[update 14 april] Goed nieuws voor de rechtszaak van Urgenda tegen de Staat der Nederlanden. Een internationale denktank van rechtsgeleerden heeft de Oslo Principles gepubliceerd, die verklaren dat overheden nu al aansprakelijk zijn voor de emissies vanaf hun grondgebied. Dinsdag 14 april vond deze eerste grote Klimaatzaak ter wereld plaats en kwamen honderden mede-eisers naar de Haagse rechtbank.

Urgenda wil, mede namens 900 mede-eisers, dat de Staat gaat doen wat nodig is om klimaatverandering tegen te gaan en haar verantwoordelijkheid neemt om haar burgers te beschermen, nu en in de toekomst. Urgenda vraagt geen schadevergoeding, maar eist actie tegen klimaatverandering. In deze Klimaatzaak staan de rechten en belangen van burgers centraal. Zij worden blootgesteld aan de gevaren van klimaatverandering wanneer er geen maatregelen worden genomen om de emissie van broeikasgassen sterk terug te dringen. Urgenda c.s. stellen dat de Nederlandse Staat juridisch verantwoordelijk is voor de Nederlandse broeikasgasemissies en daarom de plicht heeft om deze te verminderen met 40%. Mede namens de 900 mede-eisers vraagt de organisatie voor duurzaamheid en innovatie de rechter uit te spreken dat niet handelen door de overheid in strijd is met het recht. Ook wordt gevraagd om betere informatie vanuit de overheid richting de burgers.

Sinds de start van de Klimaatzaak in 2012 is gevraagd aan de rechter:

• Te verklaren dat de Nederlandse Staat onrechtmatig handelt door niet haar evenredige bijdrage te leveren aan het voeren van effectief klimaatbeleid.
• De Staat op te dragen de Nederlandse uitstoot van CO₂-uitstoot al voor 2020 drastisch te verminderen tot het noodzakelijke niveau dat door wetenschappers is vastgesteld, dat wil zeggen met 40% ten opzichte van het niveau van 1990.
• Te verklaren dat een opwarming van de aarde met meer dat 2 graden Celsius tot een schending van mensenrechten wereldwijd leidt.

Oslo Principes maken Klimaatzaak nog sterker
De Oslo Principles on Global Climate Change Obligations’ verschenen vorige week, opgesteld door een internationale groep eminente juristen onder wie de Nederlandse voormalig advocaat-generaal Huydecoper en rechtsfilosoof Pogge. Staten blijken, op basis van onder andere burgerlijk aansprakelijkheidsrecht en mensenrechten, juridisch nu al aansprakelijk voor emissies in hun grondgebied. De Oslo-groep onderschrijft de argumenten die Urgenda in haar Klimaatzaak naar voren brengt en geeft ook de initiatieven in andere landen onderbouwing om het recht te betrekken in hun strijd tegen klimaatverandering.

In Trouw stond een uitgebreid interview met Jaap Spier, advocaat-generaal bij de Hoge Raad, over de Oslo Principles en de Klimaatzaak. “Rechters kunnen landen dwingen tot een doelmatig klimaatbeleid. Misschien zijn rechtszaken wel de enige manier om de politieke onverschilligheid rond klimaatverandering te doorbreken.”

Navolging 
Nu wereldwijd steeds meer mensen de gevolgen van klimaatverandering ondervinden zal de gang naar de rechter ook steeds vaker gevonden worden. Ik merk een enorme belangstelling voor onze aanpak en internationale aandacht en navolging. We delen ons pleidooi internationaal al met juristen en bezorgde burgers in andere landen zoals België en de Verenigde Staten. We worden op de voet gevolgd” , zegt Urgenda directeur Marjan Minnesma.

Bekijk hier de eerste video over de klimaatzaak:

Lees meer over de Klimaatzaak op Urgenda.nl/klimaatzaak