Duurzaam de Week Door 13

Opvallend nieuws van deze week bekeken door de duurzame bril van de hoofdredacteur van Duurzaamnieuws.nl, Peter van Vliet.

Maandag: doordieselen na 2035, lege stations en volle straten

De Duitse autolobby heeft (weer eens) haar zin gekregen. Ook na 2035 mogen er in de EU nog auto’s met verbrandingsmotoren worden verkocht. Daar mogen dan wel alleen e-fuels in worden gestookt. Probleempje 1: die zijn er nog nauwelijks. Probleempje 2: het kost enorme sloten aan – schone – stroom om die synthetische brandstoffen duurzaam te produceren. Die stroom is dus niet beschikbaar voor ander gebruik, zoals in elektrische auto’s. Lichtpuntje: Het spul wordt duur. Zo duur dat waarschijnlijk bijna niemand het wil gebruiken.

Ook in Duitsland bleven de stations leeg. De verwachte chaos door landelijke stakingen van het openbaar vervoer bleef er uit. Het Duitse volk staat achter de stakers. In Israel daarentegen liepen de straten vol met demonstranten die de halve staatsgreep van premier Netanyahu niet pikten. Die bond uiteindelijk – voorlopig althans – in. Signaal: als voor voldoende mensen de maat vol is gebeurt er wat. 

Dinsdag: aandeelhouders betalen voor bankencrash

Nog niet eerder gezien: aandeelhouders die mogen bloeden voor in elkaar ploffende banken. Tijdens de vorige bankencrisis in 2008 waren het vooral de belastingbetalers die mochten opdraaien voor de verdampte bankmiljarden (wat ook ten koste ging van overheidsbudgetten voor duurzaamheid en klimaat). Deze ronde zijn – voor het eerst – de aandeelhouders van de wanpresteerders de klos. Dat zou meer discipline onder beleggers moeten stimuleren, die strakker gaan controleren op het reilen en zeilen van commerciële geldfabrieken. Ze spelen immers nu met hun eigen geld, niet met dat van jou en mij.

Woensdag: het geheugen van Rutte en hoezo, sancties?

De NOS meldde dat het kabinet “een fundamentele discussie” heeft gevoerd over het signaal dat de kiezer op 15 maart heeft gegeven aan de politiek. Daarbij stond de vraag centraal “Is de politiek er wel voor iedereen?” zei hij na afloop van het beraad op het ministerie van Algemene Zaken. Hij erkende dat dat niet altijd het geval is. Einde quote. Wat hij vergat te melden is dat hij daar zelf 12 jaar lang hard aan heeft gewerkt om dat voor elkaar (….) te krijgen. Maar ja, de man heeft nu eenmaal een notoir slecht geheugen, ook al zal hij zich dat zelf niet herinneren.

In de loop van de dag komen er meer flarden uit de ‘fundamentele discussie’ naar buiten. Dat het overleg nog weken kan gaan duren. En dat het kabinet in gesprek gaat met zichzelf en met de samenleving. Voor de samenleving hoeft dat niet meer. Die heeft gesproken. Maar ook dat is kennelijk al weer vergeten. Stuitend.

Ook stuitend is hoe de EU ondanks een uitgebreide Russische sanctielijst gewoon doorgaat met Russische handel. Bijvoorbeeld in LNG, uranium en nucleaire diensten, nikkel, diamanten en kunstmest. Voor sommige grondstoffen is de handel juist toegenomen. Zoals met Frankrijk, dat nu meer Russisch uranium importeert dan ooit. 

Donderdag: kunstmatige problemen en trage oplossingen

De weverij, de stoomtrein, de computer. Het waren allemaal ontwikkelingen waar mensen bang voor waren en zich heftig tegen verzetten. Nu is dat AI, artificiële of kunstmatige intelligentie. De ontwikkeling daarvan zou  – tijdelijk – gestopt moeten worden, volgens een duizendtal ondertekenaars van een open brief. Hebben ze een punt? Principieel, misschien. Sommige risico’s van ongecontroleerde groei van AI lijken reëel. Praktisch gezien, nee. Wie kwaad wil met AI gaat door met ontwikkelen en toepassen, ook als de rest van de wereld stil staat. Dan wordt de kloof alleen maar groter. Het echte probleem is de traagheid en de onwetendheid van wetgevers. Zie het internet. Zie cryptogeld. Zie cybercrime. Zelfs bij gewone banken is regulering nog steeds een probleem. Ondertussen wil Italie ChatGTP verbieden omwille van schending van privacy. Om over na te denken: kan AI de kwaliteit en de snelheid van de wetgeving helpen verbeteren?

Vrijdag: de Veiligheidsraad als aprilgrap

Op 1 april wordt Rusland voorzitter van de Veiligheidsraad van de VN. Dat is géén aprilgrap. Maar het is wel volgens de regels van de raad, waar het voorzitterschap maandelijks rouleert onder de leden. Hoe die raad, die veiligheid in de wereld moet beschermen, kan functioneren onder leiding van het meest oorlogszuchtige land ter wereld kan eigenlijk niemand uitleggen. Dat maakt het hele instituut tot een wrange grap. Ook na 1 april.

Een aflevering gemist? Hier vind je het overzicht.