Volgens recent ontwikkelde economische modellen kan klimaatverandering leiden tot een waardevermindering van de totale wereldactiva met 2,5 biljoen dollar. Die berekening is gebaseerd op gemiddelde uitkomsten van de modellen. Op lange termijn en in extreme situaties kunnen de financiële verliezen als gevolg van klimaatverandering zelfs oplopen tot wel 24 biljoen dollar, oftewel 17% van de totale financiële activa in de gehele wereld. In dat 'worst case' scenario wordt de gehele wereldeconomie ontwricht, blijkt uit recente economische studies.
Uit het onderzoek bleek ook dat het uit financieel perspectief zinvol is om maatregelen te nemen tegen de klimaatverandering. Als het klimaat niet verder opwarmt dan 2 ̊C zou de waarde van de financiële activa met 315 miljard dollar minder dalen, zelfs wanneer de kosten van de beperking van de uitstoot zijn meegerekend.
Bewustzijn financiële sector laag
"Door onze studie zien lange termijn beleggers dat we beter af zijn met een koolstofarme wereld," aldus Professor Simon Dietz van de London School of Economics, de hoofdauteur van de studie. "Pensioenfondsen zouden dit moeten zien als topprioriteit, en vele doen dat ook." Maar hij zei ook dat het bewustzijn in de financiële sector als geheel nog laag is.
Mark Campanale van de denktank Carbon Tracker Initiative zei dat de werkelijke financiële verliezen als gevolg van ongecontroleerde opwarming van de aarde nog hoger kunnen liggen dan de ramingen van het financiële model. "Het zou nog veel erger kunnen zijn. Het verlies van financieel kapitaal kan veel hoger zijn en veel sneller gaan dan de verliezen van het Engelse Bruto Binnenlands Product dat gebruikt is om de kosten van de klimaatverandering in het studiemodel te berekenen. Kijk bijvoorbeeld naar de waarde van steenkoolgigant Peabody Energy. Een paar jaar geleden was die nog miljarden waard en nu niets meer.”
De Bank of England en de Wereldbank hebben al gewaarschuwd voor de risico's van de klimaatverandering voor de wereldeconomie. De G20 heeft de internationale Financial Stability Board gevraagd om de kwestie te onderzoeken. In januari zei het Wereld Economisch Forum dat in 2016 de grootste potentiële bedreiging voor de wereldeconomie wordt gevormd door een natuurramp ontstaan door klimaatverandering.
"De gevolgen van de klimaatverandering vormen een groot risico", aldus Ben Caldecott, directeur van het Programma Duurzame Financiën van de Universiteit van Oxford. "Beleggers kunnen veel meer doen door te kijken naar hoe bedrijven daadwerkelijk handelen. En ze kunnen helpen het risico voor de mondiale economie te verminderen door ambitieuze maatregelen tegen klimaatverandering te ondersteunen."
Economische modellen
Het nieuwe onderzoek, dat werd gepubliceerd in het tijdschrift Nature Climate Change, gebruikt economische modellen om de gevolgen van ongecontroleerde klimaatverandering in te schatten. In dat scenario waren de activa overgewaardeerd met 2,5 biljoen dollar, maar er is een kans van 1% dat de overwaardering 24 biljoen dollar zou kunnen zijn. De verliezen worden veroorzaakt door de directe vernietiging van activa door steeds extremere weersomstandigheden. Maar ook de inkomens dalen voor de slachtoffers van hoge temperaturen, droogte en andere gevolgen van klimaatverandering.
Het een of het ander
Als actie wordt ondernomen om de klimaatverandering aan te pakken, blijken de financiële verliezen lager uit te vallen. Maar vooral activa van bedrijven die actief zijn in fossiele brandstoffen zouden in waarde dalen. Wetenschappers hebben aangetoond dat de meeste kolen-, olie- en gasreserves die deze bedrijven bezitten, in de grond moeten blijven als de temperatuurstijging onder 2 ̊C gehouden wordt. De totale beurskapitalisatie van bedrijven in fossiele brandstoffen is op dit moment ongeveer $ 5 biljoen dollar.
Winnaars en verliezers
"Er bestaat geen scenario waar financiële activa niet worden beïnvloed door de klimaatverandering. Dat is gewoon fictie ", aldus Dietz. "Er zullen winnaars en verliezers zijn." Grote beleggers zoals het Noorse fonds van staatsrijkdommen – het grootste fonds ter wereld - is al begonnen met de verkoop van aandelen van bijvoorbeeld kolenbedrijven.
Groot risico
Een tweede nieuw onderzoek waarschuwt beleggers voor investeringen in nieuwe kolen- en gasgestookte centrales na 2017. Het onderzoek toont aan dat nergens in de wereld nieuwe fossiele centrales kunnen worden gebouwd als we de 2 ̊C doelstelling willen behalen. Tenzij ze later worden gesloten of met speciale technologie voor de opvang van CO2 (CCS) worden uitgebreid.
"Beleggers die geld investeren in nieuwe infrastructuur die CO2 uitstoot, zullen zich af moeten vragen hoe lang deze nog zullen blijven bestaan en het risico van vervroegde sluiting en afschrijving moeten beoordelen," aldus Professor Cameron Hepburn van de Universiteit van Oxford.