• Service
  • Over ons
  • Leden
  • Vacatures
  • Contact
Duurzaamnieuws
  • Home
  • Nieuws
  • Inzicht
  • Opinie
  • Kort door de Bocht
  • Klimaat
  • Economie
  • Boeken
  • Vakantie
  • Corona
  • Kantelpunten
  • Zoek
  • Menu Menu

Hoe houden we nog wat hoop over voor de toekomst?

31 december 2021|doorPeter van Vliet|inmaatschappij

toekomst voorspellen

De toekomst voorspellen heeft mensen altijd al bezig gehouden. En het ligt in onze aard om dan vooral het positieve te willen zien: hoeveel beter het gaat worden en hoe gelukkig we dan worden. Want hoop helpt om de dagelijkse miserie aan te kunnen.

De technieken om die toekomst te voorspellen verschillen van de aloude kristallen bol tot wetenschappelijk gefundeerde en met kunstmatige intelligentie gevoede scenario’s. Maar de onderliggende vraag komt toch vooral voort uit de wens om met voorkennis in de toekomst gelukkiger dan wel succesvoller te zijn. De oude vrijster en de fossiele multinational willen eigenlijk gewoon hetzelfde.

Een andere overeenkomst is dat we negatieve voorspellingen eigenlijk liever niet willen weten. Voor de weerspiegelingen van de kristallen bol is dat niet zo erg. Maar voor meer gefundeerde vooruitzichten is het belangrijk dat ze toch op zijn minst serieus worden genomen. Maar ook dat gebeurt lang niet altijd. Of zelfs meestal niet.

Shell wist al meer dan dertig jaar geleden dat haar activiteiten het klimaat naar de knoppen helpen. Serieuze waarschuwingen voor pandemieen zijn bijna even oud. Toch bleven we olie stoken en bezuinigen op de zorg. We verhuisden onze productie naar de andere kant van de wereld en reisden rond als zwermen krekels. En we bleven eindeloze groei aanbidden. Het zijn maar een paar voorbeelden uit een lange reeks.

jac nijssen advertentie boek

Waar we de toekomst vooral rooskleurig willen zien, is de aandacht voor het heden grotendeels gericht op kommer en kwel. Wie de media volgt ontkomt niet aan de tsunami van rampen en ellende die het stroompje aan positief nieuws volledig overspoelt.

De overheersende aandacht voor negatief nieuws, ook wel negative bias genoemd, is een bekend fenomeen.

Illustratief was het experiment van een website om een dag lang alleen maar goed nieuws te brengen. Het aantal bezoekers zakte met meer dan de helft in. Ook op Duurzaamnieuws hebben we het geprobeerd. Positief nieuws werd ook hier nauwelijks gelezen.

Die negatieve vloedgolf veroorzaakt op haar beurt ook voor gedragsverandering bij kijkers en lezers. Met alle zorgwekkende gevolgen van dien. Dit artikel van BBC Future gaat er dieper op in, ook op de mogelijke oorzaken. En hoe uiteindelijk zelfs onze gezondheid erdoor wordt aantast. Want aan de explosie van elkaar met rampspoed beconcurrerende media is niet te ontkomen.

Complexiteit is kunstmest voor problemen

Over-exploitatie van negatieve bias door de media is misschien nog maar de graslaag van een dieper wortelend probleem. Er lijkt daadwerkelijk veel meer en veel erger mis te gaan dan in de voorbije decennia, of zelfs eeuwen. Zeker is dat door alle verbondenheid en bevolkingsgroei de impact groter is. Complexiteit is kunstmest voor problemen.

Veel van wat we in de laatste paar honderd jaar bij elkaar hebben bedacht en uitgevonden is met de beste bedoelingen tot stand gekomen. We vernieuwden en groeiden bij gratie van de vooruitgang. Ziekte, armoede en andere ellende moesten met wortel en tak worden uitgeroeid. Rijk worden werd een maatschappelijke plicht. Het succes van de een werd het voorbeeld en de uitdaging voor de rest.

