• Service
  • Over ons
  • Leden
  • Vacatures
  • Contact
Duurzaamnieuws
  • Home
  • Nieuws
  • Kort nieuws
  • Inzicht
  • Opinie
  • Klimaat
  • Economie
  • Vakantie
  • Corona
  • Kantelpunten
  • Zoek
  • Menu Menu

De circulaire economie bestaat niet meer

19 april 2016|doorPeter van Vliet|incirculaire economie, transitie

circulaire economie bestaat niet meerAlles moet circulair, is de nieuwe groene hype. Is het de nieuwe renaissance, nadat we ons de laatste drie eeuwen juist tot het uiterste hebben ingespannen om het ultieme circulaire systeem, onze natuur, naar de ondergang te helpen? Ik waag het te betwijfelen.

Laat me voorop stellen dat de absolute noodzaak om samen te streven naar een zo efficiënt mogelijk gebruik van onze grondstoffen buiten kijf staat. Maar veel samenlevingen deden dat van nature al. Zoals indianen in New Mexico die de houten spanten van hun hutten via de vrouwelijke lijn aan hun nakomelingen doorgaven en dat soms nog steeds doen. Simpelweg omdat hout er enorm schaars is en dus waardevol. Ook bij onze eigen voorgaande generaties was het telkens weer herstellen van kleding, schoeisel en huisraad vaste regel.

Mijn twijfel wordt gevoed door een aantal ontwikkelingen die ik nogal tegenstrijdig vind. Een daarvan is de nadrukkelijke koppeling van circulaire processen met economie, en dan vooral economische groei. De circulaire economie wordt vaak aangehaald als voorbeeld van economische groei die duurzaam is. In dat proces draait het om zoveel mogelijk geld verdienen aan het verrichten van zoveel mogelijk handelingen met een beperkte hoeveelheid materialen en grondstoffen. Daar hoeft op zichzelf nog niet zoveel mis mee te zijn.

Maar economisch denken leidt makkelijk tot perverse conclusies. Zo blijkt het als gevolg van gelddenken beter om plastic te verbranden, dan om het te recyclen. Die uitkomst rolt uit een analyse van de prijs per voorkomen hoeveelheid uitstoot CO2.

Ondertussen doet de markt zijn werk: door de enorme toename van ingezameld oud plastic ontstaat een overschot er van als grondstof voor recycling en wordt het economisch waardeloos, en dus weer een goedkope brandstof.

Ook wat energieverbruik betreft kun je vraagtekens zetten bij afvalstromen die de halve wereld over worden gesleept om bewerking te ondergaan, nog los van de energie die in die bewerking zelf gaat zitten. Daar is de balans (te) vaak negatief.

En dan de geldstromen. Het terrein van afvalverwerking en recycling is een speelveld van vooral grote bedrijven. Het geld dat daar wordt verdiend verdwijnt vooral naar aandeelhouders, banken en pensioenfondsen. Daar verliest het contact met de echte economie en wordt het grondstof voor financiële speculatie die de economie verder helpt ontwrichten omdat het niet meer terugkomt in die echte economie. Hoezo, circulair?

De wildgroei aan circulaire juichclubjes lijkt vooral gevoed te worden door de horden managers die binnen het gevestigde systeem hun eigen bestaan willen beschermen en daarbij een goed gevoel willen houden. Dat lukt alleen wanneer het systeem blijft groeien.

De consequentie van een echt circulair systeem is echter het ontstaan van een evenwicht. Om een groeiende bevolking blijvend te voorzien in hun materiële behoeften, bij een gelijke of afnemende voorraad grondstoffen, is de enig mogelijke conclusie dat je langer met producten moet doen. Die producten moeten dan zo in elkaar zitten dat ze ook hersteld kunnen worden, en van een kwaliteit zijn die minimaal herstel nodig heeft. Standaardisering helpt ook, minder soortgelijke producten die de zelfde functie hebben. Dat betekent vooral: veel minder producten. In geld leidt dat voorlopig tot economische krimp in de consumptieve sector.

Die krimp komt er toch wel, we zien de voortekenen als gevolg van de verschillende crises om ons heen. Die leiden tot schokken en veel negatieve effecten. Veel ellende zou je kunnen voorkomen door de economie gecontroleerd af te remmen.

Het circulaire van de economie lijkt vooral te slaan op het telkens opnieuw maken van de zelfde fouten bij het najagen van groei. Wat we willen is een evenwichtig systeem dat op een zo comfortabel mogelijke manier in ieders levensbehoeften voorziet. Daar willen we naar toe.

