• Service
  • Over ons
  • Leden
  • Vacatures
  • Contact
Duurzaamnieuws
  • Home
  • Nieuws
  • Inzicht
  • Opinie
  • Kort door de Bocht
  • Klimaat
  • Economie
  • Boeken
  • Vakantie
  • Corona
  • Kantelpunten
  • Zoek
  • Menu Menu

Groene waterstofproductie: elektrolyse vs biomassa

8 september 2019|doorRonald van den Heuvel|inenergieopslag, waterstof

waterstof uit biomassa

In het eind juni gepresenteerde Klimaatakkoord staat het bereiken van een CO2-vrije energie- en grondstoffenhuishouding richting 2030 en 2050 centraal. Daarbij wordt de ‘programmatische en gefaseerde ontwikkeling van een waterstofsysteem’ genoemd als een belangrijk onderdeel. Daarvoor zal niet alleen zal de huidige waterstofproductie verduurzaamd moeten worden, ook wordt verwacht dat de vraag naar waterstof als schone energiedrager in diverse sectoren sterk zal groeien. Het streven is dat ook bij deze nieuwe toepassingen de waterstof duurzaam wordt geproduceerd. 

Vrijwel alle waterstof die op dit moment wordt verbruikt is namelijk grijze waterstof. Deze waterstof is verkregen uit aardgas door middel van Steam Methane Reforming (SMR), waarbij broeikasgassen vrijkomen. Pas als waterstof op duurzame wijze is geproduceerd ( groene waterstof) draagt het wezenlijk bij aan het behalen van de klimaatdoelen. In het Klimaatakkoord worden twee vormen van groene waterstof genoemd: waterstof op basis van elektrolyse met duurzame elektriciteit en waterstof op basis van biogene grondstoffen (biomassa). Opvallend is dat ondanks deze aandacht, beide vormen van waterstofproductie voorlopig niet in aanmerking lijken te komen voor de nieuwe SDE++ subsidie (Stimulering Duurzame Energietransitie). Welke methode biedt eigenlijk het meeste perspectief voor een groen waterstofsysteem?

Elektrolyse de oplossing voor overschotten elektriciteit?

Elektrolyse is een reeds lang bekende techniek waarbij een elektrische stroom water kan scheiden in waterstof en zuurstof. Een groot nadeel van deze techniek is dat ongeveer de helft van de energie die gebruikt wordt voor de elektrolyse verloren gaat. Het is daarom inefficiënt om eerst elektriciteit op te wekken (bijvoorbeeld met aardgas), om dit vervolgens om te zetten naar waterstof met slechts de helft aan energetische waarde, als men de waterstof ook direct uit aardgas kan halen en de elektriciteit direct als energie kan gebruiken. Hoewel elektrolyse wel een schone techniek is, wordt de benodigde elektriciteit op het net nog grotendeels met fossiele brandstoffen opgewekt, zodat ook de duurzaamheid niet vanzelfsprekend een voordeel is ten opzichte van SMR.

De energietransitie biedt om twee redenen nieuw perspectief voor elektrolyse. Ten eerste ontstaat er de behoefte aan specifiek groene waterstof in plaats van grijze waterstof. Elektrolyse is, mits alle gebruikte elektriciteit gegarandeerd hernieuwbaar is, een manier om deze groene waterstof te produceren. Ten tweede is die hernieuwbare elektriciteit in steeds grotere mate beschikbaar, met name dankzij de aanleg van windmolen- en zonneparken. Nog steeds blijft het wegens het energieverlies bij de omzetting dan echter voordeliger om deze elektriciteit direct te gebruiken. Toch zijn er momenten dat dit niet geldt: windmolens en zonnepanelen volgen namelijk niet de energievraag, maar de weersomstandigheden, zodat er elektriciteitsoverschotten kunnen ontstaan. Voor elektriciteit die anders geheel verloren zou gaan, is het niet meer erg dat de helft van de energie verloren gaat bij elektrolyse. Het gebruik van overschotten aan duurzame elektriciteit staat bij groene waterstofproductie door elektrolyse daarom centraal.

