Grootbanken als HSBC, Barclays en BNP Paribas blijven volop investeren in bedrijven die hun olie- en gasproductie uitbreiden. Daarmee gaan ze in tegen klimaatwetenschap, zeggen activisten.
Om de opwarming van de aarde te beperken tot 1,5 graad mag er niet meer geïnvesteerd worden in nieuwe olie- en gasvelden. Dat maakte het Internationaal Energieagentschap (IEA), de meest invloedrijke energie-instelling ter wereld, vorig jaar bekend.
Maar uit nieuwe cijfers van ShareAction blijkt dat die boodschap nog niet is doorgedrongen bij veel Europese grootbanken. De Britse ngo nam de financiering onder de loep van 25 van de grootste Europese banken aan 50 bedrijven met grote olie- en gasuitbreidingsplannen, waaronder Exxon Mobil, Saudi Aramco, Shell en BP.
Daaruit blijkt dat de banken sinds 2016 meer dan 400 miljard dollar aan financiering aan die bedrijven hebben verstrekt. De Britse bank HSBC voert de lijst aan met 59 miljard dollar, gevolgd door Barclays (48 miljard) en BNP Paribas (46 miljard).
Nettonul-alliantie
Opvallend: 24 van de banken zijn lid van de zogenaamde “Net Zero Banking Alliance” van de VN. De leden daarvan beloven hun financiering in lijn te brengen met netto-uitstoot tegen 2050. Maar sinds de oprichting van die alliantie in april vorig jaar hebben de 24 banken samen 33 miljard dollar verstrekt aan bedrijven die hun olie- en gaswinning uitbreiden.
Meer dan de helft van dat bedrag is zelfs afkomstig van vier leden die de coalitie mee hebben opgericht: HSBC, Barclays, BNP Paribas en Deutsche Bank.
Toch zijn er ook voorbeelden dat het anders kan, zegt ShareAction. Commerzbank, Crédit Mutuel en La Banque Postale hebben hun financiering beperkt voor bedrijven die de olie- en gasproductie uitbreiden. In het geval van Commerzbank geldt dat wel enkel voor nieuwe klanten.
Het Franse La Banque Postale schiep in oktober vorig jaar een belangrijk precedent door aan te kondigen dat het tegen 2030 volledig uit de olie- en gassector zal stappen. In de tussentijd zal de Franse bank geen fossiele projecten en bedrijven meer financieren, tenzij ze zich bereid tonen hun olie- en gasactiviteiten tegen 2040 uit te faseren en geen nieuwe olie- en gasprojecten te ontwikkelen.
Verlies
Het is ook in het belang van de banken zelf om die beperkingen op te leggen, zegt Xavier Lerin van ShareAction. “Als de vraag naar olie en gas daalt, in lijn met 1,5 graadscenario’s, zullen ook de prijzen dalen en zullen activa vast komen te zitten”, zegt hij. “En als de vraag niet voldoende daalt om opwarming tot 1,5 graad te beperken, zal de economie te lijden hebben onder ernstige fysieke klimaateffecten. Hoe dan ook gaat er dus waarde verloren voor energiebedrijven, banken en hun investeerders.”
De ngo dringt er bij vermogensbeheerders op aan om de banken onder druk te zetten en beleid te eisen dat financiering van olie- en gasexpansie beperkt.
“Vorig jaar waren aandeelhouders cruciaal om banken tot strenge beperkingen op steenkool te brengen”, zegt Kelly Shields van ShareAction. “Dat moeten we nu herhalen met de uitbreiding van olie- en gaswinning.”
