Met de VN Klimaatconferentie in Parijs in december dit jaar in zicht, is de milieubeweging op zoek naar een nieuwe invulling van de klimaatcampagnes. Succes bij verschillende campagnes in de Verenigde Staten dwingt Greenpeace en een samenwerkingsverband van vele Amerikaanse milieuorganisaties tot nieuwe campagnes. In Nederland zoekt Milieudefensie naar nieuwe wegen om de energietransitie te versnellen.
Greenpeace, Wereldnatuurfonds en vele andere Ngo’s moet de plannen omgooien na onverwacht succes in Alaska. De geplande campagnes richting Shell’s activiteiten in de Chukchi Zee zijn immers overbodig geworden nadat het energiebedrijf eerder deze week bekend maakte voorlopig te stoppen met haar activiteiten in het Noordpoolgebied. Greenpeace overweegt nu een campagne die zich louter richt op een Noordpoolreservaat, analoog aan het Antarctica Verdrag dat de Zuidpool beschermt. “Een nieuwe invulling van de klimaatcampagne moet nog gestalte krijgen,” zegt Josje Fens, klimaatcampaigner bij Greenpeace Nederland.
In de Verenigde Staten boekte een coalitie van milieuorganisaties, waaronder Sierra Club, Greenpeace, Friends of the Earth en Bill McKibben’s 350.org, onlangs een grote overwinning nadat de Keystone XL pijpleiding politiek was afgeschoten door president Obama. De pijpleiding zou teerzand-olie uit Canada rechtsreeks naar de Amerikaanse markt brengen. De ‘Keep it in the ground-coalitie’ zoekt nu naar nieuwe doelen, en lijkt die vooral te gaan vinden in de nog niet ontgonnen federale reserves olie, gas en kolen op het Amerikaanse vaste land. De nieuwe campagnes volgen eenzelfde tactiek als de Keystone campagne, inclusief burgerlijke ongehoorzaamheid, zoals de kayaktivisten die in Seattle tegen Shell protesteerden.
In Nederland zoekt Milieudefensie naar nieuwe wegen om de energietransitie te versnellen. Daarom organiseert de organisatie een debattenreeks. Op woensdag 30 september het Amsterdamse Pakhuis De Zwijger decor van een debat over de blokkades die de energietransitie in Nederland in de weg staan. Eerder al hield Milieudefensie debatten over gaswinning in Groningen en schaliegas in Den Bosch. Op 7 oktober volgt een debat over zon en windenergie in Utrecht. De uitkomsten maakt Milieudefensie op 30 januari volgend jaar bekend.
In Pakhuis De Zwijger trapte onderzoeksjournalist Thomas Muntz de avond af met een prikkelende stelling. Het Nederlandse energiebeleid wordt vaak met een jojo vergeleken. “Onzin,” zegt Muntz. “Het beleid is juist heel stabiel en de focus is fossiel. Nederland is de grootste gasproducent van de EU. Daarmee wordt veel geld verdiend en het geeft veel macht aan de EU-energietafel.”
Volgens Muntz is het Nederlandse beleid gericht op het behouden van de Europese gaspositie. Ten eerste via gaswinning in Groningen, ten tweede door winning van kleine gasvelden en schaliegas, en ten derde als doorvoerland van gas uit bijvoorbeeld Rusland en Qatar. “Nederland moet hét gasland van de EU blijven.”
Het grootste obstakel voor de energietransitie schuilt volgens Muntz in de bestaande infrastructuur voor gas. De infra vergt lange-termijn investeringen met een looptijd van 30 tot 40 jaar. “Het klimaatprobleem is relatief jong als je naar die lange looptijd kijkt,” aldus Muntz.
Zo veel tijd is er niet als de mondiale temperatuurstijging beperkt moet worden tot 2ºC, zegt Geert Ritsema, campagneleider bij Milieudefensie. Bovendien signaleert hij een ander probleem: gas wordt als een transitiebrandstof aangemerkt. “De milieubeweging is er te lang van uit gegaan dat gas een schone brandstof is. Pas in het debat over schaliegas heeft de milieubeweging een andere positie ingenomen,” zegt Ritsema.
Hoe gaat Milieudefensie de energietransitie versnellen? In ieder geval door zich in Nederland met het gasdebat te blijven bemoeien. “Iedere milieuorganisatie heeft zijn eigen niche, voor Milieudefensie is die niche lokaal,” aldus Ritsema. Milieudefensie ondersteunt daarom lokaal verzet tegen schaliegas in Noord-Brabant en gaswinning in Groningen.
Martijn Lodewijkx
Blijf op de hoogte met de nieuwsbrief. Meld je hier aan.
( Je kunt ons ook steunen door lid te worden of te doneren )
