Voor iedereen die nog steeds niet overtuigd is van de consequenties van de opwarming van de aarde zou de zomer van 2018, een van de warmste ooit gemeten, de doorslag moeten geven. Over alle lengte- en breedtegraden heen worstelen regio’s met de gevolgen van grootschalige klimaatgerelateerde gebeurtenissen.
In de zuidelijke Verenigde Staten waren steden en dorpen die werden gegeseld door orkaan Florence in september nog aan het opdrogen toen orkaan Michael in oktober nog meer overstromingen bracht. In Californië bevechten brandweerlieden de sintels van de grootste bosbranden in de geschiedenis van de staat. En in delen van Latijns-Amerika, Europa, Afrika, en Azië zijn de agrarische opbrengsten in een vrije val terecht gekomen na maanden van verlammende hitte.
Koelere weersomstandigheden hebben nog maar weinig gedaan om het lijden te verzachten. Volgens de National Oceanic and Atmospheric Administration bedekken ‘gematigde’ tot ‘exceptionele’ droogte omstandigheden 25,1% van de Verenigde Staten. Maar ‘extreme’ en ‘exceptionele’ droogte – de zwaarste categorieën – breidden zich uit tot 6,3% van het land, van 6% in midden september. Regio’s in Australië worstelen tevens met de grootste droogte in een generatie.
De nieuwe norm
In feite zijn overstromingen, aardverschuivingen en hittegolven – de zomer van Japan in een notendop – voor een groeiend aantal mensen over de hele wereld de nieuwe norm. Een recente studie in het vakblad PLOS Medicine projecteert een vijfvoudige stijging in het aantal hittegerelateerde doden in de VS tegen 2080; het vooruitzicht voor armere landen is zelfs nog slechter.
Het klimaatdebat gaat niet langer over de oorzaken; fossiele brandstoffen en menselijke activiteit zijn de boosdoeners. In plaats daarvan is het nu de vraag hoe miljarden mensen en bedrijven die risico lopen zich snel kunnen aanpassen en kunnen garanderen dat hun gemeenschappen zo veerkrachtig mogelijk zullen zijn. Zelfs wanneer de wereld het doel van de klimaatovereenkomst van Parijs haalt om de temperatuur binnen de 2 graden Celsius boven pre-industriële niveaus te houden zal aanpassing nog steeds cruciaal zijn, omdat klimaatextremen inmiddels de nieuwe norm zijn.
Lokaal aanpassen
Sommige gemeenschappen hebben dit al ingezien, en aanpassingen op lokaal niveau zijn al goed op gang gekomen. In Melbourne, Australië bijvoorbeeld werken stadsplanners eraan om het bladerdak van de stad tegen 2040 twee keer zo groot gemaakt te hebben, een aanpak die de temperaturen zal verlagen en het aantal hittegerelateerde doden zal reduceren.
Overeenkomstig hebben de autoriteiten in Ahmedabad, een stad met meer dan zeven miljoen inwoners in West-India, een groot initiatief gelanceerd om daken met reflecterende verf te bedekken om de temperaturen op zogenaamde ‘hitte eilanden’ (stedelijke gebieden die de warmte van de zon vasthouden en het leven in de stad ondraaglijk maken, zelfs ‘s nachts) te doen dalen. Dit zijn nog maar twee van de vele infrastructurele reacties van gemeenschappen over hele wereld.
Maar aanpassing aan klimaatverandering zal ook betekenen dat we de lange termijn economische gevolgen van extreem weer moeten begeleiden, en dit is een vereiste die landen pas net serieus beginnen te nemen.
Economische gevolgen
Neem waterschaarste. Volgens een analyse van de Wereldbank uit 2016 kunnen droogtegerelateerde watercrises in Afrika en het Midden-Oosten het bbp in deze landen tot wel 6% verminderen tegen 2050. Dit zou overal pijn doen, maar voor regio’s die al geplaagd worden door politieke onrust en humanitaire crises zou dit vernietigend zijn.
Tegelijkertijd zal een stijgende zeespiegel ernstige schade toebrengen aan kustgebieden. De dalende waarde van vastgoed zal verreikende implicaties hebben, niet alleen voor de individuele welvaart, maar ook voor de fiscale basis van gemeenschappen en de industrieën die ze bedienen.
Een hieraan gerelateerde zorg is dat huizen en bedrijven over de hele wereld uiteindelijk onderverzekerd of zelfs onverzekerbaar zullen worden, als gevolg van de frequentie van weergerelateerde catastrofes. ClimateWise, een wereldwijd netwerk van organisaties uit de verzekeringsindustrie, heeft al gewaarschuwd dat de wereld te maken krijgt met een jaarlijkse ‘protectiekloof’ qua klimaatgevaar van 100 miljard dollar.
Leiderschap gevraagd
Geen enkele internationale organisatie of autoriteit heeft alle antwoorden op de waterval aan uitdagingen die klimaatverandering heeft veroorzaakt. Maar sommige nemen cruciale leiderschapsrollen aan en bewegen regeringen en lokale gemeenschappen om urgenter actie te ondernemen. Een van de meer veelbelovende initiatieven voor snellere oplossingen, net afgelopen week gelanceerd, is de Global Commission on Adaptation, voorgezeten door voormalig secretaris-generaal van de VN Ban Ki-moon, medeoprichter van Microsoft Bill Gates, en CEO van de Wereldbank Kristalina Georgieva.
De komende vijftien jaar moet de wereld zo’n 90 biljoen dollar investeren in betere infrastructuur. De manier waarop deze projecten gerealiseerd zullen worden en of ze ontworpen worden met eigenschappen die weinig koolstofuitstoot vergen kan de wereld óf naar een klimaatbestendiger toekomst leiden óf kan de toestand qua voedsel, water, en veiligheid nog decennialang ondermijnen.
Patrick V. Verkooijen
