COP30 in Belém is afgerond met een open deur voor ecocide. Dat is de harde conclusie als je alle niet genomen en / of uitgestelde maatregelen bij elkaar optelt. Het verschil tussen wat er moet gebeuren om opwarming en ontwrichting van het klimaat niet verder te laten toenemen, en de afgesproken maatregelen, neemt verder toe en de achterstand wordt steeds groter. En die neemt nog verder toe door het deel van die afspraken dat niet wordt nagekomen, zoals we in het verleden telkens zagen.
Veel media doen hun best om toch nog iets positiefs uit het akkoord van Belém te halen, hoewel het algemeen als zwak wordt betiteld. Nergens wordt het doodvonnis benoemd dat hier is geveld voor miljoenen extra klimaatslachtoffers die vallen door uitgestelde en niet genomen maatregelen, het niet aanraken van fossiele brandstoffen op kop. Vergelijk het maar met het leveren van wapens aan plegers van genocide. Er is weliswaar een nieuwe conferentie gepland om met een klein plukje landen verder te praten over het uitfaseren van fossiel, maar dat is voor de Bühne. Want Belém was een spiegel van de heersende geopolitiek, waarin Europa als groene voorloper, zelfs met afgezwakte groene voornemens, naar de zijlijn is gemanoeuvreerd. Door de niet aanwezige VS, wiens belangen door Saudi Arabië werden beschermd, en door BRICS landen, waar Brazilië een prominent lid van is (en waar Saudi Arabië op de nominatie staat om toe te treden).
Belém, om kort te gaan, wordt vooral getekend door wat er niet is overeengekomen: geen uitfasering van fossiele brandstoffen, geen akkoord om ontbossing te stoppen, en geen woord over kritieke grondstoffen.
Verhoging van noodzakelijke fondsen voor klimaatadaptatie wordt doorgeschoven naar 2035. De ervaring leert echter dat die fondsen vrijwel nooit daadwerkelijk vol worden uitgekeerd, en dat meer dan de helft die wel beschikbaar komt, als lening wordt gegeven, waardoor arme landen van de regen in de drup komen.
Wie zich in de VN teksten wil verdiepen kan op de officiële site van COP30 terecht.
De uitkomst van COP30 wordt in de pers overwegend als “te zwak” gezien. Een overzicht:
NGO’s en klimaatactivisten
- Milieuorganisaties en klimaatactivisten spreken van een zwak akkoord omdat een ondubbelzinnige afspraak om fossiele brandstoffen uit te faseren ontbreekt, ondanks brede steun van veel landen en bedrijven voor zo’n routekaart.
- Tegelijkertijd erkennen verschillende ngo’s enkele “harde maar beperkte” overwinningen, zoals het Just Transition‑mechanisme, een forse opschaling van adaptatiefinanciering en extra aandacht voor bossen en inheemse rechten, die ze toeschrijven aan jarenlange druk vanuit het maatschappelijk middenveld.
Reacties van landen en VN
- Landen als India, Brazilië, Zuid‑Afrika en China noemen het akkoord “betekenisvol” of zelfs een “succes” gezien de moeizame geopolitieke context en de afwezigheid van de VS op hoog niveau.
- VN‑secretaris‑generaal Guterres en de VN‑klimaatchef benadrukken dat er wel belangrijke stappen zijn gezet (o.a. op financiering en adaptatie), maar dat er nog een grote kloof blijft tussen de afspraken van COP30 en wat de wetenschap vraagt om 1,5°C haalbaar te houden.
Bedrijfsleven en financiële sector
- Bedrijfsnetwerken zoals de We Mean Business Coalition vinden dat de formele uitkomsten “ruim onder” de noodzakelijke ambitie blijven en niet het tempo van de transitie in de echte economie weerspiegelen, waar schone energie al snel groeit.
- Tegelijk zien sommige bedrijven en investeerders positieve signalen in de tripling van adaptatiefinanciering en nieuwe fondsen voor bossen en infrastructuur, maar ze klagen over het gebrek aan een duidelijke, voorspelbare routekaart weg van fossiel die investeringsbeslissingen zou kunnen sturen.
Inheemse volkeren en sociale bewegingen
- Inheemse leiders prijzen dat hun zichtbaarheid en rol rond bossen en landrechten groter is dan bij eerdere COP’s, maar zeggen dat COP30 de belofte van een “inheemse COP” niet waarmaakt zolang veel gemeenschappen buiten de formele onderhandelingen blijven en landrechten zwak verankerd zijn.
- Brede sociale coalities en klimaatnetwerken stellen dat de echte vooruitgang komt van massale mobilisatie (marsen, acties tegen fossiel en ontbossing) en dat COP30 vooral “kleine stappen” levert waar juist “reuzensprongen” nodig zijn, zeker voor frontlijn‑gemeenschappen.
Media en algemene duiding
- Grote internationale media spreken van een “bescheiden” of “teleurstellende” deal: nuttig vanwege de boost in klimaat- en adaptatiefinanciering, maar een gemiste kans om de historische stap naar een bindende wereldwijde fossiele‑uitfasering te zetten.
- Overall is het narratief dat COP30 de implementatie‑ en financieringsagenda vooruit helpt, maar politiek niet levert wat nodig is om het 1,5°C‑doel geloofwaardig binnen bereik te houden.
Blijf op de hoogte met de nieuwsbrief. Meld je hier aan.
( Je kunt ons ook steunen door lid te worden of te doneren )
