De transitie naar een nieuwe economie met nieuwe businessmodellen gaat een enorme impact hebben op onze samenleving, economie en bedrijfsvoering. We zullen moeten leren van de fouten uit het verleden en bewegen naar een werkelijk Circulaire Economie. Via een holistische benadering waarin Mens, Aarde en Waardecreatie centraal staan, nu en voor de toekomst.
Duurzaamheid en zelfs de Circulaire Economie gaan nog te vaak uitsluitend over Planeet en Business. Gelukkig zijn er mooie nieuwe initiatieven in het sociale domein. Ik noem ook het concept ‘Sociosfeer’ als aanvulling op ’Biosfeer’ en ‘Technosfeer’. Deze holistische benadering is mijn werkkader, zijn de ethische randvoorwaarden waarbinnen ik opereer en mijn keuzes bepaal. Maar hoe vind je je weg in deze chaotische, verwarrende wereld waar de veranderingen in snel tempo over elkaar heen rollen?
Inzicht
Allereerst is het belangrijk je te oriënteren op wat er zich afspeelt achter deze chaos. Hoe onze wereld en maatschappij werkelijk in elkaar steken en wat de ideeën zijn om het anders te doen. Daarin helpt veel lezen en studeren, bijeenkomsten volgen, maar ook het gesprek aangaan. Praat met andere ondernemers, in je sector en daarbuiten, met leveranciers, opdrachtgevers, wetenschappers, koplopers en niet te vergeten werknemers.
Waarde en kansen
Leer vooral te denken in waarde en kansen. De transitie naar een CE biedt ook ongelofelijk veel kansen. Als je je als koploper weet te onderscheiden, doen anderen graag met je mee. En al doende leer je en ontwikkel je nieuwe verdienmodellen. Denk vooral in meervoudige waarde. In mijn sector (vastgoedonderhoud en -verbetering) is dat bijvoorbeeld gebruikerswaarde: veiligheid, comfort, gezondheid, functionaliteit, betaalbaarheid, woonplezier. Daarin investeren blijft hoe dan ook zinvol en daarop richt ik me dus. Gelukkig begint in de sociale woningbouw langzaam door te dringen dat energiereductie alleen te beperkt is. Bovendien: schone energie te over straks, waardoor huidige terugverdientijden snel niet meer realistisch worden. Investeren dus met een kritische blik op de toekomst en op alle snelle veranderingen. Want een gemiddelde woning bouw je niet voor 25 jaar.
Samenwerken
Dit soort veranderingsprocessen, nieuwe oplossingen ontwikkelen kun je niet alleen. Werk samen met opdrachtgevers, leveranciers en kennisinstituten. En zelfs met con-collega bedrijven. Ik heb dat laatste gedaan en het heeft de transitie naar een werkelijk duurzame organisatie enorm versneld. Er zijn ook netwerken zoals Duurzom waarbij ondernemers elkaar helpen sneller te verduurzamen, waar ze oplossingen met elkaar delen.
Subsidies
Geld maakt hoe dan ook veranderingen gemakkelijker. En er zijn veel subsidies op het gebied van innovatie en verduurzaming. Niet alleen voor het uitwerken van ideeën, maar ook voor het naar de markt brengen daarvan en voor scholing zijn subsidies. In het eerder genoemde samenwerkingsverband van 5 collegabedrijven heeft iedere partner een innovatiesubsidie gekregen van € 50.000,-. Die hebben we in een pot gestopt en met die €250.000,- hebben we samen activiteiten ontwikkeld die alleen volstrekt onmogelijk waren geweest.
Experimenteren
Duurzaamheid en veranderen is een heel proces; het begint met experimenten. Kijk waar op kleine schaal dingen mogelijk zijn en begin daarmee. Bij mijn eerste auto op groengas was de reactie: het is duurder, je kunt het nergens krijgen en je staat iedere dag aan de pomp. De leaseofferte was vergelijkbaar, ik keek wie van m’n mensen dicht in de buurt van een tankpunt woonde en relatief weinig kilometers maakte en ik ben begonnen. Stap voor stap heb ik mijn hele wagenpark overgezet op groengas of elektrisch. De laatste diesel hebben we vorig jaar ceremonieel uitgezwaaid!
We blijven doorgaan met experimenteren, samen met onze partners. Kijkend naar ontwikkelingen in de nieuwe economie en hoe we die kunnen doorzetten naar onze sector, ons bedrijf. Dat kost tijd, maar levert ook zoveel op. Niet alleen inzicht en oplossingen, maar ook nieuwe klanten en projecten. Ieder jaar weer.
Veranderklaar
Het ‘veranderklaar’ maken van je organisatie is wezenlijk. Jij kunt dit niet alleen als ondernemer of leidinggevende. En als je mensen in de weerstand zitten, of alleen maar denken in problemen wordt het een moeilijke reis. Leer je mensen dat veranderen nodig is, neem angsten weg en probeer vooral de uitdaging en de leuke kanten te laten ervaren aan je personeel. Er is ook een andere manier van organiseren nodig. Want topdown gaat het allemaal te langzaam en die tijd heb je niet. Leer mensen openstaan voor kleine verbeteringen, leer ze het probleem achter het probleem oplossen en niet afwachten tot iemand anders het voor ze doet. De lerende organisatie is heel hard nodig in tijden van snelle verandering. Daarin zul jij voorop moeten gaan. Dat is leiderschap in tijden van disruptie.
Plannen
Maak een analyse van je impact in alle domeinen en maak op basis daarvan een plan. Wat geef je prioriteit en waar wil je wanneer staan. Schrijf dat op en deel dat ook. En bedenk wat je vandaag moet doen om een doel te halen.
Vertel je verhaal
Bij dit alles is het goed je ervaringen en successen te delen. Social media zijn daarvoor bij uitstek geschikt. Met het delen van oplossingen komen anderen naar je toe en willen ze dingen met je uitproberen. Dat helpt je zelf dan weer om te versnellen of om verder te verduurzamen.
We gaan beginnen!
Al met al is het helemaal geen rocketscience dus. Gewoon eigenwijs zijn en het anders willen doen. Stapje voor stapje. Het allerbelangrijkste is domweg beginnen. En met inzicht en inspiratie komt dan een geweldig mooi proces op gang. Ondernemen is nog nooit zo leuk geweest!
Roelof de Vries
De auteur is duurzaam ondernemer bij Schilders de Vries, een bedrijf in vastgoedverbetering en -onderhoud.
Eerdere blogs in deze serie:
Nieuwe Business Modellen in tijden van Disruptie (2)
Nieuwe Business Modellen in tijden van Disruptie (1)
