitbouw van een circulaire economie (door slimmer productdesign, hergebruik en recyclage, deelsystemen), wordt er ook hardop nagedacht over het openen van nieuwe mijnen op het eigen grondgebied, van Portugal tot Finland.

speedcomfort radiatorventilator

Aan de andere kant spelen harde geopolitieke belangen. Europa blijft vooralsnog volop grondstoffen uit andere continenten importeren. De energietransitie zal de vraag naar bepaalde zeldzame aardmetalen en mineralen zoals lithium en kobalt bovendien doen toenemen (denk aan windturbines en accu’s voor elektrische wagens). De EU wil die toegang tot grondstoffen verzekeren via economische diplomatie en handelsverdragen.

Dat de ontginning van grondstoffen, vooral in het Zuiden, al te vaak gepaard gaat met schendingen van mensenrechten en vernieling van het leefmilieu, is bekend: landroof, negeren van het recht op voorafgaande toestemming, uitputting en vervuiling van waterbronnen, moorden op inheemsen en boerenleiders. Die wanpraktijken doen zich niet alleen voor bij de ontginning van olie, steenkool, gas of goud. Ook de ketens van "transitiemineralen" zoals lithium en kobalt zijn problematisch.

Te vrijblijvend beleid

De macht in de grondstoffensector is sterk geconcentreerd bij een aantal grote bedrijven. Hun handelsketens zijn complex en omspannen de hele wereld.  Wanneer wanpraktijken plaatsvinden, blijven die vaak straffeloos: enerzijds door ontoereikende nationale wetgeving (of gebrekkige toepassing ervan), maar anderzijds ook door het gebrek van een effectief internationaal beleidskader.

Als sluitstuk van een verantwoord grondstoffenbeleid is het dan ook cruciaal om bedrijven op internationaal niveau strenger te reguleren. Ondernemingen die grondstoffen ontginnen, verhandelen en aankopen, moeten verantwoordelijk gesteld worden voor het voorkomen en aanpakken van mensenrechtenschendingen en milieuvervuiling, doorheen hun hele handelsketen en alle filialen. Bovendien moeten slachtoffers van wanpraktijken toegang krijgen tot rechtspraak en remediëring.

SDG12 wil in dit verband de bedrijven "aanmoedigen" om duurzame praktijken aan te nemen (in het bijzonder "grote en internationale bedrijven"). Maar het beleid moet dwingender. De bestaande, niet-bindende kaders van de VN en de OESO rond respect voor mensenrechten en milieu bij bedrijfsactiviteiten blijken volgens talrijke studies te vrijblijvend en leiden in de praktijk onvoldoende tot verandering.

Naar een zorgplicht voor bedrijven

De EU moet dan ook een voortrekkersrol spelen en werk maken van een overkoepelende zorgplicht voor bedrijven op het vlak van milieu en mensenrechten. Voor de handelsketen van minerale grondstoffen zette de EU al een belangrijke eerste stap, met wetgeving voor vier zogenaamde "conflictmineralen" (tin, tantaal, wolfraam en goud): de regulering verplicht bepaalde EU-bedrijven ertoe om deze grondstoffen vanaf 2021 uit verantwoorde bronnen in te voeren en erop toe te zien dat hun toeleveringsketens niet bijdragen tot de financiering van gewapende conflicten en ernstige mensenrechtenschendingen.

De tijd is rijp om deze zorgplicht uit te breiden naar alle grondstoffen. De Green Deal zal immers pas echt bijdragen tot een duurzame omgang met natuurlijke hulpbronnen, als het beleid ook vanuit mondiaal perspectief rechtvaardig is. De debatten rond wetgevende initiatieven in landen als Frankrijk, Noorwegen, Duitsland en Zwitserland bieden inspiratie, net als de recente ontwikkelingen in de cacaoketen – waarbij overigens grote bedrijven zelf opriepen tot strengere regels. Waar wacht de EU nog op?

duurzaam nieuws en duurzame informatie op mastodon
  • Delen op Facebook
  • Delen op LinkedIn
  • Delen via e-mail
Goed dat je Duurzaamnieuws leest. Hier vind je breed inzicht in actuele ontwikkelingen rond duurzaamheid, klimaat en veiligheid. Dat bieden we onafhankelijk, zonder subsidies, overheidssteun of rijke aandeelhouders, maar vooral met hulp van bijdragen van onze lezers. We willen zo lang mogelijk onze informatie gratis aanbieden en voor iedereen toegankelijk houden, omdat het zo belangrijk is dat iedereen meedoet aan de omslag naar duurzaamheid en daar goed en eerlijk over geïnformeerd is.