418ppm

Waterstof uit biomassa: weersonafhankelijk en energie-efficiënt 

Door de aandacht die er in het Klimaatakkoord uitgaat naar elektrolyse, zou men bijna vergeten dat er ook andere manieren zijn om groene waterstof te produceren. Biomassa geldt namelijk ook als een goede bron van groene waterstof, en heeft bovendien een aantal belangrijke voordelen ten opzichte van elektrolyse. Zo is de energie-efficiëntie van de omzetting van biomassa naar waterstof wel even laag als bij elektrolyse, maar kan de resterende energie nog wel grotendeels worden benut in de vorm van warmte. Als men de verkregen waterstof en warmte bij elkaar optelt, treedt er zelfs bijna geen energieverlies op. 

Dit, en het feit dat men bij biomassa niet afhankelijk is van de weersomstandigheden en/of overschotten, zorgt ervoor dat een fabriek die waterstof maakt van biomassa doorlopend kan functioneren. Dit in tegenstelling tot een elektrolyse-installatie (elektrolyser) die voornamelijk gebruik moet maken van hernieuwbare elektriciteitsoverschotten, waardoor de elektrolyser het grootste deel van het jaar niets of slechts een klein deel van de eigen maximale capaciteit zal produceren. Een elektrolyser die het grootste gedeelte van de tijd inactief is, is zeer moeilijk winstgevend te maken. Er is daarbij sprake van een paradox: elektrolysers hebben een lage elektriciteitsprijs nodig (= veel overschotten), maar grote overschotten ontstaan pas bij een (te) grote capaciteit aan wind- en zonne-energie. Men zal echter weinig nieuwe wind- en zonneparken realiseren als de elektriciteitsprijs te laag ligt.

Negatieve emissies door waterstofproductie

Waterstof uit biomassa lijkt om genoemde economische redenen meer levensvatbaar dan elektrolyse. Maar is de waterstof ook even groen? Dit is afhankelijk van de biomassa die wordt gebruikt. Biomassa is CO2-neutraal mits dezelfde hoeveelheid biomassa die wordt gebruikt weer in de natuur terugkeert, bijvoorbeeld door het aanplanten van nieuwe bomen (die de vrijgekomen weer CO2 opnemen). Men kan er aanvullend ook voor kiezen om uitsluitend afvalhout te gebruiken, bijvoorbeeld snoeihout of resten uit de sloop. Bij de alternatieven voor dit afvalhout, rotting of verbranding, komen meer broeikasgassen vrij dan bij de omzetting naar waterstof. Het omzettingsproces is ten slotte zodanig dat naast waterstof ook CO2 goed kan worden afgevangen. Daarmee zou de waterstofproductie met biomassa zelfs leiden tot een afname van de hoeveelheid CO2 in de atmosfeer (negatieve emissies). Waar elektrolyse als techniek reeds voor een groot deel is uitontwikkeld, is er met biomassa bovendien nog veel ruimte voor verdere innovatie, en past het binnen het streven naar een biobased economy.

Het belang van groene waterstof voor de energietransitie wordt reeds door de ondertekenaars van het Klimaatakkoord onderstreept. Uit het voorstel voor de nieuwe SDE++ subsidie vanaf 1 januari 2020 blijkt wel dat er nog geen keuze gemaakt is voor de beste productiemethode. De komende maanden zal moeten blijken of men alsnog een keuze zal maken.

Ronald van den Heuvel

duurzaam nieuws en duurzame informatie op mastodon
  • Delen op Facebook
  • Delen op LinkedIn
  • Delen via e-mail
Goed dat je Duurzaamnieuws leest. Hier vind je informatie en inzichten over duurzaamheid die je niet overal al leest. We werken onafhankelijk, zonder subsidies, overheidssteun of rijke aandeelhouders, maar vooral met hulp van bijdragen van onze lezers. We willen zo lang mogelijk onze informatie gratis en voor iedereen toegankelijk houden, omdat het zo belangrijk is dat iedereen meedoet aan de omslag naar duurzaamheid en daar goed en eerlijk over geïnformeerd is.

