Big Oil weet al decennia dat het klimaatverandering veroorzaakt. Bedrijven worden overal in de wereld via de rechter ter verantwoording geroepen. Maar het lijkt een tegenovergesteld effect te hebben. Klimaatdoelen worden teruggedraaid en productie wordt opgevoerd. Tijd voor een nieuwe aanpak: laat ze betalen voor klimaatrampen middels een superfund, net zoals de chemische industrie moet opdraaien voor vervuiling.
Zo is het Braziliaanse – nota bene staats oliebedrijf onder een groene landspresident – Petrobras van plan om de olieproductie zo snel op te voeren dat het in 2030 de op twee na grootste producent ter wereld kan zijn. Zo zou het een rol moeten spelen bij het verminderen van de armoede in het land.
Petrobras pompt nu al ongeveer evenveel ruwe olie per jaar als ExxonMobil. In de komende jaren zal Petrobras naar verwachting de nationale oliemaatschappijen van China, Rusland en Koeweit passeren, waardoor alleen Saoedi-Arabië en Iran in 2030 meer zullen oppompen dan Petrobras.
En Shell kondigde onlangs nog aan om haar klimaatdoelen terug te draaien, in plaats van op te voeren.
In een rechtvaardige wereld zou Big Oil strafrechtelijk vervolgd worden, aangezien onderzoeksrapporten overduidelijk hebben gemaakt dat ze wisten wat ze deden. In de civiele rechtbank kunnen rechtsgebieden de fossiele brandstofindustrie gewoon aanklagen en dat gebeurt eigenlijk steeds vaker (Een Belgische boer klaagde de Franse energiegigant Total aan en ook Nederland kent een klimaatzaak tegen Shell). Dergelijke rechtszaken komen steeds vaker voor, maar het rechtssysteem is a) traag en b) in sommige landen ook te vaak gebogen in de richting van de machtigen.
Klimaat superfund
Dus openen wetgevers een ander front – “klimaatsuperfund”-wetten die rampen zoals de overstromingen in de Amerikaanse staat Vermont behandelen alsof het een giftige stortplaats is waarvan de schoonmaak kan worden aangerekend aan het bedrijf dat ze heeft veroorzaakt. Een paar jaar geleden zou dat nog moeilijk zijn geweest, maar de “klimaatattributie” wetenschap is nu robuust: het wordt steeds makkelijker om te bewijzen dat we zonder de opwarming van de aarde geen eindeloze stortbuien/ droogtes/branden zouden hebben. Als een chemisch bedrijf een locatie vervuilt, is de superfund-wet een manier om het bedrijf te laten betalen voor de sanering – dus als de overstromingen in Vermont de belastingbetalers 2,5 miljard dollar kosten om te herstellen, waarom zouden zij dan opdraaien voor de kosten? Zo vroeg Bill McKibben zich onlangs af.
Hij noemde Vermont omdat het misschien de eerste staat is die zo’n wet aanneemt, net zoals het de eerste was die de slavernij afschafte of burgerlijke relaties toestond – de wetgevende macht en de gouverneur zullen de komende weken beslissen. New York staat ook op het punt om zo’n wet aan te nemen, en misschien Maryland en Massachusetts.
Een superfund raakt de industrie waar het gevoelig is, in de portemonnee. Het is een fonds dat uitkeert in geval van schade en dat wordt gevuld met een verplichte bijdrage van de de bedrijven die de risico’s veroorzaken. Een mooi voorbeeld voor Europa.
Samen bepalen we de richting van de toekomst, elke dag weer. Koelen we het klimaat weer af? Blijven we veilig? Maken we de samenleving eerlijker? Als je kunt, help dan mee. Steun ons als lid of donateur. Want zonder voldoende ondersteuners redden we het niet. Dank je wel.
Wil je ons liever eerst een tijdje volgen? Meld je dan hier aan voor de gratis nieuwsbrief.
Alvast bedankt - en blijf veilig en gezond!
Team Duurzaamnieuws
