Veel bedrijven proberen waarde te creëren door 'iets' te doen met afval. Zo gebruiken ze bijvoorbeeld afvalstromen die goedkoper zijn dan ‘normale’ grondstoffen of ze gebruiken warmte die een bijproduct is van een ander bedrijf. Zo worden kosten bespaard en wordt economische waarde gecreëerd.
Door platforms te creëren waarop grondstoffen, energie en spullen gedeeld worden zoals huizen, auto’s of warmte, ontstaat collectief en gedeeld waarde. Kern is het makelen van (over) capaciteit, materiaal of spullen. Zo worden deze beter gebruikt en verdient de platformeigenaar geld op basis van bijvoorbeeld een vergoeding per transactie.
Schijnkringlopen
Vaak wordt gedacht dat modellen gebaseerd op afval per definitie ook ecologische en meervoudige waarden creëren. Dat is echter lang niet altijd zo. Het blijkt moeilijk om een organisatie- en verdienmodel te realiseren dat een poos meegaat, omdat klanten nog niet in dezelfde duurzaamheidmodus zitten als de ondernemer of omdat ontwerpen nog niet aansluiten bij de ambitie om materialen terug te winnen. Dan staat zelfs de economische winst nog ter discussie.
Neem bijvoorbeeld een van de vele platform-modellen voor consumenten, zoals Airbnb. Dit model gebruikt leegstaande en onbenutte ‘wooncapaciteit’ om geld mee te verdienen. Het zorgt voor transparantie van aanbod, een aantrekkelijke prijsstelling, goed controleerbare kwaliteit, peer-referenties en een heel breed aanbod voor een grote markt. En het zelf boeken via internet sluit goed aan bij alle mogelijk doe-het-zelf diensten.
Maar wie van een beetje afstand kijkt, ziet dat er vooral financiële waarde wordt gecreëerd voor het platform. Er is geen enkel bewijs dat er minder gebouwd hoeft te worden en het milieu wordt ontlast omdat de bezettingsgraad van bestaande huizen stijgt. We zien eerder het tegenovergestelde: de druk op binnensteden stijgt door een overmatige toeristische toestroom. Daardoor stijgt het aantal vliegreizen en komen hotels leeg te staan, wat leidt tot het niet optimaal benutten van vastgoed.
Daarnaast verdwijnt werkgelegenheid in de hotelsector, maar komen er door een stijgend aantal toeristen wellicht op andere plaatsen banen bij. En door te grote concentraties van recreatieverhuur valt de oorspronkelijke sociale structuur, de buurt, uit elkaar. Er is dus wel sprake van een goed functionerend internetplatform dat capaciteit makelt, maar niet van een circulair business model.
Hoe kan het dan wel?
Het landelijke onderzoek naar Business Modellen voor de Circulaire Economie (BMCE) leverde ruim 2800 reacties op. Er zijn 5.800 cases bekeken. Vervolginterviews ontsluiten dieper inzicht en er ontstaat zo een unieke lijst van de echte CE casussen in Nederland.
De resultaten presenteren prof. Jan Jonker en zijn team tijdens een tweedaags event op 18 en 19 mei.
Op 18 mei is er de conferentie BMCE in de Eusebiuskerk te Arnhem waar de onderzoeksresultaten bekend worden gemaakt. Aansluitend is er buiten een bijzondere CE markt waar u kennis kunt maken met uiteenlopende CE initiatieven en producten. Op 19 mei is er de BMCE regiotour: u kunt dan op locatie gaan kijken bij ondernemers in Oost Nederland.
Wat neem je mee van de conferentie?
Je krijgt wel 100 circulaire voorbeelden uit onderzoek en praktijk, waarvan er altijd meerdere direct toepasbaar zijn op jouw bedrijf, je regio en / of de sector waarin je werkt.
Je krijgt inzicht in de 'stand van het land' in circulaire economie, concrete bouwstenen om er mee aan de slag te gaan en de inzichten en toekomstvisies van de top van de overheid en de Rabobank.
En bovenal: deze conferentie en de markt zijn vooral leuk, tastbaar, non-fundamentalistisch, geschikt voor alle Tonen, praktisch en leerzaam. Het is een 'offer you can't refuse': alle tools voor de eerste stap van jouw persoonlijke circulaire toekomst, in één programma.
De activiteiten op 18 en 19 mei zijn afzonderlijk te bezoeken. De CE Markt en de BMCE regiotour zijn gratis toegankelijk en worden georganiseerd in samenwerking met CIRCLES.
Deelnemen? Meedoen? Klik hier voor meer informatie en aanmelden.