De ruim 60 miljard euro aan goederen en diensten die nu jaarlijks door alle overheden in Nederland worden aangeschaft moeten veel duurzamer worden. Daarvoor hebben op donderdag 8 december vertegenwoordigers van allerlei overheidsorganisaties op uitnodiging van staatssecretaris Dijksma (Infrastructuur en Milieu) hun handtekening gezet onder het Manifest Maatschappelijk Verantwoord Inkopen. Hiermee verplichten zij zich veel scherpere eisen te stellen aan hun inkoop van goederen en diensten. Deze eisen variëren van effecten die de producten en diensten hebben op het milieu tot aan arbeidsomstandigheden in de fabrieken waar de producten worden gemaakt. Het manifest komt zes jaar nadat de overheid zichzelf 100% duurzaam inkopen tot doel had gesteld.
Staatssecretaris Dijksma: ’Nu is het nog te vaak het prijskaartje waar overheden op afgaan. Door de nieuwe afspraken krijgen alle overheden nu een middel in handen om bij inkoop van producten en diensten oog te hebben voor mens en milieu. Maatschappelijk verantwoord inkopen moet de norm worden. Want wie betaalt, die bepaalt. Daarmee komen leveranciers in beweging om duurzamer te ondernemen en geeft de overheid het voorbeeld voor duurzaam ondernemen.’
Of het nu het beton is waarmee overheidsgebouwen worden gebouwd, de kleding waarin gemeentelijke handhavers rondlopen of het papier dat in printers wordt gebruikt. Met dit manifest scharen zich nu 62 overheidspartijen en organisaties die publieke taken verrichten zich achter afspraken om duurzamer in te kopen. Binnen enkele maanden sluiten nog meer overheden zich bij het manifest aan. In de zomer van 2017 moeten de ondertekenaars met actieplannen laten zien welke inkoopcriteria zij gaan hanteren en hoe zij toetsen of de geleverde diensten en goederen ook duurzaam zijn.
Minister Ploumen (Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking) benadrukt het internationale effect van het Nederlandse manifest: ‘Hiermee geven we niet alleen een hele duidelijke boodschap af aan het bedrijfsleven; we zorgen ook direct voor betere arbeids- en milieu omstandigheden voor miljoenen mensen, van katoenplukkers in India tot mijnbouwwerkers in Congo. Voor al die mensen is dit manifest enorm goed nieuws.’
Naar volledig duurzaam
Het manifest is een volgende fase naar volledig duurzaam inkopen. Om dit uiteindelijk te bereiken lopen er al veel initiatieven vanuit de rijksoverheid. Voor de vergroening van energie en vermindering van de uitstoot van broeikasgassen is eerder het Energieakkoord gesloten. Om de druk op de schaarser wordende grondstoffen te verminderen, heeft het kabinet afgelopen najaar plannen voor een circulaire economie gepresenteerd met het einddoel in 2050 honderd procent gerecyclede grondstoffen te gebruiken.