Dit is een belangrijke tijd, waarin we de richting van de toekomst bepalen. Krijgen we klimaatverandering en de pandemie onder controle? Kunnen we onze veiligheid in stand houden? Nemen we de juiste maatregelen, ook voor een eerlijker samenleving? Als je kunt, is dit een mooi moment om ons te helpen. Steun ons als lid of donateur. Dank je wel.

Hier kun je lid worden.
En hier kun je doneren.



Wil je ons liever eerst een tijdje volgen? Meld je dan hier aan voor de gratis nieuwsbrief.

Alvast bedankt - en blijf veilig en gezond!
Team Duurzaamnieuws

Nieuws

  • NBIM dwingt bedrijven duurzamer te worden Grootste investeerder NBIM dwingt bedrijven duurzamer te worden4 februari 2023 - 09:26
  • betuwewind Wind en zonne-energie houden steenkool tegen3 februari 2023 - 17:18
  • shell protest Shell boekt ‘obscene’ oorlogswinst2 februari 2023 - 11:18
  • deltaplan circulaire economie statiegeld op spijkerbroekNederland haalt circulaire doelen niet31 januari 2023 - 18:37
  • ai klimaatvoorspelling AI klimaatvoorspelling ziet snellere opwarming voorbij 1,5 graad31 januari 2023 - 14:31

Inzicht

  • vegetarisch eten Is vegetarisch eten ook biologisch of duurzaam?2 februari 2023 - 19:52
  • lange covid Long Covid kan groter probleem worden dan golven van infecties28 januari 2023 - 08:00
  • stemwijzer kieswijzerStemwijzers voor de provinciale staten verkiezingen 202327 januari 2023 - 09:44

Opinie

  • Een sprong in de tijd9 november 2022 - 09:16
  • vertrouwen Vertrouwen, waarin dan?25 oktober 2022 - 19:09
  • energierekening Energierekening maakt alleen duidelijk dat we knettergek zijn16 oktober 2022 - 15:15

Advertentie kleintjes

alles voor isolatie

Duurzaamnieuws wordt mede mogelijk gemaakt door:

elektrischeautolease.nl - elektrische auto leasen

energie aanbiedingen
energie vergelijken

Service

  • Gratis nieuwsbrief
  • Lid worden
  • Doneren
  • Privacy policy
  • Blog
  • Mastodon

Rubrieken

  • Nieuws
  • Inzicht
  • Opinie
  • Info

Onderwerpen

  • Energie
  • Economie
  • Klimaat
  • Voeding
  • Hormoonverstoorders
  • Kantelpunten
  • Corona

Creative Commons-Licentie

CC uitsluitend van toepassing op tekst redactie. Overige content alle rechten voorbehouden aan auteurs / producenten.

Duurzaamnieuws, nieuws over duurzaamheid

is een uitgave van stichting iNSnet.

duurzaam nieuws en duurzame informatie op mastodon
duurzaam nieuws en duurzame informatie op facebook
duurzaam nieuws en duurzame informatie op twitter
duurzaam nieuws en duurzame informatie op rss
Vleesloze hamburger mag vegaburger hetenGroeien als dwang 
Scroll naar bovenzijde

AVG Toestemmingen

Bij duurzaamnieuws.nl nemen wij uw recht op privacy serieus. Wij plaatsen enkele cookies die nodig zijn om onze website optimaal te laten functioneren. Onderstaand ziet u welke verplichte en optionele toestemmingen u ons verleent om uw persoongegevens te verwerken op deze website. Als u deze toestemmingen wilt intrekken klikt u op 'Vergeet mij' onderaan deze pagina.

Privacy verklaring | Sluiten
Instellingen