Maar er was geen oog voor de risico’s, en toch voorspelbare neveneffecten. En deed zich een probleem voor dat niet kon worden genegeerd, dan werd daar wel een technisch snelverband omheen gelegd. Malthus waarschuwde al in de achttiende eeuw dat overbevolking tot hongersnood zou leiden. Kunstmest en pesticiden leken zijn ongelijk te bewijzen, maar putten nu de hele overbevolkte planeet uit.

De bijna onuitputtelijke energie die de groei motoriseerde verstikt nu ons klimaat. En de schulden die we maakten om dat alles te financieren ondergraven nu de financiële fundamenten van het hele systeem.

Het gaat ook steeds sneller. De explosief toenemende complexiteit van de samenleving lijkt goed bedoelde interventies steeds sneller uit te laten monden in hun tegendeel. Van net zo explosieve omvang. Of het nu een virusje was dat ontsnapte tijdens een goedbedoeld onderzoek, of oversprong bij een goedwillende marktkoopman, het effect is hetzelfde. Goedkope energie putte planeet en klimaat uit, bescherming van overheidsfinancien verwerd tot een toeslagenaffaire en lage rente maakt een woningcrisis. En dat dan ook nog allemaal tegelijk.

Wie doet wat hij altijd al deed krijgt ook het resultaat dat hij altijd al kreeg

Ondertussen zijn er nog steeds ziekte, armoede en andere ellende. Rijk worden is nog steeds een maatschappelijke plicht. En de groei kan doorgaan, want wie weet kunnen we onze uitstoot ooit wel onder de grond stoppen. Misschien zelfs nog op tijd. En voor de kans dat dat wel eens niet zou kunnen kijken we gewoon de andere kant op.

Wie doet wat hij altijd al deed krijgt ook het resultaat dat hij altijd al kreeg, is misschien wel het meest genegeerde cliché aller tijden.

Tijd dus om een radicaal realistische blik te ontwikkelen die wél oog heeft voor de bij-effecten van wat we allemaal bedenken. Zodat we ons een beetje inhouden om het ook allemaal blindelings uit te voeren.

Een paar gedachten daarbij:

Hoezo is het duurzaam om iedereen nu een elektrische auto voor de deur te zetten die ook weer 95% van de tijd stil staat? Hoeveel grondstoffen, energie en uitstoot kunnen we besparen door -zeker in stedelijke gebieden - autodelen te stimuleren (verplichten?) en te belonen met een afnemende belasting en extra ov-krediet bij een groter aantal delers per auto? (Verenigd in een deelauto-fonds)

Wat is er duurzaam aan het produceren van scheepsladingen kippen, varkens en tomaten tegen dumpprijzen voor de rest van de wereld als we hoogwaardig, biologisch en duurzaam en voor een eerlijke prijs onze eigen omgeving kunnen voorzien? (en alle bijkomende problemen kunnen voorkomen en de boeren in leven houden)

Hoezo importeren we energieslurpende datacenters voor de halve metawereld terwijl we onze eigen zonnepaneeltjes niet eens meer op het net kunnen aansluiten? (En de uitbaters hier niet eens belasting betalen....)

Kortom, bij welke oplossingen hebben wij zelf als mensen en samenleving baat, in plaats van de Muskussen, de MacDonaldsen of de Metazuckerbergen. Waar kunnen we onze denkrichting nog meer omkeren zodat er echte oplossingen uitrollen in plaats van nieuwe, grotere en nog complexere problemen?

Hoop houden is makkelijk. Daarvoor hoef je alleen maar weg te kijken van de problemen. Dat hebben we nu wel lang genoeg gedaan. Hoop maken kunnen we zelf. En daarvoor is het nooit te laat.

Peter van Vliet

Foto: Damir Spanic op Unsplash

duurzaam nieuws en duurzame informatie op mastodon
  • Delen op Facebook
  • Delen op LinkedIn
  • Delen via e-mail
Goed dat je Duurzaamnieuws leest. Hier vind je informatie en inzichten over duurzaamheid die je niet overal al leest. We werken onafhankelijk, zonder subsidies, overheidssteun of rijke aandeelhouders, maar vooral met hulp van bijdragen van onze lezers. We willen zo lang mogelijk onze informatie gratis en voor iedereen toegankelijk houden, omdat het zo belangrijk is dat iedereen meedoet aan de omslag naar duurzaamheid en daar goed en eerlijk over geïnformeerd is.

