De goudsector in Nederland zet zich gezamenlijk in voor een internationaal verantwoorde goudketen. Producenten van elektronica en sieraden, recyclers, maatschappelijke organisaties en de overheid ondertekenden hiervoor het Convenant Verantwoord Goud. Doel is dat in de hele keten, van winning tot en met recycling, de mensenrechten, het milieu en biodiversiteit beter worden gerespecteerd. Een eerste concreet project in Oeganda tegen kinderarbeid wordt ontwikkeld.  

Het is voor het eerst dat een dergelijke samenwerking in de goudsector is gerealiseerd. Bevorderen van transparantie is een belangrijk onderdeel bij het gezamenlijk wereldwijd aanpakken van de problemen. Het meeste goud voor Nederlandse sieraden komt al uit recycling. Maar voor veel delen in de goudketen is niet altijd goed te herleiden waar het gebeurt, wat er gebeurt en op welke manier het gebeurt. In het buitenland is het in kleine mijnen slecht gesteld met mensenrechten en milieu. Grote mijnen zorgen soms voor milieu- en maatschappelijke problemen zoals kinderarbeid en corruptie. Soms levert de productie van goud het geld op voor de financiering van gewelddadige conflicten.

Weten, laten zien en verbeteren

Het convenant heeft drie pijlers: weten, laten zien en verbeteren. Door gedegen onderzoek (ihkv due diligence) achterhalen bedrijven of en hoe men gelieerd is aan eventuele misstanden. Met die kennis kunnen de convenantspartijen samen plannen maken voor verbeteringen om te zorgen dat goud op een verantwoorde manier is verkregen.

Koepelorganisaties als de Federatie Goud en Zilver (FGZ) en het Nederlands Gilde van Goudsmeden stellen binnen zes maanden een gedragscode op. Die helpt hun leden met de transparantie. Juweliers en goudsmeden kunnen zo hun klanten goed informeren over de herkomst van het goud. Fairphone ontwikkelt samen met Philips, Solidaridad, Stop Kinderarbeid, Unicef en Fairtrade een project om kinderarbeid in kleine mijnen aan te pakken. Verwachting is dat ander partijen hierbij aansluiten. Closing the Loop werkt in Afrika aan een goed inzamelsysteem voor mobiele telefoons om ook daar het goud verantwoord terug te winnen.

Minister Ploumen: "De omstandigheden in goudmijnen in ontwikkelingslanden zijn vaak erbarmelijk. Daarom is vandaag een belangrijke dag: Handelaren, juweliers, edelsmeden en elektronicabedrijven doen mee aan dit convenant. Hiermee wordt inzichtelijk of en in hoeverre de Nederlandse goudsector gerelateerd is aan die slechte werkomstandigheden en, heel belangrijk, wat we daaraan kunnen doen. Er zijn al bedrijven in de Nederlandse goudsector die hun uiterste best doen om van verantwoorde bronnen goud te kopen. Maar hier moeten alle bedrijven zich sterk voor maken. Dit convenant draagt daaraan bij, zowel in Nederland als daarbuiten. Ik roep dan ook alle bedrijven op zich aan te sluiten”.

Voorzitter totstandkoming convenant Giuseppe van der Helm: “Nederlandse bedrijven en organisaties nemen met dit convenant de verantwoordelijkheid om in deze sector de OESO-richtlijnen te implementeren. Dit draagt bij aan verbeteringen van mensenrechten en milieu in de hele wereldwijde keten.”

Verbreden draagvlak

Vanuit de sector wordt het convenant ondertekend door de koepelorganisatie Federatie Goud en Zilver en het Nederlands Gilde van Goudsmeden, de juweliersketen Lucardi juweliers, handelaren en producenten Bijou Moderne, Peter Bruining, House of Eléonore, leveranciers Schöne Edelmetaal en Cookson Drijfhout, elektronicaproducenten Philips en Fairphone, recyclingbedrijven Sims Recycling Solutions en Closing the Loop. De betrokken maatschappelijke organisaties zijn Solidaridad, Stop Kinderarbeid, IUCN NL, UNICEF en de FNV. De overheid is via het Ministerie van Buitenlandse Zaken partij. De SER faciliteert het convenant en het nakomen van de afspraken. De komende periode worden andere spelers in de goudsector opgeroepen mee te doen. Ook dient het als voorbeeld om navolging te krijgen in het buitenland.

De sector

Nederland is een kleine speler in de mondiale goudwereld. Hier wordt het vooral verwerkt in sieraden, elektronica en munten. Europa is goed voor 2 procent van de wereldwijde goudconsumptie. Jaarlijks komt er bijna 4300 ton op de markt. Daarvan is 66 procent nieuw goud en 34 procent komt uit recycling. Bekijk voor meer informatie de factsheet op www.imvoconvenanten.nl.

Vijfde convenant

Het convenant Verantwoord Goud is het vijfde convenant op het gebied van Internationaal Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen. Drie daarvan zijn onder begeleiding van de SER tot stand gekomen. Convenanten voor verzekeringen, sierteelt, natuursteen, de metallurgische industrie en voedingsmiddelen zijn in voorbereiding. De convenanten volgen het SER-advies van 2014 over Internationaal MVO. Meer informatie op de website www.imvoconvenanten.nl.