Vrijwel heel Nederland houdt zich warm met een cv-ketel op aardgas. Als dat niet langer kan of mag, wat zijn dan de alternatieven? Moet de hele installatie eruit of kan de ketel ook op ander gas branden? We kijken naar de mogelijkheden.

Bijna iedereen weet het nu wel: Nederlandse huishoudens gaan van het aardgas uit Groningen af. Het Groningse gas veroorzaakt aardbevingen en raakt op, en om het klimaat te sparen gaan we volgens het akkoord van Parijs steeds minder CO2 uitstoten. Maar het huis of kantoor moet wel warm blijven.

Naast dat er een aantal meer ingrijpende oplossingen bestaan, zoals stadsverwarming of all-electric met infraroodpanelen, kijken we hier naar de mogelijkheden om met enige aanpassingen de bestaande cv-ketel te blijven gebruiken.

Aardgasvrij in 2050

We hebben daarvoor ook nog wel wat tijd. In 2050 moet de gebouwde omgeving in heel Nederland co2-neutraal zijn. Dat lijkt nog ver weg, maar de opgave is groot. Er staan in Nederland 7,7 miljoen woningen, waarvan in de komende 33 jaar zo’n 80% aangepast moet worden naar aardgasvrij. Om dat doel te halen, moeten er 33 jaar lang gemiddeld 700 aardgasvrije woningen per werkdag worden opgeleverd.

Dichterbij, in 2021, gelden er strengere rendementseisen, waardoor een cv-ketel altijd gecombineerd moet worden met een duurzamere oplossing als een warmtepomp of zonneboiler.

Alternatieven voor aardgas

Hoewel bestaande installaties wel nog gewoon kunnen worden gebruikt is het wel verstandig om na te gaan of je cv-ketel geschikt is voor andere samenstelling van het gas.

Het aardgas uit Groningen, het zogenaamde G-gas, raakt langzamerhand op. In de toekomst zal Nederland overstappen op ander laag-calorisch gas (G+-gas) of, waarschijnlijk pas in een verdere toekomst, hoogcalorisch gas (H-gas), zo meldt de Consumentenbond.

Aardgas van verschillende herkomst heeft verschillende verbrandingseigenschappen. Het is niet zomaar mogelijk een gastoestel, zoals een cv-ketel, te blijven gebruiken als de samenstelling van het aardgas verandert. Vooral gebruik van H-gas in een niet geschikt toestel kan gevaarlijk zijn. Toestellen kunnen bijvoorbeeld uitvallen of teveel koolmonoxide gaan produceren. Alle toestellen vanaf 2018 zijn geschikt voor G+ gas, en zijn om te bouwen naar H-gas.

Waterstof

Waterstof is prima geschikt als brandstof voor de cv-ketel. Ook koken met waterstof is technisch mogelijk. Misschien wel het belangrijkste voordeel van waterstof is dat de benodigde infrastructuur er al ligt. De afgelopen zestig jaar hebben we in heel Nederland een omvangrijk aardgasnet aangelegd. Enkele kleine aanpassingen zijn voldoende om het te kunnen gebruiken voor het transport van waterstof. Daar worden nu proeven mee gedaan. Komt de productie van groene waterstof eenmaal op gang, dan is het dus een koud kunstje om het in uw woning te krijgen.

Mocht er straks waterstof door de gasleiding stromen, dan kan de cv-ketel in uw woning niet van het ene op het andere moment overstappen van aardgas op waterstof. Voor waterstof is een andere brander nodig. Dit zal in de meeste gevallen betekenen dat u uw huidige cv-ketel moet vervangen. Is die eenmaal in huis, dan kunnen de bestaande leidingen en radiatoren blijven werken zoals ze dat nu ook doen.

Cv-ketel op groen gas

Voor sommige bestaande woningen is het niet rendabel om met alternatieve opties aan de slag te gaan.  Dan is het voordeliger om met een cv-ketel te blijven verwarmen. Daarbij is een cv-ketel op groen gas een goede CO2-neutrale optie.

Er is alleen niet genoeg groen gas beschikbaar om alle Nederlandse huizen te verwarmen. Dat blijkt ook uit een rapport van GroenGas Nederland. Het rapport becijfert dat Nederland rond 2050 ongeveer 11 miljard m3 hernieuwbaar gas kan produceren uit biomassastromen. Nu is dat nog maar 110 miljoen m3.

Propaan

Een cv kan ook branden op propaangas. Propaan is vergelijkbaar met lpg en heeft een lagere CO2 uitstoot dan aardgas. Om propaan te kunnen gebruiken moet de brander worden aangepast en moet je een aparte gastank plaatsen. Daardoor is propaan lang niet overal toepasbaar, maar kan het in bijzondere situaties een oplossing zijn.