‘Het is de moeite waard om een echte hybride bank op te richten.’ Alle handen gaan de lucht in: de aanwezigen bij het seminar over hybride bankieren op 9 oktober in Amersfoort zijn het er unaniem over eens dat er toekomst is voor een systeem met andere betaalmiddelen dan alleen de euro. Met het seminar werd de eerste, verkennende fase van een onderzoeksproject naar nieuwe transactiesystemen afgerond.
Kern van het onderzoek was de vraag of het mogelijk is om met goederen, afval, diensten, energie of bijvoorbeeld zorg te betalen in plaats van met geld. Dat is een belangrijke kwestie, want geld is schaars en energie, groente of zorg kun je zelf produceren. Met andere woorden: als het mogelijk zou zijn om die als ruilmiddel in te zetten, wordt de economie duurzamer en veerkrachtiger.
Lego-doos
Belangrijkste resultaat van fase 1 van bovengenoemd onderzoek is ‘de Lego-doos’ van hybride bankieren. In die doos zitten alle ingrediënten die nodig zijn voor het inrichten van een hybride transactiesysteem, zoals een sociaal netwerk, waardebepaling, transacties, een toezichthouder en de producten of diensten die verhandeld worden. Wat er níet in de Lego-doos zit, is een bouwinstructie. De ideale constellatie van alle onderdelen is nog niet duidelijk.
Om te testen wat er gebeurt als je gaat spelen met de inhoud van de Lego-doos werd tijdens het seminar een simulatiegame gespeeld. De deelnemers kregen de opdracht om producten en diensten aan te bieden en te verwerven door middel van ruilen, delen, kopen, samen kopen of huren. In de eerste spelronde kregen ze daarvoor een bedrag in euro’s, maar in de tweede ronde werden ze met veel te weinig geld op pad gestuurd. Opvallend was dat het de meeste deelnemers ook zonder budget geen enkele moeite kostte zaken te doen met andere deelnemers.
NBM-congres
Bij het grote symposium over Nieuwe Business Modellen (NBMs) op 13 november in Utrecht zal een vernieuwde versie van de simulatiegame gespeeld worden. Belangrijkste stap voorwaarts is het aantal deelnemers. In de eerste fase kon de simulatie gespeeld worden met maximaal 15 deelnemers, in Utrecht moet dat oplopen tot enkele tientallen.
Iedere keer dat het simulatiespel gespeeld wordt, veranderen bovendien de regels en de opzet een klein beetje. Door steeds aan de knoppen te draaien wordt gaandeweg duidelijk welke ingrediënten nou precies van invloed zijn op de uitkomst. Het ontwikkelen van een NBM verloopt vaak met horten en stoten (´prutsenderwijs’, in de woorden van Jan Jonker), en voor de ontwikkeling van het model van een hybride bank is dat niet anders.
Het verder uitwerken van de simulatiegame is een belangrijk onderdeel voor fase 2 van het onderzoeksproject, die dit najaar van start gaat. Daarom worden enkele experts op het gebied van ‘serious gaming’ aangetrokken. Doel is de game door te ontwikkelen tot twee grootschalige pilots waarbij ‘in het echt’ getest wordt of het mogelijk is transacties met meerdere waarden te realiseren. Zorginstelling Philadelphia, de Provincie Gelderland en de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) gaan in ieder geval participeren in fase 2 van het traject; nieuwe partners zijn nog van harte welkom.
Bovengenoemd Symposium Nieuwe Business Modellen vindt plaats op 13 11 14 in de Domkerk te Utrecht. Lezers van Duurzaam Nieuws kunnen met korting naar dit Symposium. Indien U zich hier aanmeldt, krijgt u € 25,– euro korting op de entreeprijs van € 195,–
Jos Reinhoudt