Het Nederlandse klimaatbeleid wordt nóg oneerlijker. Rutte III ontziet vervuilende bedrijven nog meer dan het vorige kabinet, terwijl van huishoudens steeds meer gevraagd wordt. Dat blijkt uit een rapport van CE Delft in opdracht van Milieudefensie. Hoewel huishoudens steeds meer financieel bijdragen aan de transitie, zijn groene alternatieven bovendien maar voor weinig mensen bereikbaar. De kloof tussen wie wel en niet mee kan doen, wordt groter. Milieudefensie roept het kabinet op de scheve verhoudingen recht te trekken.
Vorig jaar liet Milieudefensie voor het eerst onderzoek doen naar de verdeling van de lusten en lasten in het klimaatbeleid. Toen al bleek, dat burgers veel meer bijdragen aan de duurzame transitie dan grote bedrijven, en dat arme huishoudens daarbij relatief het hardst geraakt worden. Die laatste groep zou in de problemen komen bij ongewijzigd beleid. Het rapport leidde tot kamervragen, een politek debat en ook energiebedrijven en andere maatschappelijke organisaties trokken aan de bel. Desondanks zet Rutte III de lijn voort, en worden bedrijven zelfs nog meer ontzien, laat het nieuwe onderzoek van Milieudefensie door CE Delft. zien.
Uit het onderzoek blijkt dat de lasten voor huishoudens flink stijgen, terwijl bedrijven - die onder het vorige kabinet al nauwelijks bijdroegen- dat onder Rutte III nog steeds nauwelijks gaan doen. De zware industrie, die meer uitstoot dan alle huishoudens bij elkaar, ontspringt de dans bijna volledig.
Donald Pols, directeur Milieudefensie: “Het klimaatbeleid is oneerlijker geworden. Rutte III kiest er nog nadrukkelijker voor om de echte vervuiler niet te laten betalen en de burger extra te belasten. Dat is onhoudbaar. We staan voor een enorme transitie: iedereen moet meedoen, ook bedrijven. En zeker de grote vervuilers. Voor Milieudefensie is dat een breekpunt in het nieuwe energieakkoord.".
De verhoudingen worden niet alleen schever tussen bedrijf en burger: ook tussen rijke en armere burgers groeit de kloof die Milieudefensie in 2017 al constateerde. Door verhoging van de energiebelastingen betalen achthonderdduizend armere huishoudens straks bijna 20 procent van hun inkomen aan gas en elektra.
Groene oplossingen blijven onbereikbaar
Groene alternatieven, zoals biologisch eten, een warmtepomp of een elektrische auto, blijven ondertussen voor de meeste huishoudens te duur. Veel mensen willen wel groener leven, maar kunnen dat niet. Uit een onderzoek van bureau Ecorys in opdracht van Milieudefensie bleek eerder deze week bijvoorbeeld, dat het voor veel huiseigenaren zonder extra steun niet mogelijk is om hun huis gasloos te maken. Zij worden straks hoogstwaarschijnlijk wel verplicht om op een alternatief over te stappen.
“Klimaatlasten voor burgers stijgen nu, terwijl toegang tot oplossingen achterblijft. Dat is niet eerlijk. Iedereen; burger of bedrijf, rijk of arm, moet bijdragen. Dat kan alleen als de sterkste schouders de zwaarste lasten dragen en de vervuiler betaalt. We hebben een eerlijk klimaatbeleid nodig.".
Milieudefensie gaat de komende jaren bijhouden hoe (on)rechtvaardig het klimaatbeleid is, en welke gevolgen dat heeft voor Nederlanders en de omschakeling naar een fossielvrije toekomst.