Jonge toetreders zonder een boerenachtergrond kunnen de Nederlandse agrarische sector de extra impulsen geven die de sector nodig heeft voor een sterker economisch en sociaal toekomstperspectief. Daarom moeten zij als nieuwe ondernemer meer kansen krijgen in het tamelijk gesloten agrobastion. Als eerste representanten van de netwerksamenleving zijn zulke jonge toetreders bij uitstek in staat de innovaties en verdienmodellen te introduceren waarmee de sector zich blijvend kan verduurzamen en de sympathie kan herwinnen van zijn directe omgeving.
Dat is de belangrijkste conclusie uit 'Voor de landbouw van Later', waarin vertegenwoordigers van zeven landelijke en Brabantse jongerenorganisaties (politiek, agrarisch, food-liefhebbers, omwonenden) hun toekomstbeeld voor de Nederlandse agrofood schetsen. De opstellers overhandigen woensdag (09.00 uur) hun pamflet aan de Commissaris van de Koning in Brabant. Via hem roepen ze het nieuwe college van Provinciale Staten op de transitie naar een duurzame en breed geaccepteerde landbouw en veehouderij te versnellen, te beginnen in de belangrijkste agrofoodprovincie van ons land.
Stimuleren innovatievermogen
"Echte veranderingen in de agrofoodsector komen maar mondjesmaat voor", stelt Arend Meijer (Jonge Democraten / D66) vast. Een belangrijke oorzaak is dat al decennia "dezelfde mensen, aan dezelfde tafels, met dezelfde petten dezelfde discussies voeren". En ondertussen stijgt de gemiddelde leeftijd van de Nederlandse agrarische ondernemers, wat het innovatievermogen van de sector bepaald niet bevordert.
"Daarom zijn nieuwe ogen nodig, want het zijn vooral de jongeren van nu die de landbouw voor later dichterbij kunnen brengen", stellen de ondertekenaars van het pamflet. Dat zijn vertegenwoordigers van het CDJA (jong CDA), DWARS (jong GroenLinks), PINK! (jong Partij voor de Dieren), de Jonge Democraten (jong D66), Youth Food Movement Brabant en de BAJK (Brabants Agrarisch Jongeren Kontakt).
Financiële drempel
Een belangrijke belemmering voor 'nieuwe boeren' is dat de oudere agrarisch ondernemer zonder bedrijfsopvolger volledig gericht is op een zo'n hoog mogelijke prijs voor zijn bedrijf en grond. Die opbrengst bepaalt zijn pensioen, maar daardoor wordt een overname door een jonge toetreder vaak financieel onhaalbaar. "Het zou mooi zijn als de sector, banken en beleidsmakers hiervoor gezamenlijk een oplossing weten te vinden."
Cadeautjes hoeven daarbij niet worden uitgedeeld; jongeren met een agrarische ambitie blijken opvallend realistisch. "Zij verbinden hun idealen haast vanzelfsprekend aan ondernemerschap en staan open voor heel andere verdienmodellen", aldus Arend Meijer . "Dus geen subsidies maar zelf de broek ophouden, door meer vraaggerichte productie en het leveren van onderscheidende producten die veilig en gezond zijn. Zo'n aanpak doorbreekt de vicieuze cirkel van overaanbod en prijsdruk waarin primaire producenten momenteel gevangen zitten."
Voor de Landbouw van Later - De Hoofdpunten
- Betere toegang nieuwe toetreders
- Stimuleren gezamenlijke landbouw (boer-burger-landbouw)
- Minder speculatie, meer prijsstabiliteit
- Eerlijke waardering leidt tot eerlijke prijs
- Transparantie in de sector t.b.v. voedselveiligheid en -integriteit
- Meer experimenteerruimte voor innovaties (proeftuinen)
- Internationaal vooruitstrevende landbouw, wel met lokaal karakter
- Beloon koplopers, ontmoedig 'free riders'
- Sluiten kringlopen
- Wet- en regelgeving als stimulerende i.p.v. hindermacht
