De kerncentrale in Borssele is op 12 mei stilgelegd nadat was ontdekt dat noodaccu's niet in orde waren. EPZ, de eigenaar van de kerncentrale, geeft aan dat op 9 juni de kerncentrale weer opgestart zal worden. Ondertussen groeien bij Laka de vragen over het Benchmark-rapport uit september 2013, waarin nog werd geconcludeerd dat Borssele tot de 25% veiligste kerncentrales behoort. De milieuorganisatie wil nu dat dit onderzoek aan peer-review wordt onderworpen om te achterhalen of de 40 jaar oude kerncentrale wel echt zo veilig is als wordt gesteld. Daartoe diende Laka bij de nucleaire toezichthouder ANVS een WOB-verzoek in waarmee de milieuorganisatie alle gegevens achter het Benchmark-rapport opvraagt. Met behulp van deze gegevens kan een peer-review van het Benchmark-rapport worden gemaakt.
Achtergrond
Volgens het Borssele Convenant uit 2006 moet Kerncentrale Borssele tot de 25% veiligste kerncentrales behoren om open te mogen blijven tot 2033. Om te bepalen of Borssele bij die 25% hoort, is de “Borssele Benchmark Commissie” (BBC) ingesteld, die elke vijf jaar de veiligheid van de kerncentrale evalueert.
De BBC stelde na vijf jaar onderzoek in 2013 dat “[h]et rangschikken van de veiligheid van de installaties […] een moeilijke, zo niet onmogelijke, opgave [is]”¹. De BBC concludeerde vervolgens unaniem dat Borssele “overtuigend behoort tot de groep van 25% veiligste watergekoelde en watergemodereerde reactoren in de EU, VS en Canada”.
Daniël Meijers, onderzoeker bij stichting Laka, zegt desgevraagd:
“Naast dat het raar was dat de Benchmarkcommissie een in haar eigen ogen onmogelijk taak volbracht, was het ook gek dat Borssele op bediening, onderhoud en safety management in die benchmark slechts gemiddeld scoorde terwijl de kerncentrale volgende het Borssele Convenant bij de veiligste 25% zou moeten behoren.”
“We zien nu dat noodaccu's falen, eerder werd al bekend dat Borssele nog steeds niet Fukushima-proof is, en vorig jaar was er nog een vertrouwensconflict tussen medewerkers en de directie van de kerncentrale. Dat maakt dat we steeds meer vraagtekens hebben over de unanieme conclusie van de Benchmark-commissie. Daarom doen we nu een WOB-verzoek naar de gegevens het rapport van de Benchmark-commissie. Met deze gegevens kunnen we kijken of de conclusie van de Benchmark-commissie wel echt op de feiten is gebaseerd.”, aldus Meijers.
Het rapport van de BBC is deels gebaseerd op gegevens die op basis van vertrouwelijkheid aan de BBC zijn verstrekt. Laka gaat er van uit dat gegevens over de veiligheid van kerncentrales onder de WOB niet geheim kunnen blijven, en vraagt de toezichthouder ANVS de gegevens desnoods geanonimiseerd per kerncentrale (kerncentrale A,B, C, ...) vrij te geven, zodat een peer-review van het werk van de BBC mogelijk wordt.
De milieuorganisatie trok al eerder aan de bel omdat Borssele voor Unplanned Capability Loss, een internationaal erkende indicator voor veiligheid, al jaren onder de maat scoort. Minister Kamp zei toen nog dat de “[de BBC] de UCL factor niet als relevante factor voor de benchmark [heeft] gebruikt.” Uit het rapport van de BBC wordt niet duidelijk waarom de UCL‑factor niet, maar andere factoren wel, zijn gebruikt bij de evaluatie van de veiligheid van de kerncentrale, noch hoe de gebruikte factoren onderling zijn gewogen.
Al met al genoeg reden voor de milieuorganisatie om het werk van de Borssele Benchmark Commissie nu grondig tegen het licht te laten houden.