De Europese Raad heeft overeenstemming bereikt over een nieuw klimaatakkoord. De regeringsleiders spraken klimaatdoelen af waarbij de uitstoot van CO2 in 2030 met ten minste 40% verminderd moet zijn ten opzichte van 1990, de energie-efficiëntie met 27% omhoog moet en het energiegebruik van de lidstaten voor minimaal 27% uit hernieuwbare energie moet bestaan. De Europese regeringsleiders hebben ook voor de periode na 2020 de lat hoog gelegd als het gaat om nieuwe klimaatdoelen, vinden ondernemingsorganisaties VNO-NCW en MKB-Nederland.
D66 Europarlementariër Gerben-Jan Gerbrandy reageert: "Een ieder die dit akkoord ambitieus noemt neemt klimaatverandering niet serieus. Juist nu de wereld het gevaar en de urgentie van klimaatverandering lijkt in te zien, zwakt Europa de eigen ambities af. Dat is schadelijk voor onszelf en de wereld en het tast de geloofwaardigheid van Europa in het klimaatdebat verder aan."
Nationale doelen voor hernieuwbare energie zijn losgelaten in het nieuwe akkoord. Dat leidt tot grote onzekerheid op de markt en zal de ontwikkeling van duurzame energie onnodig vertragen.
De 28 regeringsleiders slaagden er volgens Bas Eickhout van Groen Links in alle ambitie die nog in het reeds verzwakte voorstel zat, verder te verlagen. De Raad is geëindigd in een cadeautjescircus waaronder het gratis laten vervuilen door elektriciteitscentrales tot 2030, zegt hij. ‘Ook laat de Raad geen enkele ruimte in de besluitvorming over klimaat en energie om deze alsnog aan te scherpen, sterker nog, ze wil in de toekomst de ambities kunnen verlagen als ze dat nodig acht.’
“Het Europees klimaatbeleid wordt gegijzeld door 28 regeringsleiders die met een veto kunnen wapperen. Dit laat perfect zien waarom een krachtige Europese Commissie nodig is: anders zal er nooit een stap gezet worden naar ambitieus beleid.”
Eickhout verbaast zich over hoe de regeringsleiders de mond vol hebben over Poetin en energieonafhankelijkheid en het belang van de EnergieUnie en tegelijk dit soort beleid willen gaan compliceren met veto’s. “Neem een land als Hongarije dat haar kerncentrale laat bouwen met Poetin’s geld: die kunnen met hun veto de boel vreselijk frustreren. Dat is het omgekeerde van wat met de EnergieUnie beoogd wordt.”
Greenpeace vindt de Europese klimaatdoelen te treurig voor woorden. ‘Deze bedroevende percentages voorkomen niet dat de aarde met meer dan twee graden gaat opwarmen, we blijven afhankelijk van de import van (Russisch) gas en de rekening voor investeringen in schone energie wordt doorgeschoven naar de volgende generaties’ zegt de organisatie, die haar kritiek verder detailleert:
‘Climate change will destroy us’ roept nota bene van het Amerikaanse Pentagon dat politieke leiders al jaren met dit soort (onderbouwde) berichten waarschuwt. Zo ook talloze klimaatwetenschappers, vakbonden, innovatieve bedrijven, het klimaatpanel van de VN (IPCC) en ga zo maar door. Zij snappen het, wij snappen het. Maar onze (Europese) leiders vinden de economische crisis belangrijker en luisteren vooral naar de slimme lobbyisten van energieslurpers als Tata Steel en grote energiemaatschappijen als E.On en BP. En dergelijke bedrijven hebben lak aan het terugdringen van CO2 of het vergroenen van onze energievoorziening. Dat is ongelooflijk kortzichtig, aangezien de gevolgen van klimaatverandering bakken met geld kost: de kosten van rampen veroorzaakt door het weer zijn enorm , oogsten mislukken vaker waardoor voedselprijzen stijgen en honger in de wereld toeneemt. Om maar wat voorbeelden te noemen.
Natuurlijk blijft Nederland niet ongeschonden. Het zal ook hier harder en langer gaan regenen, of juist lange periodes extreem droog en heet zijn. Op de interactieve kaarten van Nasa is goed te zien waartoe Brussel alle wereldburgers veroordeelt: een leven met de gevolgen van gevaarlijke klimaatverandering.
Om het genoemde leed nog enigszins te verzachten, zou Europa de komende 35 jaar 80 tot 95 procent minder CO2 moeten uitstoten dan in 1990. Om die ambitie te halen, moeten we in 2030 niet op 40 procent zitten, maar op 55 procent. Daar past een ambitie van 45 procent schone energie bij en 40 procent energiebesparing, rekent Greenpeace voor. Er is een kans om dat alsnog te doen. Eind 2015 vindt in Parijs een nieuwe klimaattop plaats. Van Nederland hoeven we niets te verwachten. Het enige lichtpunt is de steeds luider klinkende roep van mensen wereldwijd én een groep multinationals om sterke en rechtvaardige maatregelen tegen klimaatverandering en voor schone energie.
Eickhout vindt dat het initiatief op dit soort wetgeving terug moet naar Europese Commissie en Parlement en dat niet de individuele belangen van lidstaten, maar het gezamenlijke doel centraal moet staan. En dat is de aarde ervan te behoeden meer dan twee graden op te warmen. “De Europese Commissie is bij uitstek het orgaan dat dit gezamenlijke belang kan dienen zonder veto’s op de toekomst van de aarde en aankomende generaties.”