De samenleving was ooit in belangrijke mate circulair, maar op een niveau waar we niet naar terug willen en kunnen. Om die situatie op een hoger niveau opnieuw te realiseren is fundamentele verandering nodig. We praten dan over transitie. Ook veel vormen van denken over circulair organiseren moeten in transitie. Die moeten gaan over ons voortbestaan, niet over het doorwoekeren van de huidige soort economie. Want die is zo lineair als het maar kan.

Peter van Vliet

duurzaam nieuws en duurzame informatie op mastodon
  • Delen op Facebook
  • Delen op LinkedIn
  • Delen via e-mail
Goed dat je Duurzaamnieuws leest. Hier vind je breed inzicht in actuele ontwikkelingen rond duurzaamheid, klimaat en veiligheid. Dat bieden we onafhankelijk, zonder subsidies, overheidssteun of rijke aandeelhouders, maar vooral met hulp van bijdragen van onze lezers. We willen zo lang mogelijk onze informatie gratis aanbieden en voor iedereen toegankelijk houden, omdat het zo belangrijk is dat iedereen meedoet aan de omslag naar duurzaamheid en daar goed en eerlijk over geïnformeerd is.

Dit is een belangrijke tijd, waarin we de richting van de toekomst bepalen. Krijgen we klimaatverandering en de pandemie onder controle? Kunnen we onze veiligheid in stand houden? Nemen we de juiste maatregelen, ook voor een eerlijker samenleving? Als je kunt, is dit een mooi moment om ons te helpen. Steun ons als lid of donateur. Dank je wel.

Hier kun je lid worden.
En hier kun je doneren.



Wil je ons liever eerst een tijdje volgen? Meld je dan hier aan voor de gratis nieuwsbrief.

Alvast bedankt - en blijf veilig en gezond!
Team Duurzaamnieuws

Nieuws

  • nul op de meterVerduurzaming per wijk helpt tegen energiearmoede28 maart 2023 - 13:32
  • Duurzaam de week door DDWD Duurzaam De Week Door 1226 maart 2023 - 14:45
  • air pollution EU houdt deur open voor auto’s op e-brandstoffen25 maart 2023 - 13:41
  • wilde bij Pesticiden veranderen gedrag van bijen meer bij warmer weer25 maart 2023 - 10:50
  • duurzaamheidsverslag Duurzaamheidsverslag wordt gemeengoed bij bedrijven25 maart 2023 - 10:39

Inzicht

  • toekomst van ons voedselRegeneratieve landbouw moet concreter en beter meetbaar22 maart 2023 - 15:06
  • agro industrieZorgen groene subsidies voor meer protectionisme?19 maart 2023 - 14:19
  • plastic afval Wat kan ik daar nu aan doen?11 maart 2023 - 10:16

Opinie

  • nieuwe duurzaamheid houdt ons overeind We hebben een nieuwe duurzaamheid nodig4 januari 2023 - 17:01
  • ontmenselijking 2022 het jaar van ontmenselijking11 december 2022 - 11:00
  • Een sprong in de tijd9 november 2022 - 09:16
meewind 23 02

Duurzaamnieuws wordt mede mogelijk gemaakt door:

elektrischeautolease.nl - elektrische auto leasen

energie aanbiedingen
energie vergelijken

Service

  • Gratis nieuwsbrief
  • Lid worden
  • Doneren
  • Privacy policy
  • Blog
  • Mastodon

Rubrieken

  • Nieuws
  • Inzicht
  • Opinie
  • Info

Onderwerpen

  • Energie
  • Economie
  • Klimaat
  • Voeding
  • Hormoonverstoorders
  • Kantelpunten
  • Corona

Creative Commons-Licentie

CC uitsluitend van toepassing op tekst redactie. Overige content alle rechten voorbehouden aan auteurs / producenten.

Duurzaamnieuws, nieuws over duurzaamheid

is een uitgave van stichting iNSnet.

duurzaam nieuws en duurzame informatie op mastodon
duurzaam nieuws en duurzame informatie op facebook
duurzaam nieuws en duurzame informatie op twitter
duurzaam nieuws en duurzame informatie op rss
Duurzaamheid en het nieuwe besparenTweede Kamer buitenspel bij invoering TTIP en CETA
Scroll naar bovenzijde

AVG Toestemmingen

Bij duurzaamnieuws.nl nemen wij uw recht op privacy serieus. Wij plaatsen enkele cookies die nodig zijn om onze website optimaal te laten functioneren. Onderstaand ziet u welke verplichte en optionele toestemmingen u ons verleent om uw persoongegevens te verwerken op deze website. Als u deze toestemmingen wilt intrekken klikt u op 'Vergeet mij' onderaan deze pagina.

Privacy verklaring | Sluiten
Instellingen