In deze belangrijke tijd bepalen we de richting van de toekomst. Krijgen we klimaatverandering onder controle? Kunnen we onze veiligheid in stand houden? Nemen we de juiste maatregelen voor een eerlijker samenleving? Als je kunt, is dit een mooi moment om ons te helpen. Steun ons als lid of donateur. Dank je wel.

Hier kun je lid worden.
En hier kun je doneren.



Wil je ons liever eerst een tijdje volgen? Meld je dan hier aan voor de gratis nieuwsbrief.

Alvast bedankt - en blijf veilig en gezond!
Team Duurzaamnieuws

Kort door de bocht

  • duurzaam nieuws Het echte gezicht van Dilan Yeşilgöz (niet fraai)15 november 2023 - 09:39
  • duurzaam nieuws Wegwerp wetgeving27 oktober 2023 - 14:16
  • duurzaam nieuws Verliest de democratie van Omtzigt en Yeşilgöz?23 oktober 2023 - 10:12
  • duurzaam nieuws De sluimerende oorlog tegen het klimaat13 oktober 2023 - 11:10

Nieuws

  • kristalprijs Alliander wint Kristalprijs voor meest transparante duurzaamheidsverslag29 november 2023 - 10:28
  • rechter rechtzaak Milieudefensie start nieuwe rechtszaak tegen financiële instelling28 november 2023 - 14:43
  • misleidende reclame shell Meeste consumenten willen verbod op greenwashing28 november 2023 - 13:07
  • sultan Ahmed Al Jaber Voorzitter COP28 wilde oliedeals promoten tijdens klimaatconferentie28 november 2023 - 09:45
  • klimaatverandering in Irak Klimaatverandering gaat sneller dan mensen zich kunnen aanpassen27 november 2023 - 14:11

Inzicht

  • uitgang Hoe nu verder naar een duurzame samenleving?26 november 2023 - 16:21
  • thee met aandacht Thee met aandacht geeft een beter gevoel19 november 2023 - 13:00
  • duurzame chocolade Hoe kies je duurzame chocolade18 november 2023 - 12:36

Opinie

  • xr extinction rebellion Greta Thunberg en XR halen de klimaatbeweging onderuit16 november 2023 - 14:41
  • klimaatschade loss and damage Bestaanszekerheid als politiek wisselgeld19 september 2023 - 08:00
  • stikstofnormHaagse schijt, hoe komen we er vanaf?12 september 2023 - 19:28
meewind

Duurzaamnieuws wordt mede mogelijk gemaakt door:

elektrischeautolease.nl - elektrische auto leasen

energie aanbiedingen
energie vergelijken

Service

  • Gratis nieuwsbrief
  • Lid worden
  • Doneren
  • Privacy policy
  • Blog
  • Mastodon

Rubrieken

  • Nieuws
  • Inzicht
  • Opinie
  • Info

Onderwerpen

  • Energie
  • Economie
  • Klimaat
  • Voeding
  • Hormoonverstoorders
  • Kantelpunten
  • Corona

Creative Commons-Licentie

CC uitsluitend van toepassing op tekst redactie. Overige content alle rechten voorbehouden aan auteurs / producenten.

Duurzaamnieuws, nieuws over duurzaamheid

is een uitgave van stichting iNSnet.

duurzaam nieuws en duurzame informatie op mastodon
duurzaam nieuws en duurzame informatie op facebook
duurzaam nieuws en duurzame informatie op twitter
duurzaam nieuws en duurzame informatie op rss
Geo-engineering lost het klimaatprobleem niet opMilieudefensie: 130 is onwettig, maximumsnelheid moet omlaag
Scroll naar bovenzijde

AVG Toestemmingen

Bij duurzaamnieuws.nl nemen wij uw recht op privacy serieus. Wij plaatsen enkele cookies die nodig zijn om onze website optimaal te laten functioneren. Onderstaand ziet u welke verplichte en optionele toestemmingen u ons verleent om uw persoongegevens te verwerken op deze website. Als u deze toestemmingen wilt intrekken klikt u op 'Vergeet mij' onderaan deze pagina.

Privacy verklaring | Sluiten
Instellingen