De kernramp in Fukushima gebeurde 10 jaar geleden, maar is nog niet voorbij. Japan wil nu meer dan een miljoen ton vervuild water van de kapotte kernreactor in zee lozen. Daar wil het over twee jaar mee starten. Dat zou genoeg tijd zijn om het water te zuiveren van schadelijke isotopen.
De Japanse regering zegt dat het verwijderen van het koelwater een noodzakelijke stap is in de ontmanteling van de reactor, die in 2011 werd getroffen door een zware aardbeving en tsunami. De regering wijst erop dat op meerdere plekken in de wereld gefilterd water uit kernreactoren in de zee wordt geloosd.
Naar verwachting duurt het decennia voordat het project helemaal is afgerond.
De actie zal een nieuwe slag toebrengen aan de visserijsector in Fukushima, die zich al jaren tegen de maatregel verzet.
Het besmette water van de reactor wordt al jarenlang gefilterd. Volgens de officiële bronnen zijn de niveau's van radioactieve stoffen inmiddels onder de algemeen aanvaarde drempelwaarden en vrijwel onschadelijk. Ook sommige wetenschappers delen dat inzicht.
Nog tientallen jaren
De werkzaamheden om het verdunde water vrij te geven, zouden over ongeveer twee jaar beginnen en het hele proces zal naar verwachting tientallen jaren duren.
Milieuorganisaties en omringende landen zijn verontwaardigd over de voorgenomen dumping in Fukushima door Japan. Zij vrezen een ernstige aantasting van hun visgronden en de afkeer van de consument.
China hekelde het plan als buitengewoon onverantwoord. Zuid-Korea riep de Japanse ambassadeur ter verantwoording en ook de Taiwanese Raad voor Atoomenergie is sterk tegen de actie gekant.
De VS waren positief en beschreef het besluitvormingsproces van Japan als ‘transparant’.
Greenpeace Japan veroordeelt de actie, die "de mensenrechten en belangen van de mensen in Fukushima, het bredere Japan en de Azië-Pacific regio volledig negeert".
Er is ongeveer 1,25 miljoen ton water verzameld op de locatie van de kerncentrale van Fukushima, die instortte na een tsunami in 2011.
Het water werd gebruikt om de plant te koelen, maar het gaat ook om regen- en grondwater dat dagelijks binnendringt. Het water moet opnieuw worden gefilterd om schadelijke isotopen te verwijderen en zal worden verdund om te voldoen aan internationale normen voordat het wordt vrijgegeven, aldus de regering.
Nog steeds meer water
Het radioactieve water, dat met ongeveer 140 ton per dag toeneemt, wordt nu opgeslagen in meer dan 1.000 tanks en de verwachting is dat de ruimte op de site rond komend najaar opraakt.
Het Internationaal Atoomenergieagentschap steunt het besluit, aangezien radioactieve elementen, behalve tritium, uit het water zullen worden verwijderd of tot veilige niveaus zullen worden teruggebracht voordat het wordt geloosd. Het IAEA heeft er ook op gewezen dat kerncentrales over de hele wereld een soortgelijk proces gebruiken om afvalwater af te voeren.
Experts zeggen dat tritium alleen in hoge doses schadelijk is voor mensen en dat het behandelde water bij verdunning geen wetenschappelijk aantoonbaar risico oplevert.
Wetenschappers zouden het erover eens zijn dat de impact op de gezondheid minuscuul is. Dat zei een expert op het gebied van stralingsrisicobeoordeling aan de Japanse Oita University of Nursing and Health Sciences. Maar lokale vissersgemeenschappen zeggen dat het vrijkomen van het water jaren van hard werken ongedaan zal maken om het vertrouwen van de consument in hun zeevruchten te herstellen.
Het besluit komt ongeveer drie maanden voor de uitgestelde Olympische Spelen in Tokio, met een aantal evenementen gepland op slechts 60 km van de fabriek.
Bezwaar tegen termen in de media
Japanse functionarissen hebben bezwaar gemaakt tegen mediabeschrijvingen van het water als "besmet" of "radioactief", en erop aangedrongen dat het wordt beschreven als "behandeld".
Shaun Burnie, senior nucleair specialist bij Greenpeace Oost-Azië, zei in The Guardian dat die bewering "duidelijk onjuist" was.
"Als het niet besmet of radioactief was, zouden ze geen goedkeuring nodig hebben (om het water te laten ontsnappen) van de Japanse nucleaire regulator," zei hij. “Het water in de tanks wordt inderdaad gezuiverd, maar het is ook vervuild met radioactiviteit. De Japanse regering heeft opzettelijk geprobeerd om deze kwestie te misleiden, in binnen- en buitenland. "
