De waarde van pensioenfonds ABP’s investeringen in fossiele brandstoffen is vanaf eind vorig jaar tot het dieptepunt op 16 maart dit jaar met 44 % gedaald, terwijl de waarde van de rest van het portfolio met 26 % afnam. Dit blijkt uit een simulatie op basis van de publiek beschikbare aandelenportefeuilles van pensioenfondsen ABP en Zorg en Welzijn, uitgevoerd door onderzoeksbureau Profundo in opdracht van Both ENDS. De simulaties laten zien dat de risico’s van investeren in de fossiele-brandstoffensectorsteeds groter worden.
De markt herstelde deels, maar op 27 april was de waarde van ABP’s aandelen in fossiele brandstoffen nog steeds 32% lager dan eind 2019, terwijl de waarde van ABP’s aandelen in de rest van de portefeuille slechts 11% lager was. Een vergelijkbare trend is te zien voor pensioenfonds Zorg en Welzijn.”Deze enorme daling is vreselijk voor pensioenfondsen en –deelnemers.”, zegt Cindy Coltman van Both ENDS, “en investeringen in de fossiele sector dragen nog meer risico met zich mee dan de rest van de portefeuille. Het baart zorgen dat pensioenfondsen desondanks in fossiele energie investeren.”
Waardeverlies fossiele investeringen door klimaatrisico
60 tot 80% van de fossiele reserves moeten in de grond moet blijven om te kunnen voldoen aan de wereldwijde afspraak om de mondiale temperatuurstijging tot maximaal 1,5°C te beperken. Investeringen in ouderwetse fossiele energie en de te bouwen infrastructuur eromheen, zullen daarom steeds meer in waarde dalen. Ze worden ‘stranded assets’ en bedreigen zo de pensioenen. Investeren in deze sector was al een risicovolle aangelegenheid en de covid-19 pandemie heeft deze ontwikkeling een flinke duw in de rug gegeven.
Coltman: ”Je kunt deze crisis zien als een generale repetitie voor de klimaatcrisis. Financiële schokken en bijbehorend menselijk leed zullen steeds vaker voorkomen als we het gebruik van fossiele brandstoffen niet snel afbouwen en de opwarming van de aarde niet onder de 1,5 °C houden. De klimaatcrisis wordt alleen maar groter en vooral mensen op het Zuidelijk halfrond lijden nu al dagelijks onder de gevolgen ervan.”
Pensioen verdampt
Eerdere onderzoeken van Both ENDS in samenwerking met Fossielvrij NL, Urgewald en Greenpeace Nederland lieten al zien dat ondanks publieke druk en ondanks de financiële- en klimaatrisico’s, ABP’s investeringen in fossiele bedrijven de afgelopen vier jaar minstens 15 tot 16 miljard euro per jaar bedroegen. De steeds lagere koersen voor fossiele energie hakken er daarom bij het pensioenfonds behoorlijk in.
Nederlandse pensioenfondsen zouden hun beleggingen in kolen- olie- en gasbedrijven zo snel als mogelijk moeten afbouwen. Als deel van de internationale DivestInvest-beweging, roept Both ENDS ABP en andere pensioenfondsen in Nederland al jaren op om de grote stap te maken naar langetermijninvesteringen in duurzame energie. Steeds meer pensioendeelnemers willen eveneens dat hun pensioenfonds meer duurzaam gaat investeren. Om klimaatredenen, maar ook omdat ze zien dat investeringen in fossiele energie hun pensioen onder hun ogen doen verdampen.