In deze belangrijke tijd bepalen we de richting van de toekomst. Krijgen we klimaatverandering onder controle? Kunnen we onze veiligheid in stand houden? Nemen we de juiste maatregelen voor een eerlijker samenleving? Als je kunt, is dit een mooi moment om ons te helpen. Steun ons als lid of donateur. Dank je wel.

Hier kun je lid worden.
En hier kun je doneren.



Wil je ons liever eerst een tijdje volgen? Meld je dan hier aan voor de gratis nieuwsbrief.

Alvast bedankt - en blijf veilig en gezond!
Team Duurzaamnieuws

Kort door de bocht

  • duurzaam nieuws De Boeren Blunder Beweging22 september 2023 - 09:39
  • duurzaam nieuws Rutte wil armen arm houden, anders gaan de rijken erop achteruit20 september 2023 - 10:48
  • duurzaam nieuws Nog meer fossiele subsidies, en ze gaan gewoon door16 september 2023 - 18:10
  • duurzaam nieuws Menselijk leed in Partij voor de Dieren opgelost, bestuur treedt af11 september 2023 - 11:27

Nieuws

  • links rechts politiekPeilingen Tweede Kamer: Omtzigt NSC ook zonder programma bovenaan21 september 2023 - 15:00
  • vliegtuig co2 luchtvaartEU-studie: kerosinebelasting is wel degelijk mogelijk20 september 2023 - 17:19
  • gratis waterstof Gratis waterstof maken uit plastic afval, het kan20 september 2023 - 14:25
  • nep optimisme Klimaatdoelen in zicht, maar alleen als alles maximaal goed gaat19 september 2023 - 16:59
  • windenergie op zee De remmende snelheid van de windenergie op zee19 september 2023 - 12:35

Inzicht

  • klimaatdoelen De klimaatdoelen deugen niet23 september 2023 - 15:09
  • ecomodernisme en ecomodernisten Het ongelijk van Jesse Frederik en de ecomodernisten17 september 2023 - 09:12
  • root causes landbopuw Gezond bodemleven is de root cause van duurzame landbouw3 september 2023 - 12:38

Opinie

  • bestaanszekerheid Bestaanszekerheid als politiek wisselgeld19 september 2023 - 08:00
  • stikstofnormHaagse schijt, hoe komen we er vanaf?12 september 2023 - 19:28
  • opwarming boven 2 graden De wedloop om te overleven27 augustus 2023 - 09:01
meewind september

Duurzaamnieuws wordt mede mogelijk gemaakt door:

elektrischeautolease.nl - elektrische auto leasen

energie aanbiedingen
energie vergelijken

Service

  • Gratis nieuwsbrief
  • Lid worden
  • Doneren
  • Privacy policy
  • Blog
  • Mastodon

Rubrieken

  • Nieuws
  • Inzicht
  • Opinie
  • Info

Onderwerpen

  • Energie
  • Economie
  • Klimaat
  • Voeding
  • Hormoonverstoorders
  • Kantelpunten
  • Corona

Creative Commons-Licentie

CC uitsluitend van toepassing op tekst redactie. Overige content alle rechten voorbehouden aan auteurs / producenten.

Duurzaamnieuws, nieuws over duurzaamheid

is een uitgave van stichting iNSnet.

duurzaam nieuws en duurzame informatie op mastodon
duurzaam nieuws en duurzame informatie op facebook
duurzaam nieuws en duurzame informatie op twitter
duurzaam nieuws en duurzame informatie op rss
5 tips voor de aankoop van een duurzame wasdroger wasdroger Woningbezitters krijgen hogere subsidie voor isoleren
Scroll naar bovenzijde

AVG Toestemmingen

Bij duurzaamnieuws.nl nemen wij uw recht op privacy serieus. Wij plaatsen enkele cookies die nodig zijn om onze website optimaal te laten functioneren. Onderstaand ziet u welke verplichte en optionele toestemmingen u ons verleent om uw persoongegevens te verwerken op deze website. Als u deze toestemmingen wilt intrekken klikt u op 'Vergeet mij' onderaan deze pagina.

Privacy verklaring | Sluiten
